یک انیماتور: مشکل خیلی از آثار دینی از محتوا نیست بلکه به دلیل نحوه تعریف داستان فیلم است

ریحانه موسوی  | شهرآرانیوز صدوسیزدهمین پاتوق فرهنگ مشهد، عصر یکشنبه با اکران و نقد و بررسی پویانمایی «بچه زرنگ» در پردیس سینمایی هویزه برگزار شد. در این نشست حجت الاسلام مصطفی یوسف زاده، کارگردان و منتقد سینما و سید مصطفی حسینی، انیماتور و فیلم نامه نویس، پیرامون تولید پویانمایی در کشور به گفتگو پرداختند و بر لزوم نگاه جدی مسئولان به این بخش از فرهنگ و هنر کشور تأکید کردند. پویانمایی ۸۵ دقیقه‌ای

«بچه زرنگ»، ساخته گروه هنرپویا به تهیه کنندگی حامد جعفری، درباره ماجرای پسربچه‌ای به نام محسن است که خود را ابرقهرمان می‌داند و در یک اتفاق نادر، به جنگلی اسرارآمیز قدم می‌گذارد و با حیوانات منقرض شده ایران روبه رو می‌شود. این آغاز یک ماجرای پیچیده برای نجات آخرین ببر ایرانی است. این اثر سال۱۳۹۷ بعد از پویانمایی «فیلشاه» تولید شد و کاری گروهی بود تا بتواند با یک الگوی قابل اتکا، ارتباط خوبی با کودکان برقرار کند. هدف اصلی تولید این اثر، ایجاد سرگرمی برای بچه‌ها بود تا بتوانند در یک فضای شاد و مفرح، نظاره گر یک پویانمایی خوب باشند.

اثری متفاوت با مضمون اهل بیت (ع)

سیدمصطفی حسینی پس از اکران پویانمایی «بچه زرنگ» در این نشست گفت: پویانمایی «شاهزاده روم» با محتوایی که داشت، سرفصل جدیدی در سینمای پویانمایی و اساسا فیلم کودک ایجاد کرد. بعد از آن تهیه کننده و کارگردان این اثر موفق شدند دو فیلم «فیلشاه» و «بچه زرنگ» را با یکدیگر بسازند.

این انیماتور، فیلم نامه نویس و مدرس مشهدی افزود: برای آثاری که دارای محتوای دینی هستند، نمی‌توان مخاطب زیادی تعریف کرد، اما کارگردان این اثر نشان داد می‌توان کاری تولید کرد که به معنای واقعی مضمون اهل بیتی داشته باشد و در عین حال مخاطب زیادی را نیز جذب کند. وی خاطرنشان کرد: کار‌هایی که پیش از این در زمینه مذهبی تولید می‌شد، روایت داستانی آن برای مخاطب از قبل مشخص بود و قهرمانان باور پذیری نداشت.

در فیلم‌هایی که به طور مستقیم با موضوع ائمه (ع) ساخته می‌شد، چهره آنان نیز مشخص نبود و به گونه خاصی صحبت می‌کردند و افراد منفی فیلم از ابتدا مشخص بودند. این آثار چالشی نداشتند و از لحاظ محتوایی این احساس را به مخاطب القا می‌کردند که این گونه کارها، جذاب نیستند. این هنرمند با اشاره به آثار ابراهیم حاتمی کیا اظهار کرد: گروهی معتقدند این فرد، فنی‌ترین کارگردان سینمای ایران است و همیشه سعی کرده است محتوا‌های ارزشی تولید کند. فیلم «از کرخه تا راین» او، اثری بسیار ارزشی بود، اما این فیلم ساز روایت داستان فیلمش را به گونه‌ای تعریف کرد که سال ۱۳۷۲یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های سینمای ایران شد.

حسینی ادامه داد: تحقیق در برخی از آثار دینی نشان می‌دهد که مشکل از محتوا نیست، بلکه از نحوه ارائه و تعریف داستان فیلم است که باعث رانده شدن مخاطب می‌شود. کارگردان پویانمایی «بچه زرنگ»، توانسته این چالش را به نوعی حل کند و آمار نشان می‌دهد تا حد زیادی موفق بوده است. وی روند پیشرفت فنی در صنعت پویانمایی ایران را رو به رشد بیان کرد و گفت: برخی از ایرانیان آثاری تولید می‌کنند که در بهترین شبکه‌های دنیا پخش می‌شود و ما در این باره به سطح کیفیت استاندارد بین المللی رسیده ایم.

در ادامه حتما بخوانید سینما‌های خراسان رضوی در آبان ماه چقدر فروش داشتند؟

اهمیت سیاست گذاری فرهنگی در تولید پویانمایی

حجت الاسلام مصطفی یوسف زاده، کارگردان و منتقد سینما نیز در نشست پاتوق فرهنگی مشهد بیان کرد: مبحث سیاست گذاری فرهنگی در تولید پویانمایی بسیار مهم است. اهالی فرهنگ به ویژه مسئولان، زیاد به این حوزه متمایل نیستند؛ یعنی برخی از آن‌ها هنوز پویانمایی را به عنوان هنر به رسمیت نمی‌شناسند. این موضوع باید حل شود و به عزم جدی نیاز دارد.

وی ادامه داد: زمانی که ما از تکنیک در سینمای ایران صحبت می‌کنیم و می‌خواهیم خود را با سینمای روز دنیا مقایسه کنیم، بحث امکانات و تجهیزات مطرح می‌شود. پویانمایی در کشور ما به لحاظ امکانات پیشرفت زیادی داشته، اما هنوز در داستان گویی و روایت مشکل داریم.

یوسف زاده تصریح کرد: در کشور ما برای ساخت کار‌هایی با موضوع ائمه، هنوز بر سر نشان دادن چهره آن‌ها بین علما اختلاف وجود دارد. فیلم ساز نمی‌داند آن را نشان دهد یا نه و این موضوع در بحث پویانمایی بسیار سخت‌تر می‌شود. هرچقدر در مسائل تکنیکی پیشرفت حاصل شده، همچنان باید در روایت، قصه گویی و شکل فانتزی کار شود.

این منتقد سینمایی ابراز کرد: در پویانمایی «بچه زرنگ» ریتم روایت لحظاتی از دست می‌رود. همچنین قسمتی از داستان که به مشرّف شدن خانواده به حرم امام رضا (ع) مربوط می‌شود، پی رنگ آن زیاد در روایت فیلم جا نیفتاده است.
یوسف زاده در پایان یادآور شد: امروزه بسیاری از مفاهیم مهم الهی و ماورایی در پویانمایی‌های دنیا مطرح می‌شود و دسترس ناپذیر نیستند، اما در رقابت ناعادلانه‌ای که هنرمندان ما با محصولات روز دنیا دارند، اگر به بحث روایت توجه بیشتری نکنند، زحماتشان هدر خواهد رفت.