وزیر بهداشت دستور رسیدگی فوری به مصدومان بندر شهید رجایی را صادر کرد بازی با مرگ با بلع یک کیلو و ۸۰۷ گرم تریاک در تربت حیدریه (۶ اردیبهشت ۱۴۰۴) قتل بر اثر اختلاف مالی در لرستان | دستگیری قاتل در کمتر از یک ساعت ماجرای تیراندازی پلیس تهران در قلهک چه بود؟ (۶ اردیبهشت ۱۴۰۴) تصویب پرداخت ۱۸۵هزار میلیارد تومان از دیون دولت به سازمان تأمین اجتماعی در بودجه ۱۴۰۴ لخته‌شدن خون در مغز مرد ترکیه‌ای، زبانش را دانمارکی کرد! افزایش سرقت از مشاغل حساس در تهران؛ آیا قوانین بازدارنده کافی هستند؟ شمار موتورلانس‌های اورژانس مشهد بیش از ۲ برابر شد هشدار به مادران باردار: نشانه‌های زایمان زودرس را بشناسید آمار تلفات و تعداد مصدومان انفجار شدید در اسکله شهید رجایی بندرعباس + فیلم واکسیناسیون از مرگ‌ومیر ۴۰ درصد از کودکان جلوگیری کرده است رئیس کمیسیون اصل نود مجلس: خدمات درمانی تأمین‌اجتماعی همسر متوفی بلافاصله مسدود نشود آخرین فرصت ثبت‌نام برای ترمیم سوابق تحصیلی دانش‌آموزان اعلام شد نقش آفرینی موفق شعبه ۳۰۳ شورای حل اختلاف مشهد در صلح و سازش یک پرونده مطالبه طلا انفجار شدید در بندر شهید رجایی بندرعباس (۶ اردیبهشت ۱۴۰۴) + فیلم و علت انفجار برنامه جدید معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش برای دبستانی‌ها آمار عجیب ازدواج در ایران؛ زنان متأهل کمتر از مردان! | ۲۵ هزار ازدواج بالای ۵۰ سال قدردانی از معلم، زیر فشار تجملات چند توصیه مؤثر برای روز کنکور | چطور درس‌ها را جمع‌بندی کنیم؟ تأثیر معدل در کنکور ۱۴۰۴ قطعی شد | توضیح وزیر سابق آموزش و پرورش از فواید این تصمیم استرداد ۶۸۹ هزار تبعه غیرمجاز افغان از مرز‌های خراسان رضوی طی سال ۱۴۰۳ ثبت‌نام وام ۵۰ میلیون تومانی بازنشستگان تأمین اجتماعی چه‌زمانی آغاز می‌شود؟ چند توصیه‌ پزشکی به خانم‌های نزدیک به ۴۰ سال سرقت میلیاردی از خانه‌های خالی! پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (شنبه، ۶ اردیبهشت ۱۴۰۴) | دمای مشهد امروز به ۳۶ درجه می‌رسد
سرخط خبرها

نماد اندیشه نو در جهان اسلام

  • کد خبر: ۲۴۸۳۶
  • ۰۶ ارديبهشت ۱۳۹۹ - ۱۲:۰۷
نماد اندیشه نو در جهان اسلام
دکتر حامد آرضایی عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق(ع)
ابن‌سینا (۳۷۰-۴۲۸ ق) همواره برای دانشوران و اندیشه‌ورزان الهام‌بخش بوده است. نگارش دانشنامه بزرگ فلسفی «الشفاء» که در ۴ زمینه منطق، ریاضیات، طبیعیات و الهیات دانش پیشینیان را مورد بررسی قرار داده و با نکاتی افزوده، نوآوری‌های ذهن خلاق بوعلی را نمایان می‌سازد، گامی مهم در تاریخ فلسفه و علم به‌شمار می‌رود. از طرفی حکیم ایرانی ما، چنان در سر داشت که پا را از اندیشه‌های ارسطویی و تفسیر‌های اسکندرانی آن فراتر گذارد و حکمتی تأسیس نماید که هم بر عقل استدلالی استوار باشد و هم نسبتی سازمان‌وار با دین و عرفان داشته باشد.
