به گزارش شهرآرانیوز - الکسی ناوالنی ۴۷ ساله – کسی که یک بار از مسمومیت جان به در برده بود – هنگامی که حکم حبس بلندمدت خود را سپری میکرد، بعد از حدود سه سال زندان، در شانزدهم فوریه ۲۰۲۴، درگذشت.
سازمان زندانهای روسیه گفت که او بعد از هواخوری «بدحال» و «تقریبا بلافاصله بیهوش شده بود». به گزارش رسانههای محلی، علت مرگ او هنوز مشخص نیست. با وجود این که او نتوانسته بود پوتین را پای صندوقهای رای به چالش بکشد، حرفهایش همچنان بین بسیاری از روسها نفوذ داشت و هنوز هم برای کرملین تهدید محسوب میشد.
حامیانش او را نسخهی روسی نلسون ماندلای آفریقایی معرفی میکردند که روزی از زندان آزاد میشود و آنها را رهبری میکند. کارزارهای گروه او از فسادهای گسترده در تقریبا همه سطوح حکومت روسیه پرده برداشتهاند – شخص پوتین عمدتا هدف اصلی بود – و احکام زندان باعث شد که میلیونها نفر در سراسر دنیا با چهره او آشنا شوند.
- متولد ۴ ژوئن ۱۹۷۶ در بوتین، روستایی در غرب مسکو
- مرگ در ۱۶ فوریه ۲۰۲۴ در زندانی در مدار شمالگان در منطقه یامالو-ننتس
- در اوبنینسک، شهری در ۱۰۰ کیلومتری جنوب غربی مسکو بزرگ شد.
- در سال ۱۹۹۸ در رشته حقوق از دانشگاه دوستی ملل (پاتریس لومومبا) مسکو فارغالتحصیل شد.
- در سال ۲۰۱۰ یک سال را در دانشگاه ییل آمریکا گذراند.
- قبل از زندانیشدن با همسرش یولیا در مسکو زندگی میکرد. آنها دو فرزند دارند.
- سال ۲۰۲۲ دانیل روهر، مستندی با نام «ناوالنی» ساخت که برنده اسکار بهترین مستند شد.
الکسی ناوالنی در سال ۱۹۷۶ در روستایی در غرب مسکو به دنیا آمد. او از طرف پدری اوکراینی است و تابستانها را در شهری نزدیک چرنوبیل میگذراند.
او در سال ۱۹۹۸ با مدرک حقوق فارغالتحصیل شد و در سال ۲۰۰۱ رتبهی دوم رشتهی اقتصاد را کسب کرد.
ناوالنی، درحالیکه در اوایل دههی ۲۰۰۰ بهعنوان وکیل کار میکرد، وبلاگنویسی را با هدف اولیهی اعتراض به توسعهی افسارگسیخته در مسکو آغاز کرد. با گذشت سالها، مبارزات ناوالنی در زمینهی فساد سازمانهای دولتی، مانند غولهای گاز و نفت «گازپروم»، تشدید شد. او سهام کوچکی را در شرکتها به همراه برخی از بانکهای دولتی خریداری کرد تا بتواند در مجامع عمومی از آنها سؤالاتی دربارهی منابع مالیشان بپرسد. در سال ۲۰۱۰، ناوالنی راسپیل را تأسیس کرد؛ پروژهای ضدفساد که وکلایی آن را اداره میکردند که بر هزینههای سازمانهای دولتی نظارت داشتند و چندین پروندهی مشکوک را به دادگاه کشاندند. یک سال بعد، در سال ۲۰۱۱، او بنیاد اصلی مبارزه با فساد را تأسیس کرد که اکنون در رسانههای اجتماعی مختلف میلیونها دنبالکننده از سراسر جهان دارد.
بازداشت ناوالنی در سال ۲۰۱۲
در تمام این سالها، الکسی مستندهایی افشاگرانه دربارهی افراد فاسد سیستم ساخت که میلیونها بازدیدکننده داشتند و هریک از آنها باعث تظاهراتی در روسیه شدند
آقای ناوالنی، که سازمانهایش در روسیه «افراطی» لقب گرفته و ممنوعالفعالیت شدهاند، چیزی نمانده بود که در اوت ۲۰۲۰ جان خود را به علت مسمومیت با ماده شیمیایی نوویچوک در سیبری از دست بدهد.
