تیراندازی به رئیس آموزش و پرورش سراوان (۵ اسفند ۱۴۰۳) آیا تخمه آفتابگردان برای مبتلایان به دیابت و کبد چرب مضر است؟ صدور هشدار سطح نارنجی هواشناسی خراسان رضوی در پی پیش‌بینی بارش برف و باران (۵ اسفند ۱۴۰۳) ماجرای کارزار سربازی دختران چیست؟ | استقبال جالب و معنادار مردان ایران افزایش ۲۵ درصدی بلیت مترو در سال ۱۴۰۴ از پالایش قوانین قدیم تا نظارت بر قوانین جدید | حوزه خراسان، مشاور فقهی قانون‌گذاری مجلس می‌شود آیا مدارس و دانشگاه‌های استان مازندران تا پایان هفته مجازی شده است؟ (۵ اسفند ۱۴۰۳) جدول فوق‌العاده ایثارگری بازنشستگان و تأثیر آن روی همسان‌سازی حقوق منتشر شد + جزئیات آغاز طرح امداد نوروزی اورژانس از ۲۵ اسفند ۱۴۰۳ شلیک خونین به جوان تهرانی در ولنجک آغاز برنامه ملی برای رصد کمبود‌های ملزومات پزشکی اهدای عضو دختر جوان مرگ مغزی به ۶ بیمار زندگی دوباره بخشید (۵ اسفند ۱۴۰۳) انسداد برخی جاده‌های کشور به علت بارش برف (۵ اسفند ۱۴۰۳) محکومیت اعضای باند قاچاق هروئین و شیشه در بندرعباس | حکم اعدام برای ۳ تن از متهمان رشد ۷۰ درصدی مبلغ اضافه‌کار محیط‌بانان در سال ۱۴۰۴ آزمون‌های علوم پزشکی ۱۴۰۳ با ۱۱ هزار داوطلب برگزار شد دوازدهمین جشنواره انتخاب کارفرمایان برتر خراسان رضوی برگزار شد (۵ اسفند ۱۴۰۳) | ۵۲ درصد کارگران استان پیش از موعد بازنشسته می‌شوند پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (یکشنبه، ۵ اسفند ۱۴۰۳) | هوا از فردا سرد می‌شود آیا عیدی ۱۴۰۳ بازنشستگان تأمین‌اجتماعی قبل از ماه مبارک رمضان پرداخت می‌شود؟ پزشکیان در آیین اختتامیه سی‌وهشتمین جشنواره خوارزمی: اراده حل مسئله و مشکلات کشور را داریم نامه رئیس کانون عالی کارگران بازنشسته تأمین‌اجتماعی به مدیرعامل این سازمان: در پرداختی‌های اعلامی تجدیدنظر کنید | دستور سالاری برای پرداخت سریع‌تر عیدی ۱۴۰۳ و حقوق بازنشستگان خبر خوش برای کنکوری‌ها | وضعیت تأثیر قطعی سوابق تحصیلی مشخص شد (۵ اسفند ۱۴۰۳) رئیس صندوق رفاه دانشجویان: تاکنون مبلغی بیش از ۱۹۲۰ میلیارد تومان بابت وام‌های دانشجویی پرداخت شده است آمادگی ستاد مدیریت بحران کلات خراسان رضوی درپی صدور هشدار زرد هواشناسی (۵ اسفند ۱۴۰۳) رئیس سازمان هواشناسی کشور: بارش‌های اسفندماه، جبران کامل کمبود‌ها نیست برگزاری سیزدهمین گردهمایی سالانه متصدیان مجتمع‌های میان‌راهی آستان قدس رضوی برای خدمت‌رسانی به مسافران نوروزی (۵ اسفند ۱۴۰۳) علائم یکی از سرطان‌های مرگبار کودکان اسیدپاشی هولناک به دختر دانشجو | محکوم خسته از حبس تعیین یک‌چهارم بودجه موردنیاز برای جوان شدن جمعیت ایران راهکارهایی برای مقابله با بدغذایی در کودکان
سرخط خبرها

بایستگی‌های اخلاقی امر و نهی اجتماعی

  • کد خبر: ۱۶۵۱۱۵
  • ۳۱ ارديبهشت ۱۴۰۲ - ۱۲:۵۸
بایستگی‌های اخلاقی امر و نهی اجتماعی
غلامرضا بنی اسدی - روزنامه نگار

