به گزارش شهرآرانیوز، طرح حمل و نقل عمومی رایگان روز دوشنبه ۵ تیر ماه در هشتاد و دومین جلسه علنی شورای اسلامی شهر مشهد بررسی شد.
در ابتدا بررسی این طرح، موسیالرضا حاجیبگلو، نائب رئیس شورا اسلامی شهر مشهد به عنوان طراح این طرح اظهار کرد: طرح رایگان کردن خدمات اتوبوسرانی و مترو را ۶ ماه قبل شروع کردیم. ابتدا به این نتیجه رسیدیم که فعلا در زمینه اتوبوسرانی اقدام کنیم و بعد به سمت مترو برویم.
وی با بیان اینکه نگاه شورا خدمترسانی به مردم است، عنوان کرد: ما با نگاه خدمترسانی به مردم و براساس قوانین و مقررات بالادستی این طرح را آماده کردیم که خلاف قانون نیست. چه مشکلی دارد که برای خدمترسانی به مردم، کاهش آلایندگی، مصرف سوخت، ترافیک و سوانح خدمات اتوبوس را رایگان کنیم. از هزینه تمام شده اتوبوس یکسوم سهم دولت، یکسوم شهرداری و یکسوم مردم است که ما سهم دولت و شهرداری را حذف نکردیم و قصد داریم سهم مردم را حذف کنیم. اگر هزینه تمام شده ۱۲ تا ۱۳ هزار تومان باشد، ما ۱۲۰۰ تومان از مردم دریافت میکنیم که این رقم زیر ۵ درصد از کل مبلغ است.
حاجیبگلو بیان کرد: قشری که از اتوبوس استفاده میکند مستضعف، کارگر، شهروند دانشآموز و دانشجو است، افراد مرفه استفاده نکرده و نخواهند کرد. درآمد شهرداری در اتوبوس ۲۰۰ میلیارد تومان است، آیا شهر مانده این ۲۰۰ میلیارد تومان است؟ این مشکلی ندارد که در طول سال ۶۰۰، ۷۰۰ میلیارد تومان به دستگاهها کمک میکنیم؟ این کار را برای مردم انجام دهیم. ۱۷۰۰ دستگاه اتوبوس، ۳۱۷۰ ایستگاه و ۲۶۹۰ سایبان داریم و یک ریال هم از آنها درآمد کسب نکردیم، چرا این کار را انجام نمیدهیم؟ همیشه شهرداری هزینه دارد، باید مدیرهای درآمدی روی کار بیایند.
نائب رئیس شورای اسلامی شهر مشهد افزود: چگونه بلیط ۱۵۰۰ تومانی اتوبوس را به ۱۲۰۰ تومان تبدیل کردیم، فشار مردم بود یا نه؟ برای این موضوع مطالعه و بررسی نکرده و بودجه را پیشبینی نکردید. در بودجه جاری برای ناوگان جدید اعتبار در نظر گرفته شده است، ناوگان خریداری کنید. اعضا سوال میکنند که جایگزین مبلغ از کجا تامین خواهد شد؟ معاون اقتصادی سازمان اتوبوسرانی قصد داشتند من را متقاعد کنند که طرح را پس بگیرم و طرح جایگزین بیاورند و اعلام کردند که ۱۸۰۰ میلیارد تومان درآمد میآورند. ۵ ماه است در رسانهها، فضای مجازی و نشستهای تخصصی گفتگو میکنیم یک بار شهرداری و مخالفان نتوانستند ما را متقاعد کنند.
وی خاطرنشان کرد: ما در مشهد در طول سال ۳۱ هزار میلیارد تومان مصرف سوخت داریم، اگر مصرف سوخت را کاهش دهیم، از محل قانونی ۳۰۰۰ میلیارد تومان به بودجه اضافه کردیم و میتوان اتوبوس خرید. هزینه میکنید بلد نیستید درآمد کسب کنید. اگر حساب کنیم در واقع ۴۵ روز رایگان خدماترسانی انجام میشود.
حاجیبگلو گفت: برای منکارت مناقصه ۳۰۰ میلیارد تومانی طی هفت سال گذاشتید که به ۱۰۰۰ میلیارد تومان میرسد، منکارت را حذف کنید. ۶ میلیون منکارت در مشهد صادر شده که تنها ۸۰۰ هزار نفر استفاده میکنند. منکارت را از چین میآوریم که مبلغ هز منکارت برای شهرداری ۶۰ تا ۸۰ هزار تومان هزینه دارد که ۴۸۰ میلیارد تومان میشود. شهردار مدیر درآمد است نه هزینه، وگرنه هر کسی میتواند هزینه کند. با قدرت برای خدمت به مردم این کار را انجام دهیم تا برای اجرا در کشور پایلوت شود.
