آقای حکایتی، مرد قصه‌گوی نسل‌ها | به بهانه زادروز ۷۳ سالگی بهرام شاه‌محمدلو + فیلم
امروز، ۲۵ آذرماه، زادروز ۷۳سالگی بهرام شاه‌محمدلو است؛ هنرمندی که برای بسیاری از ما یادآور خاطراتی خوش است.
به گزارش شهرآرانیوز، آقای حکایتی مرد قصه‌گویی است که سه نسل با قصه‌هایش خاطره دارند. او که زاده سال ۱۳۲۹ است، به خصوص نسلی که کودکی و نوجوانی‌اش در جنگ سپری شده و با شنیدن قصه‌های او با همان لحن مهربان و شیرین، امید و شادی را آموخته هنوز وقتی نوای برنامه زیرگنبدکبود را می‌شنود، بی‌اختیار اشک در گوشه چشمش می‌آید و در هزار توی قصه‌های آقای حکایتی غرق می‌شود.
او هرچند در نوجوانی به‌واسطه برادر بزرگ‌ترش نقش قهوه‌چی را در نمایشی تلویزیونی بازی کرده و اتفاقاً برای این بازی دستمزد هم گرفته است، اما از دوران کودکی ذوق و قریحه خود را در کار هنری نشان داده بود؛ زمانی که در محله با بچه‌های هم‌سن‌وسال خود نمایش‌هایی بداهه کار کرده و شاید اولین کسانی که به او اعتماد کردند و فرزندان خود را به او سپردند، پدر و مادر همان بچه‌های محل بودند که بهرام شاه‌محمدلو با آنان تئاتر بازی می‌کرد. در مدرسه نیز با همراهی معلم خود که آموزگاری خوش‌ذوق بود، انشا‌هایی را به صورت بداهه اجرا می‌کرد و آقای معلم دیگر کسی بود که به دانش‌آموز خلّاق خود اعتماد کرد و پیشنهاد‌های غیرمتداول او را برای اجرای انشا به جای خواندن از روی نوشته می‌پذیرفت.
جالب است که این ویژگی بداهه را بعدتر در سال‌های جوانی هم در گروه تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان حفظ کرد.
شاه‌محمدلو که یکی از تشکیل‌دهندگان اولین گروه مرکز حرفه‌ای تئاتر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سال ۱۳۵۰ بود، در سال ۱۳۵۲ تحصیلاتش را در رشته هنر‌های نمایشی دانشکده هنر‌های زیبا به پایان برده است. از آثار وی می‌توان به مجموعه آقای حکایتی، سریال گرگ‌ها و فیلم سه‌ماهی اشاره کرد. از فعالیت‌های وی در تئاتر، می‌توان ایفای نقش در نمایش افرا در سال ۱۳۸۶ و شرکت در نمایش دو لیتر در دو لیتر صلح در سال ۱۳۹۱ را نام برد.
بهرام شاه‌محمدلو همسر راضیه برومند و جزو نسل طلایی دانشکده هنر‌های زیباست که هم‌کلاسی‌هایی چون پرویز پورحسینی، سوسن تسلیمی، داریوش فرهنگ، مرضیه برومند، مهدی هاشمی، رضا بابک و ... داشته است.
آنان در همان دوران دانشجویی به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان راه پیدا کردند و در کانون اولین گروه تئاتر کودک را زیرنظر دان لافون، هنرمند سرشناس تئاتر کودک تشکیل دادند و در کنار این‌ها بخشی از ادبیات کودکان را به صورت صفحه ضبط و منتشر کردند که در میان آن‌ها آثاری از زنده یاد احمدرضا احمدی بود.
اما شاید چیزی که بسیاری از ما درباره شاه‌محمدلو نمی‌دانیم، اجرای نمایش موفق «یک جفت کفش برای زهرا» است. نمایشی که در روز‌های پر التهاب دهه ۶۰ به مدت ۴ ماه در مجموعه تئاتر شهر روی صحنه رفت. شاه محمدلو در کتاب گفت‌وگوی خود با داود کیانیان تأیید کرده است که جمعیت برای دیدن این نمایش آن‌چنان گرد تئاترشهر جمع می‌شد که گاهی به ناچار با تیر هوایی خیل عظیم تماشاگران را متفرق می‌کردند.
