حساب کشی از خود یک ضرورت راهبردی است. هم در زیست فردی و هم اجتماعی. اگر به این ضرورت واقف و به انجام آن ملتزم شویم. نوبت به حسابرسی نمیرسد که دیگران ذره بین در سطور زندگی حرفهای ما بگیرند. دریغا که به غفلت از خویش چنان گرفتار میآییم که وقتی قلمِ حسابرسی دیگران بر دفتر اعمالمان میخورد دچار زلزله میشویم. آنها که در غفلت از خویش و پرداختن به دیگران استاد شده اند، میکوشند این حسابرسیها را هم دور بزنند.
اینکه در فضای اجتماعی، سیاسی و به ویژه اقتصادی شاهد دوردور افراد هستیم و لایی کشیدن برخیها را میبینیم نتیجه همین استاد شدنشان است، اما در عین این استادی به «شدن» غافل اند و کودکانه قایم باشک بازی میکنند حال آنکه هم خدا میبیندشان و هم چشم به تعجب گرد شده خلایق آنها را میپاید. فضای مجازی هم واقعیت وجودشان را روی پرده میاندازد. کم خبر نخوانده ایم از بادهایی که در پستوی برخیها میپیچد و برگهای پوشیدهای که هویدا میشود. تلخ کام هم میشویم از شیرین کاری برخی ها، اما چه میتوان کرد جز تلخ روزگار شدن و به غصه زانو بغل کردن و قصه خواندن؟ همه این ماجراها نتیجه غفلت از آموزههای رضوی است.
والا اگر به یاد میداشتیم که امام رضا (ع)، قرنها پیش فرموده اند: هرکس از خود حساب بکشد سود مى برد و هرکس از خود غافل شود زیان مى بیند و هرکس (از آینده اش) بیم داشته باشد به ایمنى دست مى یابد و هرکس از حوادث دنیا عبرت بگیرد بینش پیدا مى کند و هرکس بینش پیدا کند مسائل را مى فهمد و هرکس مسائل را بفهمد عالم است. اگر شیطانِ فزون خواهی و بیماری خودخواهی بگذارد تا انسان به حکمِ حَاسِبُوا أَنْفُسَکُمْ قَبْلَ أَنْ تُحَاسَبُوا نبوی، از خود حساب بکشد، نوبت به دیگران نخواهد رسید که از او یقه بگیرند.
چه زیانی از یقه گیری چنین بالاتر که طوفان در آبروی آدمی چنان میاندازد که هر پاره اش به سویی پرتاب میشود؟ باور کنیم همه مصائب ما زاییده غفلت و روییده بر جغرافیای ذهنی است که با منطق امامت و هندسه ولایت بیگانه است.
ما اگر به فکر فردای خود باشیم، درست زیستن را امروز تجربه و تکرار میکنیم. از دنیا و آنچه بر سر فزون خواهان آورده عبرت میگیریم تا خود به عبرت دیگران تبدیل نشویم. درس امام رضا (ع) رسم عبرت گرفتن و به بینش رسیدن است. از کوچه بینش است که میشود به قله علم رسید. اهل علم هم قربانی جهالت نمیشوند. اسم و عنوانها را فراموش کنیم. به حدیث امام رضا (ع) به عنوان یک واقعیت نگاه کنیم تا ما را به حقیقت برساند. همین.