شهردارمشهد، در جلسه علنی امروز شورای اسلامی شهر و در خصوص طرح دو فوریتی رایگان شدن بلیت اتوبوس نیز اظهار کرد: هدف مدیریت شهری ارائه خدمت و جلب و افزایش رضایتمندی مردم است و عدول از آن را خط قرمز خود قرارداده ایم. موضوع تأمین منابع مالی برای اجرای طرح کمترین اهمیت را دارد و همانطور که یارانه پرداختشده دولت را در حوزه حملونقل پرداخت میکنیم، شهرداری و شورای اسلامی شهر این توانمندی رادارند که سهم مردم را نیز تأمین کنند، اما این موضوع نیازمند انجام مطالعه و بررسی همهجانبه جهت تأمین حداقل روزانه یک میلیارد تومان است.
وی افزود: به دنبال این نیستیم که به مردم خدماترسانی ارزانتری انجام نشود و ما با این موضوع مخالف نیستیم که به مردم خدمات رایگان یا با تخفیف بیشتر ارائه شود. شورای اسلامی شهر بهجای برگزاری مزایده برای واگذاری فروشگاههای شهر ما باقیمت بالاتر، برای اولین بار بهطرف اجرا کردن هدف اصلی راهاندازی این فروشگاهها که همانا رساندن کالای موردنیاز باقیمت ارزانتر به دست مردم است حرکت کرد و همین امر حداقل ۲۰ درصد از تورم هزینه خانوارها را در کالاهای فروشگاهی کاهش داد. در پی این هستیم تا به سمتی حرکت کنیم تا خدمات ارزانتر به مردم ارائه شود.
وی در خصوص خدماتدهی رایگان اتوبوسرانی گفت: فینفسه مخالف نیستیم، اما پیشنهاد میکنم قبل از تصویب چند ماه فرصت بدهید و از مرکز پژوهشهای شورای شهر بخواهید این طرح را بررسی و کارشناسیهای لازم انجام شود تا ببینیم نقاط مثبت و تبعات آن برای مردم چیست؟ کاری نکنیم مردم در صف اتوبوس منتظر شوند.
شهردار مشهد با اشاره به اینکه اگر الان طرح رای بیاورد و سپس به صورت آزمایشی اجرا شود و بعد اگر بخواهیم طرح را برگردانیم دچار تبعات و مشکلات بسیاری خواهیم شد، تاکید کرد: رایگان کردن اتوبوسها کاری ندارد و طرح در فرمانداری تائید شود و برگردد آن را اجرایی خواهیم کرد، اما بعد از اجرا دیگر نمیتوانیم بگوییم به دلیل مشکلات اجرای طرح متوقف شود؛ لذا درخواست دارم طرح از دستور کار خارج و در مرکز پژوهشها بررسی و در جلسات کارشناسی با شهرداری نکات مثبت و منفی آن موردتوجه قرارگرفته و بعد در صحن علنی دوباره طرح مطرح شود.
قلندر شریف اضافه کرد: بر همین اساس پیشنهاد ما این است که در گام اول به سمت رایگان شدن اتوبوس برای اقشار خاص حرکت کنیم و در گام بعدی نیز برای افرادی که از اتوبوس بهصورت دائم استفاده میکنند تخفیفاتی را در نظر بگیریم.
در ادامه ایمان فرهمندی، رئیس کمیسیون عمران، حملونقل و ترافیک شورای اسلامی شهر مشهد اظهار کرد: آیا خواست مردم این است که حملونقل رایگان یا کم شود؟ ارزیابیها نشان میدهد که بهای خدمات جزو خواستههای اول مردم نبوده، بلکه اولین خواسته کیفیت خدمات، نظم سرفاصله و کیفیت ناوگان بوده است.
وی افزود: به خصوص امسال که بهای خدمات را افزایش قابل توجهی ندادیم و با قطار شهری همنرخ کردیم. این عدم افزایش نشان داد شورا اهتمام دارد زیرساختی فراهم شود که مردم به جای خودروی شخصی از حملونقل همگانی استفاده کنند. به صورت همزمان عدم افزایش بهای استفاده از دوچرخههای اشتراکی و افزایش پارک حاشیهای نیز عوامل بازدارنده استفاده از خودروی شخصی در نظر گرفته شده است.