او خاطره جالب دیگری هم از اجرای این نمایش دارد که از این قرار است: بعد از نزدیک به چهار ماه اجرا، دو سه گروه فیلمبردار روز آخر اجرا آمدند که فردایش نمایش را فیلمبرداری کنند تا یادگاری و خاطره‌ای از این کار بماند، چون آن زمان ویدیو نبود. خاطرم هست که یکی از بازیگرها، آقای ایرج طهماسب، نیامد. هر چه صبر کردیم، نیامد، دو روز، سه روز، پنج روز و بعد دکور را جمع کردیم. سالن را هم تحویل دادیم و عذر دوستان فیلمبردار را هم با شرمندگی خواستند. بعد از ۱۵ روز ایشان سر و کله‌شان پیدا شد. در بحبوحه شلوغی‌های دهه ۶۰ ایشان رفته بود یک چلوکبایی که در یک زیرزمین بود، غذا بخورد. اشتباهی ریخته بودند و ایشان را هم به عنوان زندانی سیاسی گرفته بودند تا بیاید و ثابت کند که من چه کسی هستم، ده پانزده روز طول کشیده بود. ما نیز در این مدت از او بی‌خبر بودیم. مطمئناً اگر خبر داشتیم، ممکن بود یک جوری این را حفظ کنیم مثلاً بگوییم بعد از ۱۵ روز دوباره بیاییم و جمع بشویم و کار را به سرانجام برسانیم و یک چنین کارهایی.
در هر صورت این نمایش نیز مانند بیشتر نمایش‌های موفق آن زمان بعد از اجرا به پایان می‌رسد بدون اینکه امکان ضبط و ثبت ان برای نسل‌های آینده وجود داشته باشد.
در این سال‌ها بهرام شاه‌محمدلو در نمایش‌های دیگری نیز به ایفای نقش پرداخته، اما همچنان سبک و سیاق خود را که گزیده‌کاری است، حفظ کرده است.
مروری بر تجربه‌های بازیگری بهرام شاه‌محمدلو
داش آکل، کارگردانان جمشید نقاشزاده و جهانگیر صمیمی‌فرد، تئاتر تلویزیونی، شبکه اول، ۱۳۴۷
زورق سرگردان (روی اقیانوس‌ها)، کارگردان خسرو پیمان، تئاتر، ۱۳۴۸
مرگ پیشه‌ور، کارگردان، ولی شیراندامی، تئاتر، ۱۳۴۹
خانه‌ام ابری است، کارگردان ابراهیم حقیقی، فیلم داستانی، ۱۳۴۹
شهر کوچک ما، کارگردانان داریوش فرهنگ و مهدی هاشمی، تئاتر، ۱۳۵۰
سفر خوش، کارگردان پرویز ممنون، تئاتر، ۱۳۵۰
آهو و پرنده‌ها، کارگردان احمدرضا احمدی، ۱۳۵۱، نمایش رادیویی ضبط شده روی صفحه گرامافون
تُرب کارگردان دان لافون، تئاتر، (۱۳۵۲–۱۳۵۰)
خورشید خانوم آفتاب کن، کارگردان دان لافون، تئاتر، ۱۳۵۱
کوتی و موتی، کارگردان دان لافون، ۱۳۵۱
شاپرک خانوم، کارگردان دان لافون، تئاتر، ۱۳۵۱
آریا داکاپو، کارگردان دان لافون، تئاتر، ۱۳۵۱
حادثه در شهر عروسک‌ها، کارگردان اُسکار باتِک، تئاتر عروسکی
آهوی گردن‌دراز، کارگردان احمدرضا احمدی، ۱۳۵۲، نمایش رادیویی ضبط شده روی صفحه گرامافون
روزی که خورشید به دریا رفت، کارگردان احمدرضا احمدی، ۱۳۵۲، نمایش رادیویی ضبط شده روی صفحه گرامافون
