دگرگونی درونی هنرمند، مهم‌تر از خلق اثر است

الهام ظریفیان | شهرآرانیوز، از بعدازظهر روزی که حادثه سقوط بالگرد برای رئیس جمهور و هیئت همراهش اتفاق افتاد و اخبار مختلف و ضدونقیضی در فضای مجازی دست به دست می‌شد، هنرمندان نهضت پوستر انقلاب اسلامی شروع به تولید محتوای تصویری و انتشار آن کردند.

برخلاف سال‌های دورتر که هنرمندان با تأخیر واکنش نشان می‌دادند و به همین دلیل گاه از جریان‌های رسانه‌ای دشمن عقب می‌ماندند، با تلاش‌های تشکل‌های مردمی، هنر انقلابی امروز شاهد فعالیت پابه پای هنرمندان با اتفاقات روز و مطالبات مردمی است. به همین دلیل گفت وگوی کوتاهی با محمدرضا میری، مدیر نهضت مردمی پوستر انقلاب یا «شبکه طراحان گرافیک انقلاب»، ترتیب دادیم که در ادامه می‌خوانید.

 مطلع شدیم از ساعاتی بعد از اتفاقی که برای رئیس جمهور فقیدمان و هیئت همراهش افتاد، شما و هنرمندان نهضت مردمی پوستر انقلاب اسلامی دست به کار شدید و شروع به تولید پوستر و آثار گرافیکی دراین باره و انتشار آن در فضای مجازی کردید. درباره این حرکت توضیح دهید. چه شد که چنین ضرورتی را احساس کردید؟

خوشبختانه در دو دهه گذشته وضعیتی فراهم شد و با شکل گیری نهضت مردمی پوستر انقلاب اسلامی ارتباط خوبی بین تعداد زیادی از طراحان گرافیک در سراسر کشور برقرار شد. این نهضت در این مدت در همه اتفاق‌ها و جریان‌های اجتماعی و سیاسی کشور حضور داشته است. چه در اتفاق‌های شیرین و دستاورد‌های ملت ایران و چه در حوادث تلخی مانند سیل اخیر مشهد و حادثه‌ای که برای رئیس جمهور و هیئت همراهش اتفاق افتاد، هنرمندان رشته‌های مختلف دورهم جمع می‌شوند، ایده پردازی و بررسی می‌کنند که درباره چه پیام‌ها و ایده‌های تصویری می‌توانند کار کنند. در نتیجه هر کسی به فراخور توانایی هایش اثری خلق می‌کند و به اشتراک می‌گذارد.

در این اتفاق نیز از همان ساعات نخست هنرمندان در استان‌های مختلف فعال شدند و شروع به تولید اثر کردند و این فرایند هنوز ادامه دارد. این وسط گاهی شاهد برخی عملیات‌های رسانه‌ای شیطنت آمیز از سوی دشمنان هستیم که خیلی طبیعی است، اما این ضرورت را به ما یادآوری می‌کند که در این فرایند همه کار ما تبلیغی نیست و بخشی از آن باید تبیینی باشد؛ بنابراین هنرمندان سعی می‌کنند در این جریان تاحدممکن به شبهات نیز پاسخ دهند.

 درواقع پیش زمینه چنین حرکت‌های خودجوشی با نهضت مردمی پوستر انقلاب اسلامی در دو دهه گذشته ایجاد شد و اکنون فکر می‌کنید این نهضت تا چه حد توانسته است راهبر و پیش برنده جریان هنری انقلاب اسلامی در چنین بزنگاه‌هایی باشد؟

درواقع نهضت مردمی پوستر انقلاب اسلامی شبکه‌ای از تشکل‌های مردمی هنری در استان‌های مختلف و هنرمندان مستقلی است که در شهر‌های گوناگون فعالیت می‌کنند. در این نهضت هنرمندان در این چند سال تشویق شدند که با مخاطب ارتباط بگیرند و در هم افزایی با یکدیگر رشد کنند و آموزش ببینند. در این جریان هنرمندان متوجه شده اند که به عنوان یک طراح گرافیک در اجتماع خود و حتی جامعه بین الملل مؤثرند و حرفی که با تصویر می‌زنند، دیده می‌شود و خیلی وقت‌ها تیری که پرتاب می‌کنند، به هدف می‌خورد. چنان که شاهد بودیم در چند سال گذشته دشمن نسبت به خیلی از تولیدات ما حساس شده و واکنش نشان داده است. این باعث خوش حالی است و نشان دهنده این است که فعالیت بچه‌ها درست بوده است.

