نگار راد/شهرآرانیوز- ساخت مجتمعهای سینمایی در سالهای اخیر در مشهد چهره پررنگی به خود گرفتهاست. از طرف دیگر مزایده، فروش و تخریب سینماهای قدیمی شهر را نیز در دهههای اخیر شاهد بودهایم. از بسته شدن و واگذاری سینماهایی، چون «مهران»، «شهرقصه» و «بهمن» گرفته تا تخریب و به مزایده گذاشته شدن سینماهای قدیمیتر که بخشی از هویت شهر را شکل میدهند. در ادامه این روند به تازگی نیز سینما آسیا (فلسطین) به عنوان آخرین سینمای قدیمی مشهد به مزایده گذاشته شدهاست و احتمالا به زودی مشهد یکی دیگر از سینماهای خود را از دست میدهد.
مزایده با تصمیم پایتخت
سینما آسیا یکی از سینماهای قدیمی مشهد است که درست ۶۰ سال پیش در خیابان ارگ (خیابان امام خمینی امروز) با نمایش فیلم «بزن بریم هالیوود» آغاز به کار کرد. این سینما که آن زمان در مرکز شهر و یکی از بهترین نقاط مشهد واقع شدهبود، میزبان تماشاگران و صفهای طولانی بسیاری بودهاست. به طوری که بخشی از خاطره سینمابروهای قدیمی مشهد را شکل میدهد.
اما با توسعه شهر و احداث سینماهای مدرنتر سالهاست که این سینما بدون استفاده ماندهاست. به تازگی نیز حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی که مالک این سینماست، این ملک را به مزایده گذاشتهاست. ملکی که بسیاری باور دارند ظرفیت حفظ و تقویت کاربری فرهنگی خود را دارد و بخشی از حافظه تاریخی شهر را شکل میدهد.
برای جستوجوی دلیل به مزایده گذاشتن این سینما به سراغ میثم مرادی رئیس حوزه هنری خراسانرضوی میرویم. او از این موضوع اظهار بیاطلاعی میکند. به گفته او مدیریت سینماهای حوزه هنری کشور زیرنظر پایتخت است و استانها دخل و تصرف و اطلاعاتی از چند و، چون ماجراهای سینماها ندارند.
حوزه هنری و سیاست افزایش صندلیهای سینما
بعد از صحبتهایمان با مرادی به سراغ مسئولان کشوری حوزه هنری میرویم که در این زمینه تلاشمان برای صحبت با سیدمصطفی حسینی مدیرعامل مؤسسه فرهنگی تبلیغاتی «بهمن سبز» که زیر مجموعه حوزه هنری در بخش توزیع، اکران و سینماداری است بینتیجه میماند و او ترجیح میدهد درباره سینما آسیا توضیحی ارائه نکند.
از اینرو برای پیگیری این ماجرا نظر محسن مومنیشریف، رئیس حوزه هنری کشور را جویا میشویم. او با آنکه متذکر میشود درباره جزئیات به مزایده گذاشته شدن سینما آسیا اطلاعی ندارد، اما درباره رویکرد و سیاست کلی حوزه هنری درباره تخریب یا به مزایده گذاشتن سینماهای قدیمی درکل کشور صحبت میکند. به گفته مومنی شریف سیاست حوزه هنری همیشه بر مبنای افزایش صندلیهای سینمایی درکشور بودهاست و همین روند نیز در آینده ادامه خواهد داشت.
اودراینباره توضیح میدهد: «سالنهایی که به فروش گذاشته میشود یا تخریب میشود پولش برای ساخت سینما خرج میشود. حتی خود ما از بودجه حوزه هنری هزینه میکنیم تا به تعداد صندلیهای سینماها اضافه شود.»
رئیس حوزه هنری کشور همچنین بر این نکته تأکید میکند که پولهای حاصل از فروش سینماهای قدیمی شهرهای مختلف کشور در همان شهری که سینما در آنجا واقع بوده، خرج میشود و در واقع این سینماهای قدیمی به مجتمعهای سینمایی در مکانهایی مناسبتر در شهر خودشان تبدیل میشوند. از او درباره کاربری سینما آسیا بعد از به فروش رفتنش میپرسیم که اینگونه توضیح میدهد: «دقیق نمیدانم کاربری آن چه میشود و باید براساس مقرارت با آن برخود شود، تا آنجا که من میدانم اگر خریدار مابهازای آن بتواند کار فرهنگی ایجاد کند، شهرداری اجازه تغییر کاربری را برای او صادر میکند.»
جایگزین شدن پروژه سینمایی «مهرکوهسنگی»
مؤمنیشریف همچنین در صحبتهایش به ساخت ۱۶ سینما در ۱۰ استان از سوی حوزه هنری اشاره میکند. به گفته او تمام این پروژهها قرار بوده تا اوایل شهریور ۹۹ وارد ناوگان سینمایی کشور شوند، اما احتمالا به دلیل شرایطی که کرونا در کشور ایجاده کرده بهرهبرداری آن کمی عقب میافتد. او همچنین از پروژه ساخت مجتمع سینمایی «مهرکوهسنگی» در مشهد خبر میدهد و از آن به عنوان نمونه جایگزین سینماهای درحال تخریب مشهد یاد میکند. به گفته رئیس حوزه هنری کشور پروژه «مهرکوهسنگی» تا اول مهرماه امسال آماده یا حتی زودتر آماده بهرهبرداری خواهد شد. پیشتر سید مصطفی حسینی، مدیرعامل مؤسسه «بهمن سبز» درباره این پروژه سینمایی توضیح دادهبود: «پروژه سینمایی سیزده سالنه «مهرکوهسنگی» با موقعیت مکانی مناسب در یکی از بهترین نقاط توریستی و گردشگری مشهد در دل بوستان کوهسنگی قرار دارد و امید میرود مرکزیت آن در شهر، این سینما را به سینمایی در دسترس مردم، دانشجویان و سینما دوستان تبدیل کند.»
چرخه نابودی سینماهای قدیمی
این روزها بسیاری باور دارند سینما آسیا به دلیل فرسوده شدن و قرار گرفتن در یکی از منطقههای شلوغ شهر بدون داشتن فضایی برای پارکینگ دیگر کاربری لازم را ندارد. این درحالی است که این سینما میتوانست با نگهداری درست حداقل به مکانی، چون موزه سینما و محلی تاریخی تبدیل شود یا اینکه با بازسازی کلی میشد همچنان کاربری سینمایی خود را حفظ کند. به ویژه آنکه سینما آسیا در منطقه زائرپذیر مشهد واقع شدهاست. همین موضوع نیز مزیتی برای آن بود تا مخاطبان را جذب کند. اما گویا سینما آسیا نیز به سرنوشت سینماهایی مانند «مولنروژ»، «کریستال» و «دیدهبان» دچار خواهد شد و چرخه نابودی سینماهای ایران همچنان ادامه خواهد داشت.