کالیگولا، نویسنده آلبر کامو، کارگردان بهرام شاه‌محمدلو، ۱۳۵۲ (پایان‌نامه لیسانس)
اُتلّلو، کارگردان محمد کوثر، تئاتر، ۱۳۵۴
دزد و رنگ قرمز، تئاتر و تله‌تئاتر، تئاتر شهر و شبکه اول، ۱۳۵۴
شال و کلاه و ارّه، تئاتر و تله‌تئاتر، تئاتر شهر و شبکه اول، ۱۳۵۴
بهار در خاک، تله‌تئاتر، ۱۳۵۴
بازی خونه، جنگوارهٔ تلویزیونی، شبکه اول، ۱۳۵۵–۱۳۵۴
خورشید خانوم آفتاب کن، تله‌تئاتر، ۱۳۵۵–۱۳۵۴
مردمان شهر نینوا، تئاتر صحنه، ۱۳۵۵
خرس و کوزهٔ عسل، تله‌تئاتر، ۱۳۵۵
گلباران، تله‌تئاتر، ۱۳۵۶–۱۳۵۵
آه! اسفندیار مغموم، تئاتر، ۱۳۵۶، (تهیه‌کننده و کارگردان)
باران، باران، تله‌تئاتر، ۱۳۵۶ (تهیه‌کننده و کارگردان)
آهسته! محل عبور بچه‌ها، تئاتر صحنه، ۱۳۵۷ (تهیه‌کننده و کارگردان)
داستان ضحّاک کارگردان سعید پورصمیمی، تئاتر، ۱۳۵۸
یک جفت کفش برای زهرا، تئاتر، ۱۳۶۰ (تهیه‌کننده)
پنجاه و سه نفر، کارگردان یوسف سیّد مهدوی، فیلم سینمایی، ۱۳۶۸
حکایت مسافر گمنام، کارگردان داود میرباقری، تئاتر تلویزیونی ۱۳۶۴ شبکه ۱
گرگ‌ها، کارگردان داود میرباقری، سریال داستانی، ۱۳۶۵
زیر گنبد کبود (آقای حکایتی)، شبکه ۱، ۱۳۶۶ و ۱۳۶۸ و ۱۳۷۴ (تهیه‌کننده و کارگردان)
عبور از غبار، کارگردان پوران درخشنده، فیلم سینمایی، ۱۳۶۷
شادمانه، کارگردانان رسول نجفیان و بهرام شاه‌محمدلو، مجموعهٔ تلویزیونی ویژه نوروز، ۱۳۶۷
عطر گل یاس، کارگردان بهمن زرّین‌پور، ۱۳۶۹، شبکه ۱
آرایشگاه زیبا، کارگردان مرضیه برومند، ۱۳۶۹، شبکه دو
۵۳ نفر، کارگردان یوسف سیدمهدوی، ۱۳۷۰، شبکه یک
آپارتمان، کارگردان اصغر هاشمی، ۱۳۷۱، شبکه ۱
یک حرف از هزاران (آهن سرد)، کارگردان جهانگیر صمیمی‌فرد، مجموعه تلویزیونی، ۱۳۷۳
محله به محله، کارگردان فرهاد آهی، ۱۳۷۴–۱۳۷۳، شبکه تهران
یک حرف از هزاران (بهلول)، کارگردان جهانگیر صمیمی‌فرد، مجموعه تلویزیونی، ۱۳۷۴
علاءالدّین، کارگردانان حسین فردرو و بهرام شاه‌محمدلو، سریال داستانی۱۳۷۴
Let’s learn Farsi (بیایید فارسی بیاموزیم)، کارگردان مصطفی احمدی، شبکه برون مرزی سحر (تهیه‌کننده)
همراه، کارگردان انوشه مرادی، فیلم داستانی ۱۳۷۷، شبکه ۲
داستان‌های نوروز، کارگردان مرضیه برومند، مجموعه تلویزیونی، ۱۳۷۹، شبکه ۱
مردان، بدونِ زنان «فال حافظ»، کارگردان مرضیه برومند، مجموعه تلویزیونی، ۱۳۷۹، شبکه ۱
کَمین، کارگردان مسعود کرامتی، سریال داستانی، ۱۳۷۹، شبکه ۳
معصومیت از دست رفته، نویسنده و کارگردان داود میرباقری، سریال داستانی،های ۱۳۸۲–۱۳۸۱
مختارنامه، کارگردان داود میرباقری، ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۸
