به گزارش شهرآرانیوز روزانه صدها و شاید هم هزاران جراحی سنگین در سراسر دنیا اتفاق میافتد که بدون استفاده از بیهوشی بدون شک هیچ کدام از آنها امکان پذیر نیست. شاید برایتان جالب باشد که بدانید استفاده از چماق جزو نخستین روشهای بیهوشی در دنیا محسوب میشد ه است که کم کم با پی بردن اطبا به خاصیت گیاهان، استفاده از موادی مانند الکل، مواد افیونی و گیاهانی با خاصیت مشابه در طبابت رواج پیدا میکند و پس از پیشرفت علم پزشکی هم، بیهوشی به یک رشته تخصصی تبدیل و باتوجه به نوع جراحی، شرایط و وضعیت بیمار از روشها و مواد مختلفی برای این منظور استفاده میشود.
روشهایی که امروزه برای بیهوشی یا بی حسی استفاده میشوند، به نسبت گذشته بسیار ایمنتر هستند، ولی همچنان عوارضی دارند که ممکن است مشکلاتی را برای بیمار ایجاد کنند. این موضوع وقتی تأمل برانگیزتر میشود که ما بدون ضرورت، خودمان را در معرض این خطرها قرار میدهیم، مانند جراحیهای زیبایی که این روزها تعدادشان بیشتر از جراحیهای ضروری است. مسئلهای که شاید اگر نگاه همه جانبهای به آن داشته باشیم و سود و زیان را باهم ببینیم، تصمیمهای متفاوت تری میگیریم. موضوعی که به مناسبت روز جهانی بیهوشی میخواهیم قدری بیشتر درباره آن باهم صحبت کنیم.
بیهوشی نوعی خواب رفتن است که در آن مغز توانایی پاسخ گویی به سیگنالهای درد را ندارد و نمیتواند واکنش نشان بدهد.
بسته به نوع جراحی و مداخلات پزشکی از انواع مختلف بیهوشیها استفاده میشود، ولی سه نوع کلی بیهوشی وجود دارد.
این روزها از مواد زیادی برای بیهوشی استفاده میشود که بسته به نوع بیماری و شرایط بیمار پزشک یا متخصص بیهوشی از آنها استفاده میکند، مانند:
پروپوفول، اتومیدات و کتامین که جزو داروهای آرام بخش و خواب آور هستند و به صورت داخل وریدی برای القای بیهوشی عمومی استفاده میشوند.
لیدوکائین، میدوزولام یا ترکیبات افیونی که جزو بی حس کنندهها هستند و به صورت موضعی مصرف میشوند.
سوکسینیل کولین که جزو مسدود کنندههای عصبی هستند و به صورت تزریقی استفاده میشوند.
عوارض جانبی در بیهوشی بیشتر از آنکه به مواد استفاده شده مربوط باشد، به نوع جراحی و وضعیت سلامت بدن برمی گردد، مانند اینکه افراد مسن عوارض جانبی بیشتری را تجربه میکنند، ولی به طور کلی برخی عوامل خطر این عوارض را بیشتر میکنند، مانند
برای کاهش عوارض و خطرهای بیهوشی لازم است که پیش از بیهوش شدن این مراقبتها را انجام داد:
مراقبتهای پس از بیهوشی به نوع بیهوشی بیمار بستگی دارد، برای نمونه در روشهایی که از بی حسی موضعی استفاده میشود، نیاز به مراقبت خاصی نیست، مگر پزشک خلاف آن را تشخیص بدهد، ولی اگر بیمار بیهوشی عمومی یا آرام بخش دریافت کرده باشد، به مراقبت بیشتری برای بهبودی نیاز دارد، مانند:
در هر ۱۰۰۰ نفر تقریبا یک یا دو نفر ممکن است در طول بیهوشی عمومی، هوشیار باشند و آنچه را اتفاق میافتد، به خاطر بیاورند.
«دی اتیل اتر» نخستین ماده بیهوش کنندهای است که از آن برای جراحیها استفاده شده است.
عوارض داروی بیهوشی بسته به دُز دریافتی، نوع ماده بیهوشی و روش آن و شرایطی که بیمار دارد میتواند از یک تا بیست وچهارساعت زمان ببرد.
ضعف، بی حالی و بی حسی از عوارض معمول و اذیت کننده پس از بیهوشی است که دمای پایین بدن، استرسهای عمل، بی خوابی، خستگی ناشی از جراحی و ناشتا بودن در زمان عمل میتواند عامل بروز آن باشد.
هذیان گویی از عوارض معمول و طبیعی پس از بیهوشی کامل است که به علت گیج بودن بیمار پس از به هوش آمدن اتفاق میافتد. هرچه سن بیمار، مدت بیهوشی و دُز داروی بیهوش کننده بیشتر باشد، احتمال هذیان گویی بیشتر است.