فقط می‌سازیم

تاکنون موضوع‌های مختلفی را بررسی کرده‌ایم که تا چه اندازه‌ای می‌توانند در شکل گرفتن یک شهر ایده‌آل نقش داشته باشند، خدمات پزشکی و درمانی، امکاناتی از قبیل فضای ورزشی، ترافیک و... هر کدام به نوبه خود تعیین کننده هستند که چه اندازه شهری که در آن زندگی می‌کنیم، ایده‌آل‌های موردنظر ما برای زندگی را در خود جای داده است.

کنار هم قرار گرفتن نقاط قوت یک شهر آن شهر را به یک شهر مطلوب و بروز ضعف‌های مختلف در آن شهر، شهر را در مرور زمان با بحران‌های مختلف روبه‌رو می‌کند، قبلا به این موضوع اشاره کرده‌ایم که زیباسازی بصری شهر بسیار مهم و حائز اهمیت است، اما یقینا عوامل مختلفی در این موضوع نقش دارند، فضای سبز، مبلمان شهری، استفاده از المان‌های مختلف فرهنگی و از همه مهم‌تر ساختمان‌هایی که بنا می‌شوند، تعیین‌کننده هستند که تا چه اندازه به شهر قامت زیبا می‌دهند یا به ناهنجاری‌های آن می‌افزایند.

متأسفانه در دو دهه اخیر شاهد این موضوع بوده‌ایم که به همراه بزرگ‌تر شدن شهر مشهد و تبدیل شدن آن به دومین کلان‌شهر بزرگ کشور، ساختمان‌ها هم روز به روز بزرگ‌تر شده‌اند و در نتیجه آن اکنون در شرایطی هستند که اگر از یک گوشه شهر نگاهی به شهر بیندازیم یک بافت نامنظم و ناموزون را به چشم خواهیم دید که شهری را به وجود آورده است که سقفش پایین و بالای بسیاری دارد و همین یکی از موضوع‌هایی است که سبب می‌شود زیبایی‌های بصری شهر در بازه‌ای بلندمدت مخدوش شود، همان‌طور که البته اکنون هم شاهد آن هستیم و نتیجه آن بافت نامنظمی شده است که تا حدود زیادی هویت شهر را سلب کرده است که البته قصد داریم با توجه به اقتضای زمان موضوع هویت شهری را در شماره‌های بعدی بررسی کنیم.

مشکل به وجود آمده نتیجه این است که در گذر زمان مجموعه مدیریت شهری و نهاد‌های نظارتی در مقابل برخی از تخلفات ساختمانی چشم‌پوشی کرده‌اند یا با جریمه کردن، مسئله را فیصله داده‌اند که نتیجه شده ساختمان‌های کوتاه و بلندی که نظم و زیبایی را از شهر گرفته است.

به طور مشخص اصلاح رویه موجود تا زمانی که پاسخ به تخلفات، جریمه کردن باشد نتیجه مثبتی به همراه ندارد و باید در قبال این موضوع راهکار‌های اساسی ارائه شود، اما مهم‌تر از برخورد نهاد‌های ذیربط، دغدغه‌مندی خود شهروندان نسبت به شهر است، البته متوجه این موضوع هستم که در ساخت یک بنا بعد‌های اقتصادی کار بسیار تعیین‌کننده است و نباید انتظار داشت که یک فرد فعال اقتصادی تمام برنامه‌های خود را بر اساس محتویات شهر تنظیم کند و در گوشه‌ای دیگر از شهر شاهد تخلفات ساختمانی باشد، اما می‌توان با در نظر گرفتن این موضوع که شکلی زیبا به بنا می‌دهد به زیباسازی شهری کمک کرد.

 

سؤالی که پیش می‌آید این است که با چه روشی باید سازندگان هم در زیباسازی شهر نقش ایفا کنند، ساختمان‌های امروزی حداقل با دو روش می‌توانند شکلی متفاوت و زیبا به شهر دهند، ابتدا ساخت باغ‌بام است که هم به لحاظ سرسبزی و هم به لحاظ زیبایی می‌تواند به بهبود وضعیت شهر کمک کند، موضوع دیگر، اما معماری ساختمان است که می‌توان با بهره بردن از معماری اصیل ایرانی شکلی متفاوت و البته زیبا به شهر داد که همه شهروندان از آن لذت ببرند.

در نتیجه لازم است، به این موضوع دقت کنیم که فقط به فکر ساختن ساختمان نباشیم، بلکه به ساختن شهر بیندیشیم.