رئیس کمیسیون عمران، حملونقل و ترافیک شورای اسلامی شهر مشهد با اشاره به اینکه در صورت رایگان شدن اتوبوس حجم تقاضای سفرهای غیر ضروری در اتوبوسرانی افزایش خواهد یافت، تصریح کرد: این موضوع را در گذشته در زمینه رایگان کردن یکی از خطوط تجربه کردیم. این سفرهای غیرضروری مانع انجام سفرهای ضروری مردم خواهد شد، بنابراین قشری که میگوییم میخواهیم برای آنها تسهیلات فراهم کنیم با شلوغی نمیتوانند از اتوبوس استفاده کنند.
فرهمندی ادامه داد: در حال حاضر ظرفیت ناوگان ما کم است و در ساعتهای پیک مشکل داریم. این مشکل در مترو نیز وجود دارد. افزایش استفاده از ناوگان مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد. این ۳۲۸ میلیارد تومان در سال بخشی از بودجه ۴۰ هزار میلیارد تومانی نیست، بخشی از درآمد نقد شهرداری بوده که در بودجه ۱۱ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده، از این رقم ۱۰ هزار میلیارد تومان برای حقوق مورد استفاده قرار میگیرد و تنها ۱۰۰۰ میلیارد تومان برای پروژهها است.
وی بیان کرد: ممکن است امروز به این جمعبندی برسیم که رایگان کردن در کوتاهمدت آوردهای برای ما دارد، اما در میانمدت آسیب جدی به شبکه اتوبوسرانی وارد خواهد شد که جبرانپذیر نیست. بخش خصوصی در حوزه اتوبوسرانی ورشکست شده است. در سال ۹۸ سازمان شهرداریها به تمام شهرداریهای کشور نامه زد که کلیه قراردادهای بخش خصوصی با سازمان اتوبوسرانی را به مدت دو سال تمدید کرد، در حالی که همه شرکتها متقاضی هستند ناوگان خود را خارج کنند، زیرا در حال ضرر هستند.
رئیس کمیسیون عمران، حملونقل و ترافیک شورای اسلامی شهر مشهد خاطرنشان کرد: زمانی افزایش مسافر اتوبوسرانی به کاهش آلودگی و ... کمک میکند که این سفر از خودروی شخصی و موتور جذب شود. انتخاب مد حملونقل به ۱۰۰۰ و ۲۰۰۰ تومان وابسته نیست. وضعیت ناوگان اتوبوسرانی ما از همه کلانشهرهای دیگر بهتر بوده، البته وضعیت ما در مقایسه با خودمان خوب نیست و نصف ناوگان ما فرسوده هستند. افزایش سرفاصلهها و شلوغی ناوگان اعتراضات مردمی را افزایش داده است.
در بخش دیگری از جلسه حسن موحدیان، رئیس شورای شهر مشهد اظهار کرد: بر چه اساسی بیان میکنید که اگر اتوبوس رایگان شود، مسافران افزایش پیدا میکنند؟ زمانی که من فرماندار بودم گفتند اگر بیآرتی ایجاد شود، موجب کاهش ترافیک میشود. موجب آرامش و راحتی مسافران شد، اما موجب کاهش ترافیک نشد. این تصمیم سختی نیست که خدمات رایگان شود، تصمیم سخت این است که برای اتوبوسرانی درآمد ایجاد کنیم.
وی با اشاره به اینکه ما باید پاسخگوی شهروندان باشیم، تصریح کرد: مردم مایل هستند ما برایشان رفاه ایجاد کنیم. اکنون مردم از حجم مسافران ناراضی هستند و شما میخواهید این میزان را اضافه کنید. چگونه میخواهید پاسخ دهید؟ یک لیتر بنزین ۳۰۰۰ تومان است، تا زمانی که بنزین گران نشود تغییر رفتاری که مدنظر دارید اتفاق نمیافتد.
موحدیان افزود: در سالی که من فرماندار بودم ۲۳۰۰ اتوبوس داشتیم، اما امسال به ۱۷۰۰ رسیده است. نمیتوانیم اتوبوسها را توسعه دهیم و این میزان با عمر بالای ۱۰ سال مشغول هستند و حداقل ۱۰ تا ۲۰ درصد آن خوابیده است. الان اعتراض مردم سرفاصلهها است که نمیتوانیم کاهش دهیم. مردم هیچگاه برای ۱۲۰۰ تومان اعتراض نکردند، اما برای شلوغی اتوبوسها اعتراض میکنند. برای این موضوع طرح بیاورید.
همچنین خلیل منبتی، معاون عمران، حملونقل و ترافیک شهرداری مشهد اظهار کرد: وضعیت اقتصادی شهرداری درست نیست. من به آقای حاجی بگلو گفتم قرار است اتوبوس ۶ میلیاردی را یک میلیارد و ۵۰۰ هزار تومان بگیریم و ۵۰۰ میلیارد تومان لازم داریم تا ۳۰۰ دستگاه را بیاوریم که آقای حاجیبگلو گفتند پیگیری میکنند. الان میگویید اتوبوس رایگان شود.
