مأموریت دادستان‌های کشور در برخورد با اقدامات مخل امنیت غمِ از دست دادن عزیزان، نیازی طبیعی به سوگواری دارد زمان برگزاری امتحانات پایان ترم و آزمون‌های علوم پزشکی اعلام شد تخریب محیط زیست در حمله اسرائیل به ایران؛ از آسیب به ۱۳ منطقه محیط زیستی تا حریق ۹ هزار هکتار جنگل تمدید لغو پرواز‌ها تا ساعت ۱۴ روز چهارشنبه (۱۱ تیر ۱۴۰۴) آیا ادارات استان کرمان فردا چهارشنبه (۱۱ تیرماه ۱۴۰۴) تعطیل است؟ مبالغ ۸۰۰ هزار بلیت فروخته شده هواپیما باید عودت داده شود دستگیری سارقان میراث باستانی در داراب (۱۰ تیر ۱۴۰۴) واکسیناسیون ۹۰ درصد دام سنگین و سبک خراسان رضوی در برابر تب برفکی طی امسال پوشش ۱۰۰ درصدی واکسیناسیون هاری در خراسان رضوی | ۸۵ هزار سگ صاحب‌دار در استان وجود دارد پویش ملی مدارس سمپاد به نام «اثرگذاری به وقت میهن» آغاز شد (۱۰ تیر ۱۴۰۴) تالاب‌ها و دریاچه‌های کشور باید یکپارچه مدیریت شوند آموزش هوش مصنوعی، طرحی نوظهور در آموزش و پرورش | این طرح چه فایده‌ای برای دانش‌آموزان و معلمان دارد؟ پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (سه‌شنبه، ۱۰ تیر ۱۴۰۴) | تداوم گرما تا پنجشنبه با خواص بی نظیر «شیر طلایی» آشنا شوید توصیه‌های تغذیه‌ای در ماه محرم راه‌های ثبت شکایات در بیمه سلامت اعلام شد حکمت‌کارت تیرماه برای بازنشستگان لشکری شارژ شد (۱۰ تیرماه ۱۴۰۴) زمان برگزاری آزمون صلاحیت حرفه‌ای سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره اعلام شد مژده کانون پرورش فکری نوجوانان هم‌زمان با آغاز تابستان: عضویت رایگان در مراکز فرهنگی کانون تا ۲۰ تیر ۱۴۰۴ بنا‌های گردشگری گیلان پس از جنگ ۱۲ روزه در چه وضعیتی هستند؟ قلعه تاریخی الموت در مسیر ثبت جهانی عدم برقراری مستمری بازنشستگی تأمین اجتماعی برای برخی از کارگران مشاغل سخت و زیان آور خدمت‌رسانی ۱۸ هزار واحد اقامتی در روز‌های جنگ برنامه‌ریزی آموزش و پرورش برای آموزش هوش مصنوعی به ۲ میلیون دانش‌آموز زمان برگزاری دومین نوبت کنکور ۱۴۰۴ مشخص شد تمدید مهلت پیش ثبت‌نام مدارس شاهد تا ۲۰ تیر ۱۴۰۴ + شرایط ثبت‌نام مترو تهران اتباع دست‌فروش را اخراج می‌کند ممنوعیت برگزاری هر گونه تور در لرستان تا ۲۰ تیر ۱۴۰۴
سرخط خبرها

نیشابور فعال‌ترین ضراب خانه سلجوقی

  • کد خبر: ۳۳۰۵۰
  • ۱۷ تير ۱۳۹۹ - ۰۷:۳۵
نیشابور فعال‌ترین ضراب خانه سلجوقی
ضراب خانه‌های سلجوقی با توجه به وسعت قلمروشان محدود بودند. فعال‌ترین ضراب خانه این دوره نیشابور، مرکز حکومت سلجوقیان، بود، ولی نام اصفهان، اهواز، ری، همدان، ساوه، شیراز، بصره و ... هم بر سکه‌ها دیده می‌شود.
هادی دقیق
خبرنگار هادی دقیق
هادی دقیق/ شهرآرانیوز - اقوام شرقی ایران وقتی بر خراسان حکومت می‌کردند، تحت تأثیر فرهنگ حاکم بر این سرزمین سکه می‌زدند. سلجوقیان هم از این قاعده مستثنا نبودند. آن‌ها که از ترک‌های ساکن دشت‌های شمالی خزر بودند، پس از اسلام آوردن، مانند بسیاری از دیگر اقوام این مناطق، به عنوان سپاه مزدور (مزدبگیر) وارد سرزمین‌های اسلامی شدند و در نهایت غزنویان را از خراسان بیرون راندند و سرانجام طغرل در نیشابور خودش را سلطان خواند. پس از او نیز آلب ارسلان و ملکشاه سلجوقی به یاری وزیر توانای خود، خواجه نظام الملک، توانستند سلجوقیان را به اوج قدرت برسانند.