در گذشته بیشتر شاهد این بودیم که هنرمندان اغلب از اتفاقات روز عقب می‌افتدند، ولی در چند سال گذشته تقریبا همگام با اتفاقات واکنش نشان داده و در فضای مجازی توانسته اند سنگر هنر انقلاب اسلامی را حفظ کنند. آیا فکر می‌کنید این جریان اکنون به وضع مطلوب رسیده است یا اینکه هنوز فاصله زیادی با شرایطی دارد که بتواند در جریان‌های رسانه‌ای پیشرو باشد و ایده تولید کند؟ یعنی نه تنها از جریان‌های مخالف عقب نیفتد، بلکه خودش بتواند رهبری جریان‌های هنری رسانه‌ای را برعهده بگیرد.

حقیقت این است که ما باید بدانیم مردم حضور دارند. ما مردم بسیار لایقی داریم. من به عنوان یک عضو کوچک جامعه هنری معتقدم هنرمندان با همه تلاشی که برای خلق آثار هنری می‌کنند، هنوز نتوانسته اند آن چنان که شایسته و درخور عظمت، اخلاص و صبوری مردم باشد، اثر خلق کنند؛ بنابراین نه تنها باید تلاش کنیم پابه پای مردم حرکت کنیم، بلکه زمانی می‌توانیم به عنوان یک هنرمند خودمان را موفق بدانیم که چند قدم جلوتر حرکت کنیم، سختی‌ها را قبل از مردم به جان بخریم و به حل بعضی مشکلات کمک کنیم تا مردم بتوانند راحت‌تر در مسیر پیشرفت و تعالی گام بردارند.

حقیقت این است ما هر چقدر تلاش کنیم، هنوز مانده است که بتوانیم دینمان را به مردم ادا کنیم. امیدوارم این اتفاق بیفتد و روزی برسد که هنرمندان بتوانند پیشاپیش و قبل از مردم جان فشانی کنند و راه را برای آن‌ها هموار کنند.

 در این حرکت، هنرمندان طیف‌های مختلف چقدر همراهی کردند؟

هر کدام رصد‌های خودمان را داریم و بخشی از این افق بزرگ را می‌بینیم. موجی که در هنرمندان به ویژه هنرمندان جوان در چنین مواقعی ایجاد می‌شود، آن قدر بزرگ است که شاید نتوان همه آن را در یک افق دید رصد کرد. برای مثال در جریان طوفان الاقصی تعداد زیادی از هنرمندان داخل و خارج کشور بیدار شدند. حتی کسانی که سال‌ها به تجاوز اسرائیل بی تفاوت بودند، بیدار شدند و دیدیم اتفاقاتی بزرگ‌تر از خلق آثار هنری افتاد.

آن اتفاق مهم تر، دگرگونی‌ای است که درون این هنرمندان رخ می‌دهد. هنگام شهادت حاج قاسم و در آن حادثه نیز همین اتفاق افتاد. من فکر می‌کنم مهم‌تر از آثاری که در رشته‌های مختلف تجسمی، نمایشی، موسیقی و ادبی خلق می‌شود، سیروسلوک، تکامل و بیداری است که در هنرمندان ایجاد می‌شود. این‌ها را به جز خدای متعال کسی نمی‌تواند بشمارد.

 این همراهی تا چه حد خودجوش بود و چقدر برنامه ریزی توسط شما و نهضت بود؟

هنرمندان هم بخشی از مردم هستند، بنابراین همه این اتفاق خودجوش است، حتی اگر کسی این وسط میدان داری یا مدیریت کند. در مشهد ما میزبان چندین تشکل و انجمن هنری بودیم و جلساتی با آن‌ها داشتیم، ولی همان طور که گفتم، هر کسی هم که میدان داری کند، باز جزو همان مردم و این اتفاق خودجوش است. کاری که مدیران تشکل‌هایی مانند نهضت مردمی پوستر انقلاب اسلامی می‌کنند، این است که فرایند‌ها را آسان و سعی می‌کنند در مشورت دادن به هنرمندان، توزیع و انتشار آثار و رساندن آن‌ها به دست مردم پیش قدم باشند.

 چه بازخورد‌هایی گرفتید؟

در این چند روز آن قدر درگیر و مشغول کار بودیم که هنوز نتوانسته ایم بازخورد‌ها را رصد کنیم، ولی کشش و ظرفیت آن وجود دارد و مدام از جا‌های مختلف سفارش می‌رسد.

 در ادامه این حرکت چه برنامه‌هایی دارید؟ در نظر دارید آن را به همین منوال ادامه دهید یا برنامه‌های دیگری برای آن دارید؟

فعلا نمی‌توانم به آن فکر کنم. باید در شورای نهضت بنشینیم و هم فکری کنیم. باید این وضع بگذرد تا بعد بتوانیم تصمیمات جدیدی بگیریم.

در ادامه حتما بخوانید جایگاه هنر گرافیک پس از انقلاب اسلامی تثبیت شد

در ادامه حتما بخوانید پوستر، رسانه‌ای برای ترویج گفتمان انقلاب اسلامی