وی ادامه داد: روزی حدود ۷ میلیون سفر انجام میشود، چگونه هوا پاک خواهد شد؟ باید با مردم با صداقت صحبت کنیم و روراست باشیم. براساس آمار ۱۳۷ از ۴۵۰۰ پیام ۸۰ درصد برای مدیریت سرفاصله بوده است. اتوبوس خرج دارد. ما ۱۰ شرکت بخش خصوصی داشتیم که ۲ شرکت ورشکست شدند. اکنون به ما مراجعه کردند که ۱۰ سال تمام شده و میخواهند سند را به نام آنها بزنیم تا اتوبوس خود را ببرند. اگر میخواهیم به مردم خدمت کنیم چرا خدمت اساسی نباشد؟
در بخش دیگری از جلسه مهدی ناصحی، عضو شورای اسلامی شهر مشهد تصریح کرد: افراد مخالف این طرح زمانی که مهمترین معضلات و مشکلات را بررسی میکنند حتما آلودگی هوا و ترافیک را نام میبرند. براساس آمار بیش از ۶۰ درصد آلودگی ناشی از حرکت خودروهای شخصی است. ما در شورا مکلف هستیم نسبت با این قضیه عکسالعمل نشان دهیم. وقت مردم نیز در ترافیک هدر میرود.
وی ادامه داد: از سازمان اتوبوسرانی سوال شد سرانه هر سفر چقدر است که ۱۲ تا ۱۳ هزار تومان را اعلام کردند. آقای ضمیری بیان کردند باید به سمت واقعی کردن نرخ خدمات برویم، اما آیا شهر این ظرفیت را دارد؟ به لحاظ شرایط کشور این امکان مهیا نیست. ما کمتر از ۷ درصد هزینه تمام شده بلیط اتوبوس را از مردم دریافت میکنیم، دولت نیز سهم خود را به درستی پرداخت نمیکند، همان کاری که برای ۹۳ درصد انجام میدهیم با این ۷ درصد هم میتوانیم انجام دهیم و اتفاق خاصی رخ نمیدهد.
این عضو شورای اسلامی شهر مشهد گفت: ۳۰ درصد افرادی که از اتوبوس استفاده میکنند منکارت نمیزنند و از آمار عقب هستیم. سال گذشته نارضایتی زیادی برای تامین و پایگاههای شارژ منکارت ایجاد شد. باید سیاستهای سلبی را نیز اعمال کنیم. طرح دیگری خواهیم داد تا افرادی که از خودروهای شخصی استفاده میکنند، جایگزین منابع این طرح را پرداخت کنند. مشهد در زمینه اتوبوس پیشرو است و استاندارد بالاتری نسبت به کشور دارد. مدیریت شهری در حوزه اتوبوسرانی وضعیت خوب و مناسبی دارد، البته ظرفیت کمی داریم که در همه شهرها کمبود وجود دارد.
حمید ضمیری، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر مشهد نیز گفت: آیا رایگان شدن بلیط اتوبوس اولویت اتوبوسسواران است یا افزایش ایستگاهها، خطوط و کیفیت اتوبوسها و کاهش زمان انتظار؟ آیا این طرح منجر به افزایش تقاضا خواهد شد و چه میزان؟ آیا ناوگان فعلی پاسخگوی افزایش تقاضا خواهد بود یا منجر به جا ماندن مسافران از اتوبوسها خواهد شد؟ اگر طرح تصویب شود ۲۰۰ یا ۳۰۰ میلیارد تومان کاهش درآمد از چه محلی تامین و جایگزین میشود؟ آیا حذف پرداخت مبلغ کاهش مشارکت اجتماعی نیست؟ این طرح موجبات احساس تعلق بیشتر جامعه به اتوبوسها را فراهم میآورد یا آن را کاهش میدهد؟ آیا رایگان شدن بلیط اتوبوس خللی در خدمات ایجاد نخواهد کرد؟ از سالهای گذشته با روند کاهش تعداد اتوبوسها و افزایش نارضایتی شهروندان مواجه هستیم، شهرداری چه طرحی برای افزایش ناوگان دارد؟
در انتهای این جلسه کلیات طرح دو فوریتی عدم دریافت کرایه خدمات حملونقل عمومی در سازمان اتوبوسرانی از شهروندان و استفاده از ظرفیتهای اقتصادی به منظور جبران هزینههای آن به تصویب رسید که البته بررسی تبصرههای این لایحه به دلیل اتمام وقت، به جلسه آینده شورا موکول شد.