جامعه سالم از شهروندان سالم تشکیل می‌شود. برای رسیدن به سلامت عمومی هم باید به واجبی جامعه‌ساز مانند امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر توجه عملی داشته باشیم. این هم بایستگی‌هایی را می‌طلبد که در کلام معیار امام‌صادق (ع) به‌صراحت تبیین شده است: «انما یامر بالمعروف و ینهى عن المنکر من کانت فیه ثلاث خصال عالم بما یامر عالم بما ینهى عادل فیما یامر عادل فیما ینهى رفیق بما یامر رفیق بما ینهى؛ تنها کسى مى‏‌تواند امربه‌معروف یا نهى‌ازمنکر کند که داراى سه صفت باشد: به آنچه امر مى‏‌کند و از آنچه نهى مى‏‌کند آگاه باشد، عادلانه امر و نهى کند، با مهربانى و نرمی امر و نهى کند.» قبل از پرداختن به جنبه‌های اجتماعی حدیث باید به این نکته ادبی هم توجه کرد که «انما» که در اول حدیث آمده است، از ادات حصر است به این معنا که این است و جز این نیست.

در نتیجه فقط کسانی می‌توانند امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر کنند که واجد صفات تصریح‌شده در روایت باشند. دیگران نه حقی چنین دارند و نه می‌توانند نقشی سازنده داشته باشند. دیده‌ایم که برخی‌ها با قصد اصلاح، راه به افساد برده‌اند. با نیت خیر در این وادی گام نهاده‌اند، اما، چون به این صفات سه‌گانه آراسته نبوده‌اند، برون‌داد اجتماعی کارشان برعکس قصد و نیتشان رقم خورده است. مفهومی که ذیل قاعده فقهی و حقوقی «ماوقع لم یقصد و ما قصد لم یقع» می‌توان آن را بازخوانی کرد.

باری، میدان امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر فراخ می‌نماید، اما با شرایطی که برای این امر احصا و اعلام شده است، قانونمند می‌شود. همه هم باید بدان التزام داشته باشیم. بدانیم که ملاک‌ها، معیارند نه دل‌خواسته‌های ما. باید با ملاک‌ها و موازین رفتارمان را سازمان دهیم و به تالی فاسد‌های رفتارمان هم توجه کنیم.

مثلا به آن فرد محترم که می‌گفت از زنان و دخترانی که اینجا حجاب را رعایت نکرده‌اند، بیزارم، باید گفت که اگر بی‌حجابی را بسان بیماری مسری هم بدانیم، شایسته است از بیماری اعلام بیزاری و برای سلامت‌بخشی به بیمار تلاش کنیم. آیا ایشان می‌پذیرد که وقتی بیمار شد و به دکتر مراجعه کرد، دکتر بگوید از کسانی که بیمارند، بیزارم؟! حدیث امام‌صادق (ع) را دوباره بخوانیم. نگاه گرم و کلام نرم که امام برای آمربه‌معروف و ناهی‌ازمنکر به‌عنوان بایستگی مطرح می‌فرمایند، همان «نگاه پدرانه» است که مورد تأکید رهبر معظم انقلاب است و برای معمرین و بزرگان قوم بر آن تأکید دارند.

با نگاه و بیان و لحن گرم پدرانه است که یخ‌های کوه‌شده بینمان آب می‌شود، وگرنه برخی رفتار‌ها کوه یخ را به کوه سنگ تبدیل می‌کند. به این مهم هم حتما توجه داشته باشند دیگران و خودمان که دیگر فاصله‌های جغرافیایی و خط‌کشی‌های جغرافیای سیاسی نمی‌تواند سرنوشت مردم را از هم جدا کند. حرفی که در شمال گفته شود، هم‌زمان در جنوب شنیده می‌شود. خطی که در شرق بر کاغذ بنشیند، صدای خواندنش در کوچه‌های غرب می‌پیچد. فاصله‌های صفرشده می‌طلبد که همه‌مان بکوشیم اخلاق عملی‌مان به‌سمت بیست حرکت کند.

زبانمان را پاکیزگی باید که رفتارمان را به صفت شایستگی مزین کند. بدانیم امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر تکلیف کسانی است که به بایستگی‌ها، شایستگی یافته باشند. بی‌هوا به میدان پریدن یا سر دیگران را می‌شکند یا سر خود آدم را. باید به این سه‌گانه امام‌صادق (ع) توانمند شد و بعد به امر و نهی پرداخت تا جامعه هم با پذیرش آن، به روز‌های بهتر برسد.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->