در دوره‌هایی قلمرو سلجوقیان تا حلب و دمشق و حتی سرزمین حجاز و یمن هم می‌رسید، ولی ادعای استقلال هرکدام از این مناطق آن‌ها را از حکومت مرکزی جدا کرد. با این همه، سلطان سنجر، آخرین پادشاه سلجوقی، که قلمرو حکومتش به خراسان محدود می‌شد، هنوز عنوان ریاست سلاجقه را داشت تا اینکه سرزمین اقتدار او نیز از سمت شرق به دست خوارزمشاهیان افتاد و منقرض شد.
سکه‌های سلجوقی نیز مانند دوره‌های قبل است و تفاوت آن در القابی است که به صورت السلطان العادل، السلطان المعظم، السلطان الاعظم، ملک الموت، شاهنشاه و... ضرب می‌شد. نکته جالب درباره سکه‌های این دوره این است که بیشتر آن‌ها از جنس طلا (دینار) است، برخلاف دوره‌های قبل که بیشتر سکه‌ها از جنس نقره (درهم) بود. حتی خیلی از همان معدود سکه‌های نقره این دوره هم در قالب‌های سکه‌های طلا ضرب می‌شد به این شکل که سکه از جنس نقره است، ولی در حاشیه آن نوشته شده «ضرب هذا الدنیر» و نامی از درهم برده نشده است. شاید یکی از دلایل این امر این باشد که ضراب خانه‌های سلجوقی با توجه به وسعت قلمروشان محدود بودند. فعال‌ترین ضراب خانه این دوره نیشابور، مرکز حکومت سلجوقیان، بود، ولی نام اصفهان، اهواز، ری، همدان، ساوه، شیراز، بصره و ... هم بر سکه‌ها دیده می‌شود. سکه دیناری به سال ۵۱۰ ق. در دوره سلجوقی در اصفهان ضرب شده که پشت سکه با خط کوفی آیةالکرسی نوشته شده است. ممکن است این سکه به مناسبت ماه رمضان ضرب شده باشد.
پس از سلجوقیان، خوارزمشاهیان روی کار آمدند که در نهایت به دست چنگیز مغول از میان رفتند. مغول‌ها آن قدر قلمروشان را گسترش دادند تا سرانجام هلاکوخان توانست آخرین خلیفه عباسی، المستعصم با...، را در سال ۶۵۶ ق. به قتل برساند. تاریخ می‌گوید که هلاکو از ریختن خون خلیفه ترس داشت، به همین دلیل، او را به شکلی کشت که خونش نریزد. برخی می‌گویند هلاکو او را در نمد پیچید و آن قدر کوبید تا در نهایت کشته شد.
پس از انهدام خوارزمشاهیان و خلافت عباسی، معیار‌های حکومت دگرگون شد و این مسئله روی سکه‌ها نیز تأثیر گذاشت. مغول‌ها ابتدا با احترام به اسلام، شعار‌ها و عقاید اسلامی روی سکه ضرب می‌کردند و به تدریج کلمات ایغوری که زبان رسمی آن‌ها بود، روی سکه‌ها راه یافت. سرانجام در زمان سلطان محمد خدابنده نام و لقب سلطان با واژه‌های فارسی نوشته می‌شد.
پس از چندی، مردم خراسان که از ظلم سربازان ایلخانی به ستوه آمده بودند، به سرکردگی شیخ خلیفه قیام کردند. شیخ خلیفه شبانه در مسجد سبزوار به دار آویخته شد و صحبتش پیچید که او خود را دار زده است. پس از او شیخ حسن جوری، شاگرد او، جانشینش شد. زمانی که تعدادی سرباز مغول برای خوش گذرانی به روستای باشتین سبزوار رفته بودند، مردم قیام و اعلام کردند «سر به دار می‌دهیم، ولی تن به ذلت نمی‌دهیم». از آن پس قیام آنان به سربه داران مشهور شد. دولت سربه داران عمر کوتاهی داشت و به دست تیمور گورکانی منقرض شد، ولی سکه‌هایی از آنان به دست آمده است که نشان می‌دهد در همان دوره اندک هم مستقل بوده اند. روی بیشتر سکه‌های سربه داران شعار‌های شیعی متنوعی ضرب شده است، ولی در مجموع، آن‌ها ٢ نوع سکه برای اهل تسنن و اهل تشیع ضرب می‌کردند. پشت سکه‌ها هم تاریخ و محل ضرب سکه بود که در آن میان، نام اسفراین، جاجرم، سبزوار، توس و نیشابور خراسان خودنمایی می‌کند.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->