«ورزش کنید تا سالم بمانید»؛ شاید این جمله را زیاد شنیده باشید، اما باید بدانید که همین ورزش اگر اصولی انجام نشود، میتواند بلای جان و دشمن سلامتی ورزشکاران باشد. یکی از دو اصل اولیه ورزش تندرستی و ورزش قهرمانی وجود تجهیزات مناسب و محیط مناسب برای اجرای یک ورزش است. منظور از اصل اول (تجهیزات مناسب)، در اختیار داشتن لوازم ورزشی گرانقیمت و غیرضروری نیست بلکه در اختیار داشتن تجهیزات اولیه و ضروری برای شروع یک ورزش است. ابتداییترین و اتفاقا ضروریترین تجهیزات برای شروع ورزش، یک جفت کفش استاندارد است. شاید شنیده باشید که قلب دوم انسان پاست. اما چرا پا آنقدر اهمیت دارد؟
فشار بدن ما به زمین و فشار زمین به بدن ما از طریق کف پا کنترل میشود و اگر کف پا در شرایط نامناسبی قرار بگیرد میتواند باعث آسیب به زانو، کمر و حتی گردن بشود، زیرا تمام مفاصل بدن به صورت زنجیروار به یکدیگر مرتبطاند. به طور مثال خانمها بعد از مدتی استفاده از کفشهای پاشنه بلند دچار کمردرد میشوند که این موضوع نشاندهنده ارتباط مفاصل بدن با یکدیگر است. پس اگر از یک کفش نامناسب برای ورزش کردن و حتی پیادهروی استفاده میکنید باید منتظر آثار منفی آن بر عملکرد مفاصل بالاتر بدنتان باشید.
شاید بعضی از افراد هزینه یک جفت کفش استاندارد را برای تهیه نکردن آن بهانه کنند، اما این افراد باید بدانند که هزینههای درمانی ناشی از آسیبهای ورزشی به مراتب بیشتر از هزینه تهیه یک جفت کفش استاندارد است. ناگفته نماند که هر رشته ورزشی، کفشی با بیومکانیک ویژه خود را دارد. مثلا کفشهای وزنهبرداری برای تقسیم صحیح وزن در کف پا و کفشهای فوتسال برای جابهجاییهای سریع و جلوگیری از سر خوردن روی کفپوش سالنها طراحی شدهاند.
در سالهای گذشته بسیاری از بازیکنان حرفهای والیبال دچار آسیبهای ستون فقرات میشدند؛ اما چرا؟! آنها که از کفشهای استاندارد رشته ورزشی خود استفاده میکردند، پس چرا بازهم آسیب میدیدند؟! دلیل این آسیبها چیز دیگری است که به اصل دوم (محیط مناسب) مربوط میشود. یکی از مهمترین المانهای محیط مناسب، کفپوش ویژه رشته ورزشی است.
کفپوشهای سالنهای ورزشی شهر عموما برای رشته ورزشی فوتسال طراحی شدهاند. این موضوع میتواند زنگ خطری برای ورزشکاران دیگر رشتههای توپی (والیبال، هندبال و بسکتبال) باشد. این ورزشکاران باید به انتخاب کفش مناسب رشته ورزشی خود بیشتر توجه کنند تا کمترین آسیب به مفاصل آنها وارد شود.
متأسفانه بعضی مربیان به دلیل ناآگاهی و نداشتن اطلاعات کافی درباره آسیبشناسی ورزشی اقدام به تمرین دادن ورزشکاران در محیطهایی با کفپوش نامناسب مثل فنسهای ورزشی میکنند که عموما کفپوششان آسفالت است که میتواند علاوه بر آسیبهای ابتدایی مثل خراشیدگی یا کوفتگی اعضای بدن به دلیل سر خوردن روی سطح غیراستاندارد، موجب آسیبهای جدی به مچ پا و زانوی ورزشکاران شود.
در نهایت توصیه میشود برای شروع ورزش تندرستی یا ورزش قهرمانی ابتدا یک جفت کفش مناسب برای رشته ورزشی خود تهیه کنید و درحد امکان، با داشتن کفشهای مناسب، از تمرین و بازی در محیطهای نامناسب که بدون کفپوش استاندارد هستند (محیطهای ورزشی که کفپوش آنها آسفالت یا بتن است) خودداری کنید.