یکی از شبهای زیبای سال، شب لیلهالرغائب است. کلمه رغائب، یک کلمه عربی و صورت جمع است و از ریشه «رَغَب» به معنای رغبت و اشتیاق به چیزی است، بنابراین درواقع و در ترجمه تحتاللفظی، لیلهالرغائب و شب رغائب به معنای شب اشتیاقهاست. نکته بعدی این است که باید پرسید این اشتیاق به چه موضوعی است؟
پاسخ این است که بهطور کلی در روایات ما، این اشتیاق و میل به عبادت برای رسیدن به ثواب عظیم خداوند است؛ همچنان که لغتپژوهان درباره نماز رغائب گفتهاند: «صلاهالرَّغَائِبِ أی ما یُرْغَبُ فیها من الثواب العظیم؛ نماز رغائب یعنی میل به نماز برای رسیدن به ثواب عظیم خداوند». (مجمعالبحرین، ج۲، ص۷۲).
اما امسال مناسبتی در تقویم پدید آمده است که معنایی دوباره به لیلهالرغائب بخشیده است و امسال باید از تمام این معانی گذر کرد و به معانی بالاتری رسید. وقتی این شب زیبا با سالروز شهادت حاجقاسم سلیمانی مصادف میشود، رنگ دیگری به خود میگیرد.
درواقع این مصادف شدن به همه ما میخواهد بگوید که این رغبت و آرزو در همه ما در این شب، باید رنگ مکتب حاجقاسم به خود بگیرد. با نگاهی عمیق باید گاهی از خودمان بپرسیم که بهراستی میل و رغبت ما در زندگی به چه چیزی یا چه کسی است؟ و چه چیزی و چه کسی انگیزه و اراده ما را برای حرکت در زندگی، تحریک و تقویت میکند؟ آیا آن چیز میل به رسیدن به رضایت حق و آن کس، خداست؟
در تمام زندگی حاجقاسم یک رغبت و اشتیاق دیده میشود و آن شهادت است. شهادت آرزوی بسیاری از اولیای خداست؛ عاقبتی که مدال یک عمر مجاهدت و خداخواهی است. در این شب با خودمان بیندیشیم این عزتی که حاجقاسم به آن رسیده است، آیا دردسترس ما نیست که با حرکت کردن در مسیر خدا و خداخواهی و خداجویی و میل و اشتیاق به دیدار آن معشوق ازلی، زندگی خودمان را بسازیم و از سختیها نهراسیم و دنبال راحتطلبی و قدرتطلبی نباشیم؟
حاجقاسم بارها این جمله را تکرار میکرد که برای شهید شدن باید مثل شهدا زندگی کرد و شهید زیست. امیرالمؤمنین (ع) در خطبه ۲۳ نهجالبلاغه، قبل از آرزو کردن و دعا برای رسیدن به مقام شهیدان، تشریح میکنند که شهیدانه زیستن با چه دستورهایی انجام میپذیرد و چگونه میتوان شهید زندگی کرد. حضرت در این خطبه در بیانی کوتاه میفرمایند:
فَاحْذَرُوا مِنَ ا... مَا حَذَّرَکُمْ مِنْ نَفْسِهِ وَ اخْشَوْهُ خَشْیَهً لَیْسَتْ بِتَعْذِیرٍ؛ وَ اعْمَلُوا فِی غَیْرِ رِیَاءٍ وَ لَا سُمْعَهٍ، فَإِنَّهُ مَنْ یَعْمَلْ لِغَیْرِ ا... یَکِلْهُ ا... [إِلَى مَنْ]لِمَنْ عَمِلَ لَهُ. نَسْأَلُ ا... مَنَازِلَ الشُّهَدَاءِ وَ مُعَایَشَهَ السُّعَدَاءِ وَ مُرَافَقَهَ الْأَنْبِیَاءِ.
یعنی از خدا در آنچه اعلام خطر کرده است، برحذر باشید. از خدا آنگونه بترسید که نیازى به عذرخواهى نداشته باشید. عمل نیک انجام دهید بدون آنکه به ریا و خودنمایى مبتلا شوید؛ زیرا هرکه، کارى براى غیرخدا انجام دهد، خدا او را به همان غیر واگذارد.
از خدا، درجات شهیدان و زندگى سعادتمندان و همنشینى با پیامبران را درخواست مىکنیم. این بیان امیرالمؤمنین (ع) در واقع میخواهد بگوید که رسیدن به درجات شهیدان و آرزوی شهادت داشتن، مقدماتی دارد و آن ترک گناه و کار کردن برای خداست و باید پیوسته در این دو مورد کوشش کنیم تا بتوانیم به این عزت ابدی دست پیدا کنیم، انشاءا...!