اورسن ولز، کارگردان و بازیگر مهم تاریخ سینما میگوید: دوربین بسیار فراتر از یک دستگاه ضبط است، بلکه وسیلهای است که از طریق آن پیامها از دنیایی دیگر به ما میرسد. ولز این جمله را برای سینما گفته است، اما میتوان به تأیید تاریخ و شهادت اتفاقاتی که در زندگی روزمره میگذرد این تعریف را به دوربین عکاسی و تأثیرش تسری داد.
عکس حسین معمری، عکسی کاملا مستند است، اما چکیده و عصاره دهها بیانیه، یادداشت یا سخنان و تصاویر پرطمطراق تبلیغاتی است و به همین لحاظ مصداق خوبی برای تعریفی است که ولز ارائه میدهد. عکس در روز انتخابات مرتبط با مجلس یازدهم در سال ۹۸ ثبت شده است. حضور صندوق سیار رأی گیری در فضاهایی، چون خانه سالمندان و بیمارستانها اتفاقی معمول و جزئی از اصول انتخابات در همه دنیاست.
عکس معمری هم در بخش زایمان یک بیمارستان در شهر بجنورد ثبت شده است، اما عکس حاوی لحظه و شرایطی است که آن را از یک عکس معمول گزارشی فراتر میبرد. عکس درگیر دو لحظه مهم حاوی ارزشهای انسانی است. زایش و انتخاب! اما لحظه و زاویهای را که عکاس برای شاتر زدن انتخاب کرده است آن را از وجه بصری فراتر برده و تبدیل کرده است به یک پیام. کودکی شاید کمتر از بیست وچهارساعت پیش پا به دنیا نهاده است.
از شمایل و پرتره مادر فقط دستی میبینیم که دراز شده است و میخواهد برگه رأی را درون صندوق بیندازد. آستین لباس و انتخاب زاویه دید عکاس باعث شده است صورت زن عامدانه و شاید به درخواست خودش در عکس نباشد. اما فرم ترکیب بندی عکس به گونهای است که چشم با عبور از دستها به پرتره خوابیده نوزاد میرسد.
در واقع جای نبودن صورت مادر را صورت کودک پر کرده است و همین مورد وجهی نمادین به دست رأی دهنده میدهد. ارتباط معنایی مالکیت دست مادر برای فرزند. در واقع دست معنایی از آینده کودک میشود. دستی که قرار است برای آینده کودک انتخاب کند میشود نماد تأثیرگذاری.
عکس: حسین معمری