اما اطرافیانش او را با پرواز به برلین رساندند و بعد از چند ماه بهبود یافت، و روز ۱۷ ژانویه ۲۰۲۱ به روسیه برگشت و بلافاصله بازداشت شد.
طرفدارانش تجمعاتی گسترده در سراسر روسیه برگزار کردند که برخورد خشن پلیس را به همراه داشت. هزاران نفر هم به دلیل برگزاری تجمعات بیمجوز بازداشت شدند.
او به زبانی حرف میزد که برای جوانان روس آشنا بود و این زبان را به شکلی موثر به شبکههای اجتماعی برد. بنیاد مبارزه با فساد او با جزئیات از فساد رسمی پرده برمیداشت.
در پی بازداشت آقای ناوالنی در ژانویه ۲۰۲۱، تیمش ویدیوی «کاخ پوتین» را در یوتیوب منتشر کرد که بر قصر بزرگ مجللی در ساحل دریای سیاه تمرکز داشت، کاخی که گفته میشود از طرف نزدیکان ثروتمند رییسجمهوری روسیه به آقای پوتین هدیه شده است.
این ویدیو بیش از ۱۰۰ میلیون بار دیده شده است. کرملین آن رد کرد، و آقای پوتین هم ادعاهایش را تکذیب کرد. سپس آرکیدی روتنبرگ، تاجر میلیاردر و از دوستان نزدیک آقای پوتین، گفت که صاحب کاخ است.
بعد از این که آقای ناوالنی در فوریه ۲۰۲۱ به زندان محکوم شد، دادگاه حقوق بشر اروپا با صدور رایی گفت که او باید بلافاصله آزاد شود، چرا که جانش در خطر است، اما روسیه این رای را نپذیرفت.
او که دچار مشکلات پا و کمر بود، در اعتراض به عدم رسیدگی درست مسئولان اردوگاه زندانیان ولادمیر در ۱۰۰ کیلومتری شرق مسکو دست به اعتصاب غذا زد.
سازمان عفو بینالملل، در اقدامی جنجالی، در همان ماه نام او را از فهرست زندانیان عقیدتی خارج کرد. اما در ادامه پذیرفت که این تصمیم به خاطر فشارهای «کارزاری هماهنگ» برای «حذف» نام او از این فهرست بوده است و او را دوباره در این فهرست قرار داد.
موضوع مناقشه، نظرات بیگانهستیزانهای بود که ناوالنی سالها پیش مطرح کرده بود و پس هم نگرفته بود. ویدیوهایی از سال ۲۰۰۷ موجود است که او در آنها اختلافات قومی را با خرابی دندان مقایسه میکند و مهاجران را به سوسک تشبیه میکند. او همچنین گفته بود که شبهجزیره کریمه «بالفعل به روسیه تعلق دارد»، در حالی که جامعه جهانی انضمام این منطقه به خاک روسیه در سال ۲۰۱۴ را محکوم کرده بود.
با این حال، دولت روسیه به مجازات آقای ناوالنی ادامه داد. در ژوئن ۲۰۲۲، طرفدارانش متوجه شدند که او دیگر در زندانی که محل گذراندن حکمش بود نیست و زنگ خطر را به صدا درآوردند. سازمان زندانها در ادامه اذعان کرد که او به اردوگاهی به نام آیکی-۶ در ۲۵۰ کیلومتری شرق مسکو منتقل شده است که به وضعیت دشوارش شهره است. او میگفت که در این زندان مرتب به سلول انفرادی فرستاده میشود.
آخرین حکمش، که در اوت ۲۰۲۳ صادر شد و دوره زندانش را به ۱۹ سال افزایش داد، به انتقالش به اردوگاهی شدیدا امنیتی منجر شد، جایی که معمولا خطرناکترین خلافکاران روسیه است.
