الهام ظریفیان | شهرآرانیوز؛ نمایشگاه آثار نقاشی دکتر مهرداد صدقی با نام «جلوههای خاک و آفتاب» با حضور علاقهمندان به هنرهای تجسمی، در گالری «پدیدار» افتتاح شد. مهرداد صدقی متولد سال ۱۳۵۳ در تهران است که در مشهد بزرگ شده و پرورش یافته است. این هنرمند که مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشتههای نقاشی و تصویرسازی از دانشگاه تهران و دکتری پژوهش هنر خود را از دانشگاه تربیت مدرس گرفته است، پس از هفده سال تدریس در دانشگاه فردوسی مشهد، به آمریکا مهاجرت کرد تا نقاشی را به صورت جدیتر در این کشور ادامه دهد.
او که به تازگی مقام اول را در مسابقه بین المللی آبرنگ به دست آورده است، در سفری کوتاه، به مشهد بازگشته و نمایشگاهی از جدیدترین آثارش را در گالری تازه تأسیس «پدیدار» برگزار کرده است و قرار است تمام عواید فروش آن را برای حمایت از کودکان سرطانی و ناتوانان ذهنی به مؤسسههای خیریه محک و وحدت اختصاص بدهد.
مهرداد صدقی با بیان اینکه هدف از برگزاری این نمایشگاه، این بوده است که توجه مخاطب را به سمت کویرها جلب کنم، در گفتگو با شهرآرا میگوید: نمایشگاه «جلوههای خاک و آفتاب» حاصل بیش از پانزده سال گشت وگذار من در طبیعت ایران است. مناطق خوش آب وهوا و سرسبز، همیشه مخاطبان خود را دارند و با هجوم گردشگران روبه رویند، ولی فرهنگ ما به کویر خیلی وابسته است. من میخواستم به کویر احترام بگذارم و زیباییهای نواحی کمترشناخته شده ایران را نشان دهم.
او با اشاره به تفاوتهای فرهنگی جامعه مخاطبان هنر در ایران و آمریکا تأکید میکند: هنر در همه جای دنیا جزو فرعیات زندگی است و گردش مالی ناچیزی دارد، اما تفکر و درک هنری با زندگی آغشته است و سلیقه مخاطب از فرهنگ برمی خیزد. برخلاف غلبه رویکرد تخیلی به هنر که در فرهنگ ما رایجتر است، در آمریکا نگاه مشاهده گرانه غالب است.
هنرمند کشورمان با بیان اینکه شرایط امروز هنر مشهد را از طریق ارتباطاتی که با دوستانش دارد دنبال میکند، میگوید: مشهد نقش مؤثری در هنر ایران دارد. آسیای میانه یکی از مناطق دور جهان از دریاهاست و از این نظر مهاجمانی که از راه دریا وارد آن میشدند، آخرتر از دیگر مناطق به آن دسترسی پیدا میکردند؛ به همین دلیل خراسان، حفظ کننده فرهنگ و هنر بوده و همیشه به فرهنگ و هنر ایران کمک کرده است. هنر خراسان در گذرگاههای بسیاری که هنر در ایران تحت فشار بوده، آن را نجات داده است.
او با تأکید بر اینکه زمینه برای هنرهای نزدیکتر به هنر مذهبی مانند ادبیات و خوشنویسی در این شهر بیشتر فراهم است، ادامه میدهد: برخی هنرهای تجسمی مانند نقاشی به دلیل نگاههای سنتی در این شهر تاحدی با چالش روبه رو هستند و این نوع چالش ها، انرژی زیادی را هم از هنرمندان و هم از مخالفان این هنرها در مشهد میگیرد، با این حال هنرمندان مشهد استقامت، صبوری و قناعت زیادی دارند. آنها به صورت غریزی هنر را در این شهر پیش میبرند.
صدقی به هنرمندان مشهد توصیه میکند همین راه را ادامه بدهند؛ هنر مشهد زمانی به درد فرهنگ ایران میخورد که هیچ کس انتظارش را ندارد. ممکن است هنرمندان مشهدی الان احساس کنند خیلی از جاهای دیگر عقب ترند و دستشان بستهتر است ولی باید بدانند فرصتهای تاریخی مشهد همیشه در سختیها شکوفا شده است و این ظرفیت همیشه برای هنرمندان مشهد برای اینکه کارهای مهم و بزرگ انجام دهند، وجود دارد.
در ادامه حسین ششکلانی، نقاش و گرافیست و هنرمند هنرهای شهری، ابتدا به شروع خوب و حرفهای گالری «پدیدار» اشاره میکند و میگوید: فعالیت حرفهای یک نگارخانه به این معناست که وقتی نمایشگاهی برگزار میکند، تم آن نمایشگاه و جایگاه هنرمند مشخص باشد و از همه مهمتر به اقتصاد هنر توجه کند. در بسیاری از نگارخانهها نمایشگاه دانشجویی برگزار میشود و اثری خریدوفروش نمیشود، درحالی که گالری دار حرفهای باید بتواند سطح هنر را در یک جامعه هنری و مخاطبانش ارتقا دهد.
او با اشاره به سطح مناسب آثار حاضر در نمایشگاه میگوید: نکته مثبت آنها این است که از طبیعت ایده گرفته اند و از روی عکس نقاشی نشده اند. کاربرد رنگها در آنها موفق بوده است. رنگهای گرم به خوبی به کار رفته اند و سایهها نیز به طر پذیرفتهای توانسته اند فضاسازی کنند. درمجموع آثار، حرفه ای، خوب و قابل ارائه اند، ولی نقدهایی هم به جزئیات هرکدام از تابلوها میتوان وارد کرد.