کتاب «قانون» وی در پزشکی و تأثیر آن در شرق و غرب، خود داستان مفصل دیگری دارد که در جای خود باید بدان پرداخته شود. این اثر که سالیان متمادی تغذیه علمی پزشکان و داروسازان را برعهده داشت، در کنار دیگر رساله‌های پزشکی و علوم‌طبیعی ابن‌سینا، تأثیر وی در ساحت علوم‌تجربی را به‌خوبی نمایان می‌سازد. برای نمونه فقط همین کتاب «قانون» بالغ بر ده‌ها تلخیص، شرح، نقد و تفسیر را به‌خود اختصاص داده است که نشان‌دهنده توجه ویژه دانشمندان علوم‌تجربی به این کتاب در سده‌های گذشته است.
همین آثار و  اهمیت علمی ابن‌سینا بود که وی را به‌عنوان نماد اندیشه نو در جهان اسلام به غربیان سده‌های میانه شناساند و از همان سده وفات بوعلی، آثار وی به‌زبان لاتین ترجمه شد. ترجمه آثار فلسفی و طبی بوعلی‌سینا در سده یازدهم و دوازدهم میلادی توسط افرادی همچون گراردوس کرمونایی (کرموننسیس) و دومینیکوس گوندیسالینوس آغاز شد و تا سده شانزدهم نیز توسط مترجمانی همچون آلپاگوس ادامه یافت.
اگر بخواهیم درباره پژوهش‌های غربیان معاصر درباره ابن سینا سخن بگوییم، لازم است این پیش‌زمینه را در نظر داشته باشیم و همچنین این نکته را که امروز نیز در میان الهی‌دانان مسیحی، افراد بسیاری هستند که به اندیشه‌های توماس آکوئینی یا دونز اسکوتوس باورمند و علاقه‌مندند و با توجه به تأثیر ابن‌سینا در اندیشه این ۲ فیلسوف مسیحی به‌تبع، اندیشه‌های سینوی نیز برای ایشان اهمیت می‌یابد؛ بنابراین دور از ذهن نیست که دانشکده‌های الهیات کاتولیک مسیحی با رویکرد‌های نوتوماسی مانند دانشگاه لوون بلژیک، یا اندیشمندان نوتوماسی مانند اتین ژیلسون، ژاک ماریتن، آرمند مورر، پیتر گیچ و شاگردان آن‌ها با این رویکرد به فلسفه ابن‌سینا پرداختند و آثاری را پدید آورند. نوعی از مطالعات ابن‌سیناشناسی که بیشتر رواج دارد با رویکرد‌های تاریخ‌اندیشه‌ای دنبال می‌شود و نوع دیگری از مطالعات نیز جنبه تحلیلی‌فلسفی بیشتری دارد و در این میان نیز طیف‌های گوناگونی وجود دارد. در نوع نخست می‌توان برای نمونه به کار‌هایی که در دانشگاه‌های آمریکایی مانند «ییل» با محوریت دیمیتری گوتاس، «ویلانووا» با محوریت شمس ایناتی، «میسوری سنت‌لوییس» با محوریت جان مک‌گینس و پرداختن به طبیعیات شفای بوعلی و دانشگاه «استنفورد» به‌ویژه در دانشنامه فلسفی برخط خود و نیز دانشگاه‌های انگلیسی مانند «کینگز کالج لندن» با تمرکز بیشتر بر مباحث تاریخ علم و تاریخ پزشکی و محوریت پیتر پورمن و دانشگاه‌های «اکسفورد» و «کمبریج» به‌ویژه در دستنامه‌های منتشرشده اشاره کرد.
امروزه حجم مطالعات ابن‌سیناشناسی در غرب، ادبیات گسترده‌ای را پدید آورده است که بر اساس آن به‌جرئت می‌توان گفت که عمر یک شخص کفاف مطالعه همه آثار و مقالات غربیان درباره ابن‌سینا را نمی‌دهد. از طرفی دانشگاه‌های اروپایی و امریکایی به چندین کلان‌پروژه در رابطه با اندیشه‌های ابن‌سینا می‌پردازند؛ امری که سبب شده است به‌قول یکی از ظرفا، هرچه کوشش کنیم حتی توان خواندن آثار منتشرشده در غرب درباره ابن‌سینا را نیز نداشته باشیم. هرچند این بیان با کمی چاشنی مبالغه همراه شده باشد، ولی بیانگر نکته مهمی است. بیاییم قدری بیشتر سنت اندیشه‌ای اندیشمندان بزرگ مرزوبوم خود را ارج نهیم و به پژوهش‌های ارزشمندی در این خصوص بپردازیم.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->