چالشی به نام مسواک زدن | راه و رسم صحبح رسیدگی به دندان‌ها
رسیدگی به دندان‌ها هم مانند هر کاری راه و روش صحیحی دارد تا سبب آسیب رساندن بیشتر به آنها نشود.
به گزارش شهرآرانیوز؛ شاید چند سالی است که با چالش‌های مسواکی بیشتری روبه‌رو شده ایم؛ اینکه چه زمانی مسواک بزنیم؟ چند دقیقه دندان‌هایمان را برس بکشیم؟ چند بار در شبانه‌روز این کار را انجام دهیم؟ البته که پرسش‌های بیشتری مانند اینکه نخ دندان جایگزین مسواک زدن می‌شود؟ استفاده از دهان‌شویه ضروری است؟ و چندین پرسش دیگر هم وجود دارد.
با اینکه هر کدام از ما ممکن است پاسخ‌های متفاوتی از دندان‌پزشک خود برای این پرسش‌ها گرفته باشیم، ولی به طور کلی متخصصان بر این باورند که شیوه درست مسواک زدن از توجه به هر موضوع دیگری با اهمیت‌تر است. از این‌رو می‌خواهیم با راهنمایی دکتر سعید اخوان مهدوی، دندان‌پزشک قدری بیشتر به دانستنی‌هایمان در زمینه مسواک بیفزاییم.
آغاز روز، پایان شب
نخستین کار در صبح و آخرین کار در شب مسواک زدن است.
مسواک صبحگاهی
از آنجا که شب‌ها در زمان خواب بزاق کمتری در دهان تولید می‌شود و هضم مواد غذایی انجام می‌شود، ممکن است بخار حاصل از این فرایند در محیط دهان منتشر شود، این در حالی است که عملکرد بزاق که حالت شویندگی هم دارد کم می‌شود، بنابراین مسواک صبحگاهی به تمیزی محیط دهان کمک می‌کند.
۱۵ دقیقه
مسواک زدن پانزده‌دقیقه بعد از مصرف موادِ رنگدانه‌دار مانند قهوه، چای پررنگ، نسکافه و بعضی شکلات‌ها توصیه می‌شود، زیرا به‌دلیل چسبندگی این رنگدانه‌ها دندان‌ها تغییر رنگ می‌دهند.
۳ دفعه
بزرگ‌سالانی که سه‌بار در روز مسواک می‌زنند در مقایسه با کسانی که کمتر مسواک می‌زنند کمتر به بیماریهای مربوط به بافت‌های اطراف دندان مبتلا می‌شوند.
۵ دقیقه
مسواکی که دقیق انجام شود پنج دقیقه زمان می‌برد و تکمیل‌کننده آن نخ دندان است.
۱۲۰ روز
متوسط طول عمر یک مسواک ۹۰ تا ۱۲۰ روز است.
۲۰۰ دفعه
به‌طور معمول پس از دویست بار استفاده از مسواک، الیاف آن می‌شکند و دیگر به‌درستی دندان‌ها را تمیز نمی‌کند.
مراقب‌های ارتودنسی
مسواک زدن و نخ کشیدن پس از هر وعده غذایی برای کسانی که ارتودنسی انجام داده‌اند ضروری است، زیرا باقی ماندن مواد غذایی در بین دندان‌ها می‌تواند سبب پوسیدگی و از بین رفتن صدف یا عصب دندان‌ها شود.
یک وعده
کربوهیدرات‌های مصرفی هر وعده غذایی پس از فعل و انفعالات شیمیایی در محیط دهان تبدیل به قند می‌شوند. این مواد ۲۴ساعت فرصت دارند تا به پلاک‌های میکروبی تبدیل شوند. در صورتی که کامل، دقیق و صحیح مسواک بزنیم طوری که همه پلاک‌های میکروبی از سطح و بین دندان‌ها از بین بروند، فقط یک وعده مسواک در شب، پیش از خواب هم کافی است.
نخ دندان و مسواک، هر دو باهم
برخی تصور می‌کنند مسواک زدن به تنهایی در حفظ سلامت دندان‌ها مؤثر است، درحالی که ذرات غذایی بین دندان‌ها را فقط با استفاده از نخ دندان و مسواک‌های بین دندانی می‌توان تمیز کرد. استفاده از مسواک‌های بین‌دندانی برای کسانی که ایمپلنت یا روکش دارند بسیار ضروری است.
مسواک نرم یا سفت؟
الیاف سر مسواک در سه نوع نرم، متوسط و سخت تولید می‌شود. در حالت عادی و زمانی که دندان‌ها و لثه‌های حساسی دارید بهتر است از مسواک با الیاف یا مو‌های نرم استفاده کنید. مسواک‌هایی با الیاف سفت و ضخیم برای افراد عادی مناسب نیستند، زیرا سبب سایش مینای دندان و تحلیل رفتن لثه‌ها می‌شوند. از طرفی مسواک‌های سخت بیشتر برای افرادی مناسب است که دندان‌هایشان رنگ گرفته یا دندان مصنوعی دارند.
مواد غذایی اسیدی
ضروری است دست‌کم ۶۰درصد مواد غذایی مصرفی غذا‌های قلیایی باشد. از این‌رو نیاز است سبزیجات فراوان مصرف کنید. اسیدیته برخی مواد غذایی به مرور زمان پوشش بیرونی یعنی مینای دندان‌ها را از بین می‌برد؛ بنابراین مسواک زدن پس از صبحانه یعنی زمانی که دهان دارای بیشترین میزان اسید است، به دلیل اینکه سبب می‌شود اسید به عمق بیشتری در مینای دندان‌ها رخنه کند، مضر است.
