عظیم زاده | شهرآرانیوز؛ برگهای سبز این شماره برگرفته از باغ پرکتابی است که محصولات متنوع آن، اغلب، در روزهای آغازین بهار ۱۴۰۴ به بازار راه پیدا کردهاند، برگهایی که برخی شاهکارهای دنیای ادبیات گذشتهاند، و برخی دیگر از مکتوبات و مکنونات چهرههای آشنای دنیای هنر امروز.
«انقلاب مشروطه» و «مسئله بابیت» دو محور اساسی پژوهشی هستند در این باب. بابی بودن مشروطه خواهان یکی از مهمترین اتهاماتی است که از همان ابتدا مخالفان به آنها نسبت میدادند، مسئلهای که نویسندگان کتاب معتقدند در دهههای اخیر دوباره مطرح شده است.
نکته مهم این است که این ادعا را هم فعالان بهائی مطرح میکنند و هم مشروطه خواهان. هدفی که کتاب دنبال میکند رد ادعای این دو طیف است و -به عبارت دیگر- تملک زدایی از انقلاب مشروطه. نویسندگان، در انتهای کتاب، پیامدها و نتایج چنین ادعایی را، فارغ از دست گذاشتن روی موضوعاتی، چون ماهیت بابیت و بهائیت، برای مخاطب شرح میدهند.
«مشروطه همگان: نقدی بر بابی نمایی انقلاب مشروطه»، نوشته محمدرضا جوادی یگانه و علی راغب، نشر علمی، ۲۱۳صفحه، ۳۳۰هزار تومان.
حسین پاکدل، علاوه بر فیلم نامهها و نمایشنامههایی که تاکنون نوشته، دل نوشته و رمان هم منتشر کرده است: «یاغی» یکی از رمانهای اوست که پیشتر به وسیله نشر «ثالث» منتشر شده، و «برادههای فکر»، که مؤسسه فرهنگی و هنری «نوروز هنر» آن را چاپ کرده، مجموعهای از واگویههای ذهنی پاکدل است درباره موضوعات مختلفی، چون تولد، سکوت، و پول، تألیفی که او -به نوعی دیگر- با کتاب تازه خود، یعنی «چه محترماند بادها که جهت را خود انتخاب میکنند»، تکرار کرده است. این اثر نیز شامل دل نوشتههای اوست پیرامون مضامین مختلف. پشت جلد کتاب آمده است: «بد نیست گاهی تعجب کنیم، حیرت کنیم که روز شب میشود، هوا هست، نور هست، راحت راه میرویم، به سادگی حرف میزنیم، بودن را درک میکنیم.»
«چه محترماند بادها که جهت را خود انتخاب میکنند (پاره حرفهای حسین پاکدل)» با تصویرسازی اردشیر رستمی، نشر دیدآور، ۱۵۰صفحه، ۳۶۰هزار تومان.
اثر قبلی منصور ضابطیان «دودستی» نام داشت که نوشتهها و عکسهای او از سفر به ژاپن را شامل میشد. او، در ادامه سفرها و سفرنامه نویسیهای خود، این مرتبه، تصمیم گرفته است از چالشهای سفر خود به استانبول بنویسد، در قالب نوشتههایی که بخشی بیان تجربهها و روایتهای شخصی اوست و بخشی دیگر متمرکز بر نشان دادن فرهنگ و اتمسفری که بر این شهر حاکم است و در زمانهای مختلفی، چون غذا خوردن، خریدکردن، و تعامل با بومیها و افراد دیگر خود را نشان میدهد. عکسهای او در کنار نوشته هایش، به علاوه نوشتههای گردشگران ایرانی دوره قاجار در این زمینه، معرفی غذاهای استانبولی، و گزیدههایی از ترانهها و رمانهای ترکی، قسمتهای دیگر این کتاب را تشکیل میدهند.
«دفتر استانبول»، نوشته منصور ضابطیان، نشر مون، ۲۲۴ صفحه، ۲۵۰هزار تومان.
