عید فطر، جشن پرنشاط شکرگزاری

به گزارش شهرآرانیوز، شکرکردن یک فرهنگ است و نیاز به آموزش دارد. خداوند متعال در آیه ۱۳ سوره مبارکه سبا می‌فرماید «وَ قَلِیلٌ مِنْ عِبَادِیَ الشَّکُورُ». این فرهنگ به‌قدری مهم است که ذات اقدس پروردگار با همه صفات بخشندگی و مهربانی بی‌پایان خود، حتی قبض و بسط نعمت را به این موضوع گره می‌زند؛ تاجایی‌که در آیه ۷ سوره مبارکه ابراهیم می‌فرماید «وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّکُمْ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَلَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ» و شکرگزاری را شرط افزودن نعمت می‌خواند و حتی در قبال کفران‌نعمت، از عذاب شدید خود یاد می‌کند. حالا این شکر هم خودش مراتب و درجاتی دارد، اما اکنون به‌مناسبت فرارسیدن این عید سعید و کریم، باید به نماز عید سعید فطر اشاره کرد؛ یعنی جایی که بنده از سر ذوق و غرق در نعمت، با شادی شکرگزاری می‌کند. این یک فراز است، این قله فرهنگ شکرگزاری است. نماز عید سعید فطر از این جهت برجسته است.

با آن دعا‌های آن‌چنانی که در قنوت نماز عید فطر گفته می‌شود، انسان درک می‌کند که عید فطر زمان رگبار بارش نعمات است. در دعای قنوت چه می‌گوییم؟ خدایا هرچه از نیکی به پیامبر(ص) و اهل‌بیتش(ع) دادی، به ما هم بده. آن‌ها را از هرچه بدی دور کردی، ما را هم دور کن. پروردگارا بهترین حاجاتی که بندگان صالح تو از تو خواسته‌اند، به ما هم بده. توصیه اولیای دین است که این دعا‌های بزرگ را مکرر در قنوت نماز عید فطر بگویید و یک قدم هم عقب‌نشینی نکنید. چرا توصیه کرده‌اند؟ معلوم است همه این‌ها را می‌خواهند بدهند. اگر اراده‌ای برای اعطای بالاترین نعمت‌ها به بنده از سوی پروردگار عالم وجود نداشت، چرا ولی معصوم او توصیه به ذکر حاجت می‌کند؟ حتماً رازی در این روز بزرگ نهفته است.

ما باید عید فطر را عید سپاسگزاری بدانیم؛ یعنی روزی که روحیه شکرگزاری به طرز فزاینده‌ای رشد پیدا می‌کند، اما جذابیت و عظمت موضوع اینجاست که این روحیه نه برای نعمات دنیوی بلکه برای نشاط مؤمنانه‌ای است که از یک ماه بندگی خاص و خالص پروردگار حاصل شده است. شما ظاهر کار را که بررسی کنید، می‌بینید یک عده یک ماه روزه می‌گیرند، غذا نمی‌خورند، آب نمی‌نوشند و البته به‌تبع این پرهیزکاری، زبان به دروغ و غیبت نمی‌چرخانند، چشم بر گناه و گوش بر حرام می‌بندند و خلاصه یک ماه تمام از امور ممنوعه دور می‌شوند. دستِ آخر هم در سحرگاه یک روز از خواب بیدار می‌شوند و خدا را شکر می‌کنند. این شکر برای کدام نعمت دنیوی است؟ گرسنگی‌کشیدن؟ تشنگی‌کشیدن؟ ترک‌کردن محافل صمیمانه و دوستانه‌ای که ممکن است آلوده به غیبت و معاصی باشد؟ شب‌زنده‌داری‌کردن؟ این‌ها که در ظاهر کار، نعمت دنیایی نیست. پس شکر برای چیست؟

پاسخ این سؤال روشن است. آن قدر هم روشن است که نیاز نیست فرد به درجه اجتهاد رسیده یا حتی علم دین خوانده باشد. هر مؤمنی، هر مسلمانی، هر انسانی که یک ماه رویه پرهیزکاری در پیش بگیرد، به درجه‌ای از نشاط می‌رسد که مجاب می‌شود در روزی همچون عید فطر، شکر آن را به جا بیاورد. این شکر از سَرِ اشتیاق است و همین‌طور است که شما می‌بینید همه نمازگزاران نماز عید فطر، لبخند بر لب دارند، گشاده‌رو هستند و عشقی در این مراسمات جریان دارد که نمونه آن کمتر در طول سال مشاهده می‌شود. این احساس خوشبختی به‌خاطر داشتن خدای خوب و مهربانی است که همین حضور او و حکم‌فرماشدن حکمش در زندگی انسان حتی با وجود مشکلات، دل بنده را شاد و راضی می‌کند. اینجاست که می‌گویند «آن‌ها که خدای عالم را دارند، چه کم دارند؟» و این وصف صادق اهالی فطر است.