این هنرمند به اندازه و قاب بندی کوچک بخشی از آثار اشاره میکند و ادامه میدهد: امروزه خانهها کوچک شده اند و قابهای کوچک از این مزیت برخوردارند که میتوانند در فضاهای امروز زندگی مردم به نمایش دربیایند. این نوع آثار چندسالی است جایگاه خود را در هنر پیدا کرده اند؛ البته تکنیک در آنها خیلی مهم است. یعنی به نسبت اندازهای که دارد، هنرمند باید بتواند فضا را پرکند. همچنین این نوع آثار میتوانند مخاطب را بیشتر به خرید ترغیب کنند؛ البته کوچک یا بزرگ بودن اندازه تابلو به تنهایی ملاکی برای قیمت آن نیست.
رضا مهدوی، نگارگر مشهدی، نیز با بیان اینکه فضاسازیهای بکری در آثار این هنرمند دیده میشود، میگوید: با وجود اینکه مهرداد صدقی اکنون در ایران ساکن نیست، روح ایرانی را کاملا در آثار او مشاهده کردم. من به عنوان یک نگارگر که بر جزئیات تمرکز دارم، از دیدن این آثار خیلی لذت بردم و توانستم با آنها ارتباط برقرار کنم. کنتراست، ترکیب بندی و درک رنگ بسیار خوب از قوتهای این آثار است. همچنین نقاش در این نقاشیها در طبیعت دست برده و آن را شخصی کرده است.
او با اشاره به تابلوهای سایز کوچک در نمایشگاه میگوید: معمولا در این طیف نقاشیها کمتر میبینیم که هنرمندان سایز کوچک را انتخاب کنند. این سایز باعث میشود مخاطب، تمرکز و احاطه بیشتری روی اثر داشته باشد و بهتر بتواند روح هنر را جذب کند.
این هنرمند درباره وضعیت هنر در فضای امروز مشهد میگوید: مؤلفههایی در هنر و اقتصاد هنر وجود دارد که در مشهد خیلی کامل نیستند. صرف وجود چند گالری در مشهد دلیلی بر این نیست که اقتصاد هنر را در این شهر در جریان بدانیم. مهمترین دلیلش این است که ما رشته کیوریتوری (نمایشگا ه گردانی) را در مشهد چندان نمیبینیم.
مهدوی در ادامه بیان میکند: کیوریتورها کسانی هستند که نمایشگاهی را برگزار و با هنرمندان و مخاطبان از طریق گالریها ارتباط برقرار میکنند. آنها هستند که مدیریت میکنند چه آثاری در چه نمایشگاهی و در چه زمانی باید اکران شود. کیوریتور فردی تأثیرگذار بر مشاغل مرتبط با گالری داری است؛ چون این امکان را به هنرمند میدهد که بدون دغدغه بر هنرش تمرکز کند و بقیه کار را به زنجیره اقتصادی هنر ازجمله کیوریتور و گالری دار بسپارد.
در یک فضای حرفهای آنها هستند که میتوانند مخاطب هر اثری را پیدا و به نمایشگاه دعوت کنند و آثار هنری را به فروش برسانند تا از این طریق چرخه اقتصادی هنر به گردش دربیاید، در حالی که این موضوع در مشهد بسیار ضعیف است و بیشتر دوستان، آشنایان، هنرجویان و همکاران هنرمند هستند که به نمایشگاه او میآیند.
او میافزاید: در تهران به دلیل وجود دانشگاههای هنر، بسیاری از افراد فارغ التحصیل رشتههای هنری وارد مشاغل گالری داری و کیوریتوری میشوند. در مشهد، اما شاید بخشی از مشکلات اقتصاد هنر به این بر گردد که در شهر به این بزرگی یک دانشگاه هنر گسترده و جامع نداریم. هنرمندان مشهدی بیشتر روی پای خودشان ایستاده اند و با زحمت بسیار کارشان را ادامه میدهند. هنرمند حرفهای از طریق فروش اثر زندگی اش را میگذراند و هنرمندان مشهدی مجبورند آثار خود را به دیگر شهرها و کشورها ببرند تا آنجا مخاطب خود را پیدا کنند.
احسان مهدوی، طراح و گرافیست مشهدی، نیز میگوید: خیلی خوشحالم که یک گالری به گالریهای مشهد اضافه شده است، آن هم در یک منطقه خوش آب وهوا و مناسب از نظر امکانات رفاهی. این موضوع واقعا در این اوضاع کم رونقی گالری داری در مشهد، جای تبریک دارد. همین طور خیلی خوشحالم که بار دیگر دکتر صدقی و نمایشگاه آثارش را در مشهد میبینیم. بعد از مهاجرت او بسیاری از ما فکر میکردیم فضای هنری مشهد، این هنرمند را از دست داده است. این واقعا ارزشمند است؛ چراکه صدقی از مفاخر شهر مشهد است؛ چه زمانی که در دانشگاه نیشابور به تدریس مشغول بود و چه اکنون که کار هنری خود را در آمریکا ادامه میدهد.
او میافزاید: پیش از این کارهای صدقی را پیگیری میکردم. او هنرمند درجه یکی است که به ویژه از نظر تکنیک، قلم شخصی خود را دارد و به هنرجویانش نیز همین شیوه را آموزش میدهد.