خانهٔ آبی، کارگردان بهرام شاه‌محمدلو، شبکه ۱
در رستوران، کارگردان داریوش مؤدّبیان، تله‌تئاتر، ۱۳۸۴، شبکه ۴
کتاب‌فروشی هدهد «مثنوی معنوی»، کارگردان مرضیه برومند، ۱۳۸۵، شبکه ۳
افرا، کارگردان بهرام بیضایی، تئاتر تالار وحدت، ۱۳۸۶
خسته‌دلان، کارگردان سیروس الوند، مجموعه تلویزیونی، ۱۳۸۸–۱۳۸۷، شبکه ۱
پرانتز باز «ت، مثل تقلب»، کارگردان کیومرث پوراحمد، ۱۳۸۷، شبکه ۱
آخرین گودو، کارگردان داوود رشیدی، تله‌تئاتر ۱۳۸۷، شبکه ۴
جویندگان صندوقچهٔ گمشده، کارگردان حسین تبریزی، تله‌فیلم ۱۳۸۸، شبکه ۲
شب‌های خرّمشهر، کارگردان حسین تبریزی، تله‌فیلم ۱۳۸۸، شبکه ۲
یکی مثل همه، کارگردان کتایون حسین زاده، تئاتر، ۱۳۸۸
هملت شازده کوچولوی دانمارک، کارگردان رضا بابک، تئاتر، ۱۳۸۸
این کوچه بن‌بست نیست، کارگردان رؤیا محقّق، فیلم داستانی کوتاه، ۱۳۸۸
آخرین نما، کارگردان رها رضوی، فیلم داستانی کوتاه، ۱۳۸۹
نَفَس زمین، کارگردان کیهان شادور، سریال تلویزیونی، ۱۳۸۹
مرد مجرّد، کارگردان شیرمرز، تله‌فیلم، ۱۳۸۹
راز‌های یک خانه «پاییز، یکی از روزها»، کارگردان حمید لبخنده، تله‌تئاتر + تله‌فیلم، ۱۳۹۰، شبکه ۴
اسب، سیب، بهار، نویسنده احمدرضا احمدی، کارگردان آناهیتا غنی‌زاده، تئاتر، تالار هنر، ۱۳۹۰
بدنبال بخت، کارگردان بهرام شاه‌محمدلو، برج میلاد، ۱۳۹۰
سیر و سرکه، کارگردان غلامرضا رمضانی، سریال داستانی تلویزیونی، ۱۳۹۱–۱۳۹۰، شبکه ۲
دو لیتر در دو لیتر صلح، کارگردان حمیدرضا آذرنگ، تئاتر، ۱۳۹۰و ۱۳۹۱
نیلوفر مرداب، نویسنده ترانه برومند، تئاتر، بهمن ۱۳۹۱
گوشه دل تهرون، کارگردان رامبد جوان، سریال تلویزیونی ۱۳۹۲
سه ماهی، کارگردان حمیدرضا قربانی، تله‌فیلم ۱۳۹۲
دیگری، کارگردان مرجان اشرفی زاده، مجموعه تلویزیونی، شهریور ۱۳۹۶، شبکه ۳
بهرام شاه محمدلو در سریال «دیگری»
بهرام شاه محمدلو در سریال «دیگری»
تجربه‌های کارگردانی آقای حکایتی
ترب، تئاتر صحنه، ۱۳۵۳
خرس و کوزهٔ عسل، تله‌تئاتر ۱۳۵۵
بچه‌ها بیاین تماشا، تئاتر عروسکی و فیلم، ۱۳۵۹
آدینه ۱۳۶۰ (تهیه‌کننده)
خبرچین، سریال داستانی، ۱۳۶۱ شبکه ۱
تئاتر نوجوانی، ۱۳۶۲، شبکه ۱
وهم عکس، تله‌تئاتر، ۱۳۶۳–۱۳۶۴، شبکه ۱
رنگین کمان، نمایش عروسکی، ۱۳۶۴ و ۱۳۶۵ شبکه ۱
جُنگ قربان، جُنگ، ۱۳۶۵
تَنی از تنها، تنها، تله‌تئاتر، ۱۳۶۵، شبکه ۱
«طنز‌های نمایشی»، تله‌تئاتر، ۱۳۶۵، شبکه ۱
تُپلی، سریال داستانی – عروسکی، ۱۳۶۹–۱۳۶۸ شبکه ۱
فینگیل، سریال داستانی-عروسکی، ۱۳۷۲–۱۳۷۰، شبکه ۱ (تهیه‌کننده)
دربارگاه شاهان، تله‌تئاتر، ۱۳۷۱
