پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (جمعه، ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴) | دمای مشهد به ۳۶ درجه می‌رسد وزیر علوم: افزایش ظرفیت پذیرش در کنکور نداریم | برای همه داوطلبان صندلی خالی وجود دارد اسامی فراورده‌های بهداشتی غیرمجاز در حوزه مراقبت از مو و بدن اعلام شد شمارش معکوس برای جبران کمبود «پنتاوالان» | پیگیری شهرآرانیوز از وضعیت کمبود واکسن پنج‌گانه نوزادان توزیع شیر مدارس در سال تحصیلی جدید قطعی شد| شش همت اعتبار برای حدود ۸ میلیون دانش‌آموز کشور مرگ یک جوان بر اثر حمله پلنگ در تربت حیدریه توضیحات سازمان سنجش درباره آزمون اختصاصی پذیرش دانشجو - معلم انتقال یک ایرانی از زندان چین به کشور پس از ۱۸ سال وقوع بارش‌های رگباری همراه با وزش باد در خراسان رضوی از امروز (۴ اردیبهشت ۱۴۰۴) حجاج ایرانی از بحث تنش‌زا و همراه‌داشتن مواد اسیدی و دارو‌های پودرشده پرهیز کنند مشاهده لاشه دو توله پلنگ ایرانی در پارک ملی خَبر کرمان بازداشت ۴ نفر از عوامل پخش برنامه تفرقه‌افکنانه در صداوسیما، با دستور قضایی از «هرمز» تا «کوچه»؛ تکرار یک تراژدی توریستی؟ توضیحات رئیس مرکز اطلاع‌رسانی وزارت آموزش و پرورش در خصوص نگرانی از پلیسی شدن محیط مدارس جزئیات زورگیری از دانشجویان خواجه نصیرالدین طوسی آزادی ۸۲۹ نفر از زندانیان جرائم غیرعمد در سال ۱۴۰۳ | فقط ۷۲۰ زندانی بدهکار دیگر در زندان‌های استان باقی مانده‌اند فراخوان چهارم جذب نخبگان در دستگاه‌های اجرایی از شهریورماه ۱۴۰۴ رهایی نوجوان ۱۶ساله از چنگ گروگان‌گیران در عملیات پلیس (۳ اردیبهشت ۱۴۰۴) تصادف زنجیره‌ای در محور ملک‌آباد - مشهد؛ انتقال ۱۱ مصدوم به بیمارستان (۳ اردیبهشت ۱۴۰۴) ماجرای مرگ همزمان ۶ نفر در خانه باغی در ارومیه + فیلم و علت فوت هشدار سطح زرد هواشناسی در خراسان رضوی در پی پیش‌بینی افزایش دما (چهارشنبه، ۳ اردیبهشت ۱۴۰۴) رفع توقیف گواهینامه رانندگان متخلف نوروز ۱۴۰۴ در خراسان رضوی آغاز ثبت‌نام اینترنتی کتاب‌های درسی از اردیبهشت رسانه‌ها در ارتقای سلامت عمومی نقش مهمی دارند | ضرورت تقویت همکاری اصحاب رسانه با فعالان حوزه سلامت زورگیری از ۲ دانشجوی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی تهران (۳ اردیبهشت ۱۴۰۴) خطر طغیان سرخک در خراسان رضوی زیر سایه واکسن هراسی احتمال بروز افسردگی در سالمندان گوشی باز این علائم روانی را جدی بگیرید بهره‌برداری از مرکز خدمات سلامت روستایی به همت خیران در سبزوار (۳ اردیبهشت ۱۴۰۴)
سرخط خبرها

نیشابور فعال‌ترین ضراب خانه سلجوقی

  • کد خبر: ۳۳۰۵۰
  • ۱۷ تير ۱۳۹۹ - ۰۷:۳۵
نیشابور فعال‌ترین ضراب خانه سلجوقی
ضراب خانه‌های سلجوقی با توجه به وسعت قلمروشان محدود بودند. فعال‌ترین ضراب خانه این دوره نیشابور، مرکز حکومت سلجوقیان، بود، ولی نام اصفهان، اهواز، ری، همدان، ساوه، شیراز، بصره و ... هم بر سکه‌ها دیده می‌شود.
هادی دقیق
خبرنگار هادی دقیق
هادی دقیق/ شهرآرانیوز - اقوام شرقی ایران وقتی بر خراسان حکومت می‌کردند، تحت تأثیر فرهنگ حاکم بر این سرزمین سکه می‌زدند. سلجوقیان هم از این قاعده مستثنا نبودند. آن‌ها که از ترک‌های ساکن دشت‌های شمالی خزر بودند، پس از اسلام آوردن، مانند بسیاری از دیگر اقوام این مناطق، به عنوان سپاه مزدور (مزدبگیر) وارد سرزمین‌های اسلامی شدند و در نهایت غزنویان را از خراسان بیرون راندند و سرانجام طغرل در نیشابور خودش را سلطان خواند. پس از او نیز آلب ارسلان و ملکشاه سلجوقی به یاری وزیر توانای خود، خواجه نظام الملک، توانستند سلجوقیان را به اوج قدرت برسانند.