«میراث ناممکن» کتابی است در حوزه تاریخ و نقد ادبیات فارسی؛ ادبیات فارسی معاصر و سنت ادبی زبان فارسی و ارتباط بین این دو مضمون بنیادین این اثر است، رابطهای که البته -به ادعای نویسنده- به مشکل بزرگی خورده است. حسام نقره چی معتقد است که در این باب گسستی -اصلا مشخص نیست در کجا- اتفاق افتاده که با نام «مدرنیته ادبی» به رسمیت شناخته شده است.
او، پس از شرح این ماجرا، به فضای آکادمیک نقد وارد میشود و بیان میکند که دانشکده ادبیات اصلا نمیداند به چه کاری مشغول است. در ادامه نقره چی از این میگوید که در چنین اوضاعی همه به سراغ نظریههای ادبی میآیند و به آنها متوسل میشوند، در حالی که همچنان یک سؤال اساسی باقی است: چه شکلی از درک و کاربست نظریه ادبی ممکن است بتواند روزنی در این فضای بسته بگشاید؟
«میراث ناممکن: نسبت نظریه ادبی با ادبیات فارسی»، نوشته حسام نقره چی، نشر بی گاه، ۱۳۶ صفحه، ۱۸۵هزار تومان.
یکی از شاهکارهای داستایفسکی، که آن را در سالهای پایانی عمرش نوشته و تاکنون با چند ترجمه به بازار نشر فارسی راه یافته است، بار دیگر دست مایه کار میترا نظریان، مترجم زبان روسی، شده است. او، که پیش از این آثاری دیگر از این نویسنده، ازجمله «روستای استپانچیکووا و ساکنانش»، «خواب عموجان»، «شوهرباشی» و «یک اتفاق مسخره» را به فارسی برگردانده، این بار، به «برادران کارامازوف» پرداخته است.
این رمان آخرین اثر داستایفسکی است که آن را نتیجه همه آفرینشهای ادبی او میدانند. نویسنده روس، در نامهای به تاریخ ۱۳ اوت ۱۸۷۹ به آنا، همسرش، مینویسد: «این روزها، بار کارامازوفها بر دوشم سنگینی میکند. باید تمامش کنم. همچون جواهرساز، استادانه صیقلش دهم.»
«برادران کارامازوف» (۲ جلد)، نوشته فیودور داستایفسکی، ترجمه میترا نظریان، نشر ثالث، ۱۴۱۰ صفحه، یک میلیون و ۸۰۰هزار تومان.
تمرکز بر پرورش هم زمان مغز و ذهن کودک، موضوعی است که دو نویسنده در قالب یک اثر به آن پرداختهاند. دکتر دنیل آمن، نویسنده پرفروش شماره یک «نیویورک تایمز»، و دکتر چارلز فی، روان شناس کودک، دست به دست هم دادهاند تا کتابی بنویسند خطاب به والدینی که در جست وجوی شکوفایی فرزندانشان هستند. شعار آنها این است که برای پرورش انسانهایی قوی و پاک بایست هم به مغز و هم به ذهن کودک (و حتی خود) توجه کرد. نویسندگان، این کتاب را منطبق بر دانش عصب شناسی نوشتهاند و در این مسیر ابزارهایی عملی را نیز در اختیار مخاطب قرار دادهاند.
«پرورش روان کودک: ترکیب علوم اعصاب با عشق و منطق برای تربیت کودکانی خودباور، مهربان، مسئول و منعطف»، نوشته دنیل جی. آمن و چارلز فی، ترجمه هانیه علیایی، نشر میلکان، ۴۴۸ صفحه، ۵۴۵هزار تومان.
«نالا و دامایانتی» یکی از منظومههای مشهور سرزمین هند از عهد باستان است. کتاب اخیر ترجمه کامل این داستان عاشقانه است که خود بخشی است از منظومه حماسی سترگ «مهابهاراتا» که حدود ۲۵۰۰سال پیش با کوشش چند تن و به زبان سانسکریت کلاسیک شکل گرفته است. این داستان را از زیباترین بخشهای این حماسه میدانند، همچنین از جذابترین نمونههای خلاقیت در شعر هندی. از این منظومه پیش از این ترجمههایی به زبان فارسی منتشر شده است. ترجمه حاضر، درواقع، رساله دکتری مترجم است.
«منظومه عاشقانه نالا و دامایانتی»، ترجمه بهزاد حسین زاده، نشر ماهی، ۱۵۷صفحه، ۱۹۰هزار تومان.