۶۰ هکتار از زمین‌های بلاتکلیف حاشیه شهر مشهد تعیین تکلیف شد

به گزارش شهرآرانیوز زمین‌های رهاشده بزرگ‌مقیاس برای شهر‌های بزرگی مثل مشهد مدت‌هاست که یک آفت و مشکل حل‌نشده هستند و درحالی‌که از دل همین زمین‌ها به‌راحتی می‌شود کم‌وکاستی‌های سرانه‌های خدماتی مثل معابر و پارک و مدرسه و... را به‌ویژه در حاشیه‌شهر تأمین کرد، این زمین‌های بزرگ‌مقیاس رهاشده به کلونی‌های ساخت‌وساز غیرمجاز، تجمع معتادان، تخلیه خاک و نخاله و... تبدیل شده و هزارویک مشکل برای شهر درست کرده‌اند؛ از تفکیک و فروش قول‌نامه‌ای غیرقانونی گرفته تا ساخت غیراصولی و شبانه و رعایت‌نشدن استاندارد عرض معابر.

آماروارقام می‌گوید که تعداد و وسعت رهاشده‌ها در مناطق حاشیه‌شهر مشهد بیشتر از هرجای دیگری است و باید هرچه زودتر تعیین‌تکلیف شوند. با این همه، مدتی است که راه برای تعیین وضعیت و پاسخگویی به مالکان و بزرگ‌مالکان زمین‌های بلاتکلیف و رهاشده در برخی مناطق شهرداری مشهد باز شده است.

سرپرست شهرداری منطقه ۵ در گفتگو با شهرآرا، تعیین‌تکلیف زمین‌های رها‌شده در این منطقه پرتراکم شهری را یکی از مهم‌ترین کارویژه‌های منطقه ۵ شهرداری دانست و با اشاره به وجود ۴۵۰ هکتار زمین رها‌شده و بلاتکلیف در دل این منطقه، گفت: تعیین‌تکلیف زمین‌های رهاشده را از شش‌هفت‌ماه پیش شروع کردیم و این موضوع به‌عنوان یکی از کارویژه‌های جدی منطقه در دستورکار قرار گرفت. کاربری این زمین‌ها انتفاعی و غیرانتفاعی است و داخل محدوده شهر قرار گرفته‌اند و مدت‌هاست که بلاتکلیف هستند.

از تفکیک غیرمجاز تا فروش قول‌نامه‌ای

حسن صالحی‌مفرد با تأکید بر اینکه وجود این زمین‌ها در منطقه ۵ به یک معضل جدی برای مردم و شهرداری و سایر سازمان‌ها تبدیل شده است، ادامه داد: به‌دلیل نبود رسیدگی مناسب در این سال‌ها و کم‌اهمیت‌بودن تعیین‌تکلیف زمین‌ها برای برخی مسئولان شهری در دوره‌های مختلف و از همه مهم‌تر طولانی‌بودن فرایند استحصال و پاسخ‌دهی به این زمین‌ها، بخش زیادی از آنها توسط بزرگ‌مالکان و بنگاه‌های غیرمجاز به‌صورت قول‌نامه‌ای فروخته و حتی در آنها ساخت‌وساز‌های غیرمجاز هم انجام شده بود که همین موضوع مشکلات زیادی را برای ما درست کرده بود.

گام اول؛ برخورد با غیرمجاز‌ها

وی در ادامه به تشریح اولین اقدامات برای سروسامان‌دادن به زمین‌های رها‌شده و بلاتکلیف منطقه پرداخت و گفت: در گام اول با ساخت‌وساز غیرمجاز در این زمین‌ها که از قبل هم شناسایی شده بودند، برخورد کردیم و در ماه‌های گذشته جلو بیش از هشتاد ساخت‌وساز غیرمجاز را گرفتیم. در گام دوم پیگیر تعیین‌تکلیف این زمین‌های بلاتکلیف شدیم که در این سال‌ها به‌دلیل برخی ایراد‌های جزئی به آنها پاسخ‌دهی نشده بود. از بزرگ‌مالکان که صاحب این اراضی بودند، دعوت کردیم پای میز مذاکره بنشینند و جلسات متعددی با آنها و افرادی که زمین‌ها را خریده بودند، برگزار کردیم و راه برای پاسخ‌دهی و تعیین‌تکلیف این زمین‌ها باز شد.

یک پارک چندهکتاری، حاصل تعیین‌تکلیف

وی ادامه داد: اراضی موسوم به برزگر یکی از این زمین‌ها بود که در همین فرایند تعیین‌تکلیف شد. اراضی علاقه‌بند هم که حدود بیست هکتار است، تعیین‌تکلیف شد. بیش از بیست هکتار از اراضی بُجمِهِن نیز به‌دلیل اختلافات دو اداره بلاتکلیف بود که به‌تازگی وضعیت آن‌هم مشخص شد و قرار است یک پارک چندهکتاری در این زمین ساخته شود. اکنون با ۵۰ میلیارد تومان اعتبار رینگ پیرامونی این بوستان درحال ساخت است و داخل آن یک پروژه اقتصادی با ۵ هزار واحد آپارتمان و ۲۰ هکتار بوستان پیش‌بینی شده است که ساخته می‌شود. اراضی رفسنجانی، مرادی‌نسب و سایر افرادی که متراژ‌های بزرگ داشتند، این روز‌ها در مسیر تعیین‌تکلیف قرار دارد.