در روز ۲ فوریه ۲۰۲۱، دادگاهی در مسکو آقای ناوالنی را به جرم تخطی از شرایط محکومیت تعلیقی مربوط به پرونده کلاهبرداری ۲۰۱۴ زندانی کرد.
او را متهم کردند به این که در طول سال ۲۰۲۰ به اندازه کافی خودش را به پلیس معرفی نکرده است. تیم حقوقی او این ادعا را نامعقول خواند و گفت که مقامات آگاهی کامل داشتند که او به علت مسمومیت نوویچوک در برلین تحت درمان اضطراری بوده است. او به دادگاه یادآور شد که بخشی از آن دوره را در کما به سر برده است.
آقای ناوالنی گفت که بین ژانویه و اوت ۲۰۲۰، پیش از مسمومیت، هر ماه دو بار خودش را به پلیس معرفی میکرد. او همچنین گفت که پرونده کلاهبرداری هدفی جز بریدن صدایش نداشته است.
این پرونده مربوط بود به اتهام اختلاس از شعبه روسی شرکت محصولات آرایشی فرانسوی ایو روشه، و شرکتی به نام کیرفلس که در بازار چوب فعال است. برادرش، اولگ، را سه سال و نیم زندانی کردند و به خودش هم حکمی به همان مدت، اما تعلیقی دادند.
دادگاه حقوق بشر اروپا صدور این حکم را در سال ۲۰۱۶ محکوم کرد و گفت حقوق آقای ناوالنی زیر پا گذاشته شده است و به روسیه دستور داد که به او و برادرش غرامت پرداخت کند. اما دادگاه عالی روسیه در ادامه حکم اولیه را تایید کرد.
در ماه مارس ۲۰۲۲، او را با اتهام جدید اختلاس و بیاحترامی به دادگاه به ۹ سال زندان دیگر محکوم کردند. بعد از این حکم بود که او را به زندانی در ۲۵۰ کیلومتری شرق مسکو فرستادند.
سپس در اوت ۲۰۲۳، دوباره به اتهام ایجاد و تامین مالی سازمانها و فعالیتهای افراطی به ۱۹ سال زندان دیگر محکوم شد.
در اوت ۲۰۲۰، ناوالنی در پروازی بر فرار سیبری بیهوش شد و به بیمارستانی در شهر امسک برده شد. آن فرود اضطراری جانش را نجات داد. سازمانی خیریه در آلمان توانست مقامات روسیه را راضی کند تا بگذارند او را برای درمان به برلین ببرند.
در ماه سپتامبر، دولت آلمان اعلام کرد که آزمایشهای ارتش حاکی از «وجود مدرکی صریح دال بر استفاده از سمی از خانواده نوویچوک» است. کرملین هر گونه دخالتی را تکذیب کرد و مدارک مربوط به نوویچوک را هم رد کرد.
اتحادیه اروپا در ادامه شش مقام بلندپایه روس و یک مرکز پژوهشی سلاحهای شیمیایی را تحریم کرد، و آنها را به دست داشتن مستقیم در این مسمومیت متهم کرد. روسیه هم با تحریمهای متقابل پاسخ داد.
نوویچوک همان سلاحی است که نزدیک بود جان سرگی اسکریپال، جاسوس سابق روسیه، و دخترش، یولیا، را در مارس ۲۰۱۸ در بریتانیا بگیرد. یک زن به علت تماس فیزیکی با نوویچوک درگذشت.
آقای ناوالنی با خطرات جانی موجود در روسیه آشنا بود، چرا که حتی پیش از مسمومیت به او حمله شده بود. بارها هم بازداشت شد.
در سال ۲۰۱۹، هنگامی که در زندان بود به اگزما مبتلا شد، و تشخیص پزشکش این بود که شاید در معرض «نوعی ماده سمی» قرار گرفته بوده باشد.
دو بار هم مادهای ضدعفونیکننده به نام زلیونکا رویش پاشیدند و دچار سوختگی شیمیایی در یکی از چشمهایش شد.
منبع: بی بی سی