مدیرکل نظارت بر ساختوسازها و کمیسیونهای ماده ۱۰۰ شهرداری مشهد چندی پیش اعلام کرد که در ۳ ماه اول سال ۱۳۹۸ به بیش از ۲۹۰۶ پرونده تخلفات ساختمانی رسیدگی شده است. این عدد در سال ۱۳۹۷، ۱۳ هزار و ۴۷۵ پرونده بوده است. اداره نظارت بر ساختوساز شهرداری منطقه ۱۰ هم از صدور ۳۳۰ اخطاریه تخلفات ساختمانی در محدوده این منطقه خبر داد. این درحالی است که در مدت مشابه سال گذشته تنها ۱۶۰ اخطاریه صادر شد. این آمارها نشان میدهد که میل سازندگان به ساختوساز غیرمجاز روزبهروز بیشتر میشود. بعضی از سازندگان متخلف از همان زمانی که قیمت خانه و مسکن آسانسوری شروع به بالا رفتن کرد، فعالیتشان بیشتر شد، بهطوریکه بازار خریدوفروش پشتبام برای ساخت واحدهای بهاصطلاح هوایی در مناطق کمتر برخوردار شهر به شکل عجیبی داغ شد. از طرف دیگر هجوم مردم برای خرید مسکن با پساندازشان که لحظهبهلحظه ارزشش را از دست میداد، باعث شد که بخش زیادی از کسانی که درحال ساختوساز بودند هم نیمنگاهی به ماهی گرفتن از این آب گلآلود داشته باشند تا آمار ساختمانسازی غیرمجاز به طرز شگفتآوری چندینبرابر شود. ساختمانهایی که از صفر تا صدش غیرمجاز است و نهتنها شهرداری هیچ مجوز قانونی برای آنها صادر نکرده، بلکه در بیش از ۷۰ درصد آنها از بیکیفیتترین مصالح استفاده شده است و این یعنی چیزی به نام استحکام بنا در این آپارتمانها معنا و مفهوم خاصی ندارد و آنطور که کارشناسان میگویند، با یک زلزله کمتر از ۴ ریشتر همه این ساختمانهای غیرمجاز به تلی از خاک تبدیل میشوند. ساختوسازهای غیرمجاز در محلههایی مثل نهضت و یوسفیه و امام هادی (ع) و خاتم الانبیا (ص) در منطقه ما و محلات دیگر مناطق شهرداری شبیه اژدهایی هفتسر شده است که هر سرش را قطع کنند، یک سر دیگر درمیآورد. ادارههای نظارت بر ساختوساز با همه ابزار و ادوات قانونی که در دست دارند و حکمهای قلع بنا که هفتهای چندبار اجرا میشود، نتوانستهاند حریف بعضی از سازندههایی شوند که نافشان را با ساختوساز غیرمجاز بریدهاند و نانشان را از بدبخت کردن مردم درمیآوردند. آنها خانههایی را که غیرمجاز ساخته شده و حکم قلعش آمده است، به مردم از همهجا بیخبر میفروشند و مالک جدید با آپارتمانی روبهرو میشود که شهرداری طبق قانون، امروز و فردا باید تخریبش کند. درنهایت او میماند و یک خانه تخریبشده و راهروهای دادگاه و دستی که به هیچجا بند نیست و چندصد میلیون تومان پول که دودشده و به آسمان رفته است. غیرمجازسازها معمولا جایی نمیخوابند که آب زیرشان برود و قولنامه و قرارداد را طوری میبندند که دست خریدار به هیچجا بند نباشد. اما جواب این سؤال که چرا آمار ساختوسازهای غیرمجاز اینقدر بالا رفته، بسیار ساده است. مردم به دنبال واحد ارزان هستند و ساختمانهای غیرمجاز که معمولا قیمتشان نصف واحدهای مسکونی مجاز و پروانهدار است، جذابترین و پراقبالترین خانههای بازار هستند و همین قیمت کم باعث میشود که خریدارها چشم و گوششان را روی همهچیز ببندند. تا زمانی که این اقبال عجیبوغریب و خرید چشمبسته ساختمانهای غیرمجاز و درنهایت تبدیل شدن به یک مالباخته وجود داشته باشد، سازندهها هم با میل و رغبت بیشتری شروع به ساختوساز میکنند. متأسفانه کسی هم از حکم قلع بناهای غیرمجاز که منطقه ما در اجرای آنها رکوردار است، درس عبرت نمیگیرد و هنوز هم خرید واحدهای غیرمجاز در صدر گزینههای کسانی است که پول به خرید یک واحد بیدردسر قانونیساز نمیرسد. از یک طرف شهرداری چشمپوشی نکردن از تخلفات ساختمانی و از طرف دیگر مردم با نخریدن این واحدهای ساختمانی باید ریشه سازندههای غیرمجاز سودجو را بزنند. اگر این اتفاق نیفتد، تا مدتهای طولانی در روی همین پاشنه خواهد چرخید.