روزها و حکمت‌ها، تله‌تئاتر ۱۳۷۲
نیمهٔ پنهان ماه، سریال داستانی، شبکه ۱
علاءالدّین، سریال داستانی، ۱۳۷۴ شبکه ۱
خاطره تله‌تئاتر، ۱۳۷۷–۱۳۷۶، شبکه ۱
هر چه می‌خواهد دل تنگت بگو، ۱۳۷۸–۱۳۷۷، شبکه ۳ (تهیه‌کننده)
جُنگ فِطر، ۱۳۷۸ (تهیه‌کننده)
خنده پردازان، ۱۳۷۹–۱۳۷۸، شبکه جام جم (تهیه‌کننده)
گیلی گیلیها، مجموعه داستانی – عروسکی، ۱۳۸۰
نی نی، مون، داستانی – عروسکی، ۱۳۸۲
خانهٔ آبی، نمایش عروسکی، ۱۳۸۳–۱۳۸۲، شبکه ۱
برنامه‌های عروسکی
آهو و پرنده‌ها، کارگردان: احمدرضا احمدی، ضبط شده روی صفحه گرامافون، ۱۳۵۱ (بازیگری رادیو تئاتر)
حادثه در شهر عروسک‌ها، تئاتر عروسکی۱۳۵۲–۱۳۵۱ (بازیگری، بازیگری نقش عروسک‌ها)
آهوی گردن‌دراز، کارگردان: احمدرضا احمدی، ضبط شده روی صفحه گرامافون، ۱۳۵۲
روزی که خورشید به دریا رفت، کارگردان: احمدرضا احمدی، ضبط شده روی صفحه گرامافون، ۱۳۵۲
بازی خونه، جنگوارهٔ تلویزیونی ۱۳۵۵– ۱۳۵۴، (بازیگری، بازیگری نقش عروسک‌ها)
خونه مادربزرگه کارگردان: مرضیه برومند، ۱۳۶۴
بیالوی آوازخوان در سرزمین بَل‌بَل خان، کارگردان: مرضیه برومند، سریال داستانی- عروسکی
روباه و خروس، ۱۳۷۷
خانهٔ آبی، کارگردان: بهرام شاه محمدلو
کلبهٔ جنگلی «خونهٔ گلپر اینا»، کارگردان: زهرا جواهری، نمایش عروسکی ۱۳۸۴ – ۱۳۸۳
اینجا نذری در راه است کارگردان: صدیقه موسوی‌زاده، فیلم مستند داستانی ۱۳۸۹، شبکه ۱
بیوگرافی بهرام شاه‌محمدلو (آقای حکایتی) و همسرش
در کنار این‌ها تشکیل کارگاه عملی – تجربی و آموزش تئاتر در شیوه‌های خاص به نابینایان مدرسهٔ کَن (۱۳۵۲–۱۳۵۱)، تدریس تئاتر، بازیگری عروسکی، تولید برنامه‌های تلویزیونی، رادیو تلویزیون آموزشی، تئاتر بداهه، بازیگری و فن بیان و سخنوری، مؤسس و صاحب امتیاز مدرسه بازیگری سینمایی نقش ۱۳۸۰–۱۳۷۵
دبیر سومین جشنواره «فیلم و فیلمنامه و فیلم عروسکی و انیمیشن» سراسری دانشجویان کشور دانشگاه تهران، عضو هیئت داوران جشنواره تئاتر کودک و نوجوان زاهدان، دانشجویان دانشگاه پیام نور، جشنواره تئاتر عروسکی، جشنواره خیابانی تئاتر فجر و جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان، عضو شورای تلفیق ترافیک به عنوان مسئول بخش فیلم و تئاتر و رسانه (۱۳۸۴–۱۳۸۱)، عضو هیئت داوران جشنواره‌های منطقه‌ای خرم‌آباد، اردبیل، شهرکرد، ملایر، عضو و رئیس هیئت مدیره اولین دوره انجمن تئاتر کودک و نوجوان خانه تئاتر (۱۳۸۶–۱۳۸۵)، مسئولیت‌ها و فعالیت‌هایی است که بهرام شاه‌محمدلو انجام داده است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