توجه: این دیدگاه که خمیر دندان محیط دهان را اسیدی می‌کند پذیرفته شده نیست. اگر فرد سیستم گوارشی سالمی داشته باشد و غذا را کامل بجود و گرسنگی بلندمدت نداشته باشد خمیر دندان آسیبی به دندان‌ها نمی‌زند.
مواد غذایی که محیط دهان را اسیدی‌تر می‌کنند:
غلات / آب میوه‌های قندی / تخم‌مرغ / ماست / مخمر / آرد سفید / کاکائو / شکر قهوه‌ای / روغن زیتون / بستنی/ مربا / ژله
چرا باید پس از بیدار شدن مسواک بزنیم؟
پلاک‌های میکروبی به دلیل شرایط مساعدی که در دهان وجود دارد در هر لحظه از شبانه‌روز رشد می‌کنند، ولی، چون سطح تولید بزاق در شب‌ها موقع خواب کمتر است پلاک‌ها قادر به رشد فوری‌تری هستند. اگر پیش یا پس از خوردن صبحانه مسواک بزنید، پلاک‌ها از بین می‌روند و قند ناشی از غذا‌هایی که می‌خورید نمی‌تواند به‌راحتی با باکتری‌های پلاک‌ها ترکیب شوند.
اشتباه‌های رایج
- بیش از سه‌دفعه مسواک زدن در روز توصیه نمی‌شود، زیرا ریشه دندان را تحریک می‌کند و سبب تحلیل لثه‌ها می‌شود.
- مسواک زدن با فشار زیاد سبب ساییدگی مینای دندان و کم شدن مقاومت آنها می‌شود.
- با هربار شستن دهان پس از مسواک زدن، مقداری از فلوراید مفیدی که باید روی دندان‌هایتان بماند را خارج می‌کنید. پس با یک یا دو بار شستن، کف را کامل از دهانتان خارج کنید.
- استفاده نکردن از نخ دندان دست کم یک‌بار در روز، پلاک‌های بین دندانی را به رسوبات سخت و فاصله‌های بین دندانی را به محلی برای رشد باکتری‌ها تبدیل می‌کند.
- نگهداری مسواک در توالت آن را آلوده می‌کند. بهتر است مسواک خود را در جای دیگر مانند داخل کابینت بگذارید.
- گذاشتن درپوش مسواک برای حفظ بهداشت آن ضروری است.
شیوه درست مسواک زدن
- هیچ‌وقت نباید بدون فاصله پس از مسواک زدن دهانتان را با مقدار زیاد آب بشویید.
- بهتر است پس از برس کردن دندان‌ها کمی صبر کنید تا فلوراید خمیردندان جذب شود. سپس محتویات داخل دهان را خالی کنید و دهان را با مقدار کمی آب بشویید.
- اگر فوری پس از مسواک زدن دندان‌ها را بشویید فلوراید جذب نمی‌شود و پوسیدگی دندان‌ها بیشتر می‌شود.
- تمیز کردن زبان یکی از مهم‌ترین اصول بهداشت دهان و دندان است. حتما باید زبانتان را با مسواک و برس مخصوص زبان تمیز کنید.
- در صورت تمیز نشدن زبان، بستری برای رشد باکتری‌های مضر در دهان فراهم می‌شود که احتمال پوسیدگی دندان‌ها را بالا می‌برند.
- دندان‌ها را با دهان‌شویه نشویید، زیرا الکل موجود در دهان‌شویه سبب خشک شدن دهان می‌شود. خشکی دهان هم رشد باکتری‌ها در دهان و در نتیجه پوسیدگی دندان‌ها را افزایش می‌دهد.
راه‌های تازه کردن دهان پس از غذا
- دهانتان را با آب بشویید.
- آدامس بادکنکی بدون قند بجوید، زیرا جویدن به تولید بزاق کمک می‌کند و بزاق زیاد می‌تواند اسید را فوری‌تر خنثی کند.
- پنیر بخورید، زیرا سطح PH پلاک میکروبی را کم و به دندان‌ها کمک می‌کند تا مواد معدنی را در مینای دندان بازسازی کنند.
مراقبت از مسواک
- در صورتی که بیمار شدید پس از بهبودی مسواکتان را تعویض کنید.
- مسواکتان را در ظرف دربسته نگهداری نکنید، زیرا محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها روی آن است.
- پس از مسواک کشیدن، آن را کامل بشویید تا بزاق و خمیردندان باقی نماند.
- مسواکتان را عمودی قرار دهید تا فضای بین برس آن خشک شود.
- اجازه ندهید مسواکتان با اشیای دیگر برخورد کند.
تشخیص سلامت مسواک
مسواک فرسوده نمی‌تواند پلاک‌ها را به‌خوبی از روی دندان‌هایتان بردارد و به لثه‌هایتان هم آسیب می‌زند که از روی ظاهر می‌توان سلامت آن را تشخیص داد. وقتی مو‌های مسواک فرسوده و خم شده باشند زمان تعویض مسواک است. براش‌ها باید کاملا عمودباشد و در یک سطح نباشد (براش‌های میانی بلندتراز طرفین باشد) و همچنین انعطاف پذیر باشند.
مسواک خود را به دندان‌پزشکتان نشان دهید تا فرسودگی و سلامت آن بررسی شود.
هر فرد باید یک یا دو مسواک اضافی در خانه داشته باشد تا هر وقت فرسودگی مسواکش را احساس کرد آن را تعویض کند. هزینه تعویض مسواک به مراتب کمتر از بی‌اهمیت بودن نسبت به کیفیت و کارایی آن است.
مسواک کودکان زودتر از بزرگ‌سالان باید تعویض شود. جدای از این ضرورت، با این کار انگیزه کودکان برای رعایت بهداشت دهان و دندان‌ها بیشتر می‌شود.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