گره‌هایی که بالاخره باز شد

ساخت چند پارک، زمین ورزشی، بازشدن چند مسیر بن‌بست بعد از سال‌ها و ساخت یک شهرک صنعتی فقط بخشی از اتفاقاتی است که در منطقه ۵ شهرداری مشهد به‌واسطه تعیین‌تکلیف همین زمین‌های رها‌شده رخ داده است. سرپرست شهرداری منطقه با بیان جزئیات بیشتری از این پروژه‌ها گفت: شناسایی برخی از این زمین‌ها باعث اجرای پروژه‌های خوبی در منطقه ۵ شده و گره‌های زیادی از مشکلات ما در این منطقه باز کرده است. 

به‌عنوان نمونه، اراضی موسوم به اسکندری در شهیدآوینی ۵۵ تعیین‌تکلیف شدند و به همین واسطه آوینی ۵۷ بازگشایی و باعث شد تا شهرک مستضعفین از حالت بن‌بست خارج شود و انتهای بولوار شفیعی بازگشایی و قابلیت دسترسی اتوبوس ایجاد شود. یکی از اتفاقات خوب دیگر، حل‌شدن مشکل آب‌های سطحی در محدوده بولوار شهید آوینی بود که با اجرای یک کانال در همین اراضی با اعتبار ۷ میلیارد تومان این معضل هم حل شد.

همچنین تعیین‌تکلیف اراضی برزگر باعث شد تا بتوانیم یک شهرک صنعتی جدید ایجاد کنیم که اشتغال‌زایی خوبی به‌دنبال خواهد داشت و زمین‌هایی که قرار بود به‌صورت غیرمجاز تفکیک شوند و در آنها ساخت‌وساز شود، امروز به یک شهرک صنعتی مدرن تبدیل شده است. ضمن اینکه در مجاورت این اراضی قرار است یک مجموعه به‌متراژ ۷ هزار مترمربع با عنوان «مادر و کودک» ساخته شود که برای خانواده‌های بدسرپرست و کودکان کار و... است. یک زمین ورزشی هم به‌متراژ ۱۵۰۰ متر در توس توسط شهرداری ساخته خواهد شد.

 صالحی مفرد ادامه داد: فلکه سوم گلشهر که املاک موسوم به مرادی و رفسنجانی و مهذب در آن قرار داشت، تعیین‌تکلیف شد و به‌زودی مالکان می‌توانند معابر را اجرا کنند. علاوه بر اینکه جلو ساخت‌وساز غیرمجاز در این محدوده گرفته شد، عرض معابر هم به حد استاندارد رسید. ضمن اینکه یک زمین دیگر هم در کنار این اراضی در شرف تعیین‌تکلیف است که با این کار، یک خیابان به‌صورت مستقیم از مفتح شرقی ۱۶ تا فلکه سوم گلشهر کشیده می‌شود که نقش مهمی در کاهش ترافیک خیابان شهید آوینی و سایر معابر نزدیک آن دارد.

پایان بلاتکلیفی بعد از ۴۰ سال

وی با اشاره به پایان بلاتکلیفی یک زمین بزرگ‌مقیاس در مهرآباد بعد از حدود چهل سال، افزود: در محله مهرآباد اراضی موسوم به نیازمندی‌ها را داشتیم که به مراحل پایانی تعیین‌تکلیف رسیده است و زمین‌های شایگی هم در این محله به‌زودی قابلیت پاسخگویی پیدا می‌کنند که شش هکتار از این زمین‌ها را بعد از چهل سال تعیین‌تکلیف کرده‌ایم.

تعیین‌تکلیف ۶۰ هکتار بلاتکلیف

صالحی در پاسخ به اینکه تا امروز وضعیت چه میزان از زمین‌های رها‌شده و بلاتکلیف در منطقه ۵ مشخص شده است، گفت: حدود ۴۵۰ هکتار زمین بلاتکلیف داشتیم که با ۱۰۰ میلیارد تومان اعتباری که برای این موضوع به شهرداری منطقه تفویض شد، حدود ۶۰ هکتار را تعیین‌تکلیف کردیم. اینکه ما جلوتر از شهروندان رفتیم و زمین‌ها را تعیین‌تکلیف کردیم، خودش عامل بازدارنده برای جلوگیری از ساخت‌وساز غیرمجاز است.

 اگر چند سال قبل که این زمین‌ها هنوز فروخته و دست‌به‌دست نشده بود، برای تعیین‌تکلیف آنها اقدام می‌کردیم، به‌جای مذاکره با چندین مالک و راضی‌کردن آنها، نیاز بود فقط با یک بزرگ‌مالک مذاکره و چالش‌ها را حل کنیم. با این همه، نیاز است که راه‌وشهرسازی، کمیسیون ماده ۵ و شهرداری همکاری کنند و دست‌کم روی زمین‌هایی که داخل محدوده شهری هستند، طرح بارگذاری کنند تا از این وضعیت بلاتکلیفی خارج شوند.

اگر کاربری زمین‌ها مشخص شود، کار تعیین‌تکلیف زودتر پیش می‌رود

سرپرست شهرداری منطقه ۵ ادامه داد: اگر همه این سازمان‌ها دست‌به‌دست هم بدهند و طرح‌ها را برای این زمین‌ها مشخص کنند، خیلی بهتر از این است که مالک برود و طرح بیاورد و ما فرایند تصویب را برای آن زمین در کمیسیون ماده ۵ طی کنیم. با این کار، هر بزرگ‌مالکی که به شهرداری مراجعه کند، امکان پاسخگویی سریع در مدیریت شهری فراهم است و در عمل مالک تکلیفش را می‌داند و ما هم در شهرداری می‌دانیم که باید کجا فضای سبز و معبر بسازیم و.... متأسفانه برخی فرایند‌های طولانی باعث شده است که بزرگ مالکان رغبتی به همکاری نداشته باشند.

در ادامه حتما بخوانید گلایه ساکنان بهمن‌۱۹/۴ مشهد از معضل رهاشدگی اراضی بزرگ‌مقیاس این محدوده