پایان مرمت کاشی‌کاری گنبد مسجد گوهرشاد در آستانه نوروز ۱۴۰۳

به گزارش شهرآرانیوز، معاون برنامه‌ریزی و مطالعات سازمان عمران و نگهداری حرم‌مطهر‌رضوی به تشریح جزئیات این پروژه پرداخت و با اشاره به ارزش تاریخی و معماری این مسجد تاریخی گفت: پوسته کاشی‌کاری گنبد مسجد گوهرشاد حدود شصت سال قبل، نوسازی شده است، اما در سال‌های اخیر و در مواجهه با عوامل جوی و آلودگی‌های محیطی دچار عارضه‌های مختلفی از جمله ترک‌خوردگی و جداشدگی‌های متعدد کاشی در بخش‌های میانی و ایجاد لایه‌های سخت جرم و تغییر رنگ شده بود؛ بنابراین سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر مطالعات آسیب‌شناسی را در سال‌۱۴۰۰ در دستور‌کار قرار داد.

سعید مهرپویا افزود: با‌توجه به اهمیت این موضوع، کارگروه حفاظت و مرمت حرم‌مطهر‌رضوی با حضور جمعی از خبرگان حوزه میراث فرهنگی تشکیل و هدایت و راهبری همه طرح‌های حفاظت و مرمت معماری تاریخی حرم‌مطهر را عهده‌دار شد. وی افزود: پس از انجام مطالعات آسیب‌نگاری و آسیب‌شناسی گنبد مسجد گوهرشاد و ارائه طرح مرمت و تصویب آن، در مرحله اول عملیات مرمت ساقه گنبد از اردیبهشت‌۱۴۰۱ آغاز شد و پس از چهار ماه به پایان رسید.

وی تصریح کرد: در نهایت طی جلسات متعدد فنی، کارگروه حفاظت و مرمت بر دو موضوع حفظ کاشی‌کاری موجود، تقویت اتصال و استحکام‌بخشی کاشی‌کاری به پوسته سازه‌ای گنبد و پرکردن فضای خالی بین پوسته و کاشی‌ها تأکید شد.

تعویض و پاک‌سازی کاشی‌ها

به گفته وی، عملیات پیچیده اجرایی مرمت کاشی‌کاری در سطح تقریبی هشتصد مترمربع با همین اهداف در تابستان امسال شروع شد و طی مدت ۹ ماه حدود ۴ درصد از سطح کاشی‌کاری گنبد در بخش‌هایی که دچار ترک و آسیب‌های اساسی بودند، تعویض و نوسازی و مابقی سطوح کاشی حفاظت، پاک‌سازی و تقویت شد. همچنین تهیه کاشی‌های جدید با حساسیت فراوان به منظور حداکثر انطباق رنگ لعاب با کاشی‌های موجود طی چندین مرحله انجام شد.

اقدام فنی برای اتصال مؤثر پوسته کاشی‌کاری

معاون برنامه‌ریزی و مطالعات سازمان عمران و نگهداری حرم‌مطهر‌رضوی در ادامه گفت: گام مهم دیگر در جریان این عملیات، مطالعات ارزشمند برای ساخت و تهیه ملات با مشخصات و خواص فنی ویژه برای اتصال مؤثر پوسته کاشی‌کاری به بدنه گنبد بود که ضمن آزمایش‌ها، نمونه‌سازی و بررسی‌های مکرر توان و کیفیت این ملات در درازمدت بابت توان پایداری و هماهنگی با مصالح موجود گنبد ارزیابی و سنجش شد و پس از تأیید نمونه نهایی، عملیات تزریق ملات در مدت محدود و با حساسیت فوق‌العاده انجام شد.

احیای جلوه درخشان گنبد فیروزه‌ای

وی افزود: پاک‌سازی لایه‌های رسوب آلودگی و ریزش‌های جوی، اصطلاحا شوره‌زدگی، که موجب بدنمایی و نازیبایی سطح گنبد شده بود، بخش دیگری از اقدامات بود که طی شش ماه ابتدایی عملیات اجرایی انجام شد و جلوه درخشان گنبد را بازگرداند. مهرپویا ادامه داد: سرانجام داربست‌ها و پوشش که نزدیک به شش ماه گنبد را از دید زائران گرامی پنهان  کرده بود، در ۲۶‌اسفندماه باز شد و  گنبد مطهر در مقابل دیدگان زائران قرار گرفت.