در دوره‌هایی قلمرو سلجوقیان تا حلب و دمشق و حتی سرزمین حجاز و یمن هم می‌رسید، ولی ادعای استقلال هرکدام از این مناطق آن‌ها را از حکومت مرکزی جدا کرد. با این همه، سلطان سنجر، آخرین پادشاه سلجوقی، که قلمرو حکومتش به خراسان محدود می‌شد، هنوز عنوان ریاست سلاجقه را داشت تا اینکه سرزمین اقتدار او نیز از سمت شرق به دست خوارزمشاهیان افتاد و منقرض شد.
سکه‌های سلجوقی نیز مانند دوره‌های قبل است و تفاوت آن در القابی است که به صورت السلطان العادل، السلطان المعظم، السلطان الاعظم، ملک الموت، شاهنشاه و... ضرب می‌شد. نکته جالب درباره سکه‌های این دوره این است که بیشتر آن‌ها از جنس طلا (دینار) است، برخلاف دوره‌های قبل که بیشتر سکه‌ها از جنس نقره (درهم) بود. حتی خیلی از همان معدود سکه‌های نقره این دوره هم در قالب‌های سکه‌های طلا ضرب می‌شد به این شکل که سکه از جنس نقره است، ولی در حاشیه آن نوشته شده «ضرب هذا الدنیر» و نامی از درهم برده نشده است. شاید یکی از دلایل این امر این باشد که ضراب خانه‌های سلجوقی با توجه به وسعت قلمروشان محدود بودند. فعال‌ترین ضراب خانه این دوره نیشابور، مرکز حکومت سلجوقیان، بود، ولی نام اصفهان، اهواز، ری، همدان، ساوه، شیراز، بصره و ... هم بر سکه‌ها دیده می‌شود. سکه دیناری به سال ۵۱۰ ق. در دوره سلجوقی در اصفهان ضرب شده که پشت سکه با خط کوفی آیةالکرسی نوشته شده است. ممکن است این سکه به مناسبت ماه رمضان ضرب شده باشد.
پس از سلجوقیان، خوارزمشاهیان روی کار آمدند که در نهایت به دست چنگیز مغول از میان رفتند. مغول‌ها آن قدر قلمروشان را گسترش دادند تا سرانجام هلاکوخان توانست آخرین خلیفه عباسی، المستعصم با...، را در سال ۶۵۶ ق. به قتل برساند. تاریخ می‌گوید که هلاکو از ریختن خون خلیفه ترس داشت، به همین دلیل، او را به شکلی کشت که خونش نریزد. برخی می‌گویند هلاکو او را در نمد پیچید و آن قدر کوبید تا در نهایت کشته شد.
پس از انهدام خوارزمشاهیان و خلافت عباسی، معیار‌های حکومت دگرگون شد و این مسئله روی سکه‌ها نیز تأثیر گذاشت. مغول‌ها ابتدا با احترام به اسلام، شعار‌ها و عقاید اسلامی روی سکه ضرب می‌کردند و به تدریج کلمات ایغوری که زبان رسمی آن‌ها بود، روی سکه‌ها راه یافت. سرانجام در زمان سلطان محمد خدابنده نام و لقب سلطان با واژه‌های فارسی نوشته می‌شد.
پس از چندی، مردم خراسان که از ظلم سربازان ایلخانی به ستوه آمده بودند، به سرکردگی شیخ خلیفه قیام کردند. شیخ خلیفه شبانه در مسجد سبزوار به دار آویخته شد و صحبتش پیچید که او خود را دار زده است. پس از او شیخ حسن جوری، شاگرد او، جانشینش شد. زمانی که تعدادی سرباز مغول برای خوش گذرانی به روستای باشتین سبزوار رفته بودند، مردم قیام و اعلام کردند «سر به دار می‌دهیم، ولی تن به ذلت نمی‌دهیم». از آن پس قیام آنان به سربه داران مشهور شد. دولت سربه داران عمر کوتاهی داشت و به دست تیمور گورکانی منقرض شد، ولی سکه‌هایی از آنان به دست آمده است که نشان می‌دهد در همان دوره اندک هم مستقل بوده اند. روی بیشتر سکه‌های سربه داران شعار‌های شیعی متنوعی ضرب شده است، ولی در مجموع، آن‌ها ٢ نوع سکه برای اهل تسنن و اهل تشیع ضرب می‌کردند. پشت سکه‌ها هم تاریخ و محل ضرب سکه بود که در آن میان، نام اسفراین، جاجرم، سبزوار، توس و نیشابور خراسان خودنمایی می‌کند.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->