آخرین وضعیت بازار رمزارز‌ها در جهان| تتر، بیت‌کوین سبز استخراج می‌کند قیمت جدید برنج اعلام شد (۱۳ تیر ۱۴۰۴) قیمت طلا امروز در مشهد چقدر است؟ (۱۲ تیر ۱۴۰۴) صنایع انرژی‌بر چقدر به تکلیف قانونی ساخت نیروگاه برق عمل کرده‌اند؟ پیش‌بینی بازار سهام در روز‌های آینده | جهش نرخ ارز نخواهیم داشت (۱۲ تیر ۱۴۰۴) بررسی قیمت خودرو در بازار آزاد (۱۲ تیر ۱۴۰۴) قیمت دینار عراق در آستانه تاسوعا و عاشورای حسینی چقدر است؟ (۱۲ تیر ۱۴۰۴) قیمت پرفروش‌ترین موبایل‌های سامسونگ در مشهد (۱۲ تیر ۱۴۰۴) + جدول قیمت شکر در ایام محرم چقدر است؟ (۱۲ تیر ۱۴۰۴) پیش‌ثبت‌نام محصولات ایران‌خودرو از امروز (پنجشنبه، ۱۲ تیر ۱۴۰۴) آغاز شد + جدول و مشخصات خودرو‌ها آغاز عرضه ارز اربعین ۱۴۰۴، به‌زودی | ۲۰۰ هزار دینار به هر متقاضی خرید تعلق می‌گیرد دفترچه آزمون استخدامی دستگاه‌های اجرایی اصلاح شد | آخرین مهلت ثبت نام چه روزی است؟ کاهش ناترازی برق به ۱۴ هزار مگاوات رسید (۱۲ تیر ۱۴۰۴) در دومین هفته تیرماه، چه بر سر بورس آمد؟ مبلغ و جزئیات خرید با کالابرگ الکترونیکی برای دهک‌های مختلف چقدر است؟ + فیلم صادرات خراسان رضوی در آستانه بحران است | کاهش ۱۲ درصدی صادرات کشور در سه‌ماهه نخست ۱۴۰۴ قیمت طلای جهانی در بازار امروز (۱۲ تیرماه ۱۴۰۴) اعلام شد سقف افزایش نهایی قیمت خودرو حدود ۱۵ درصد است نرخ امروز دلار، طلا، سکه و ارز دیجیتال (۱۲ تیر ۱۴۰۴) | صعود دوباره طلا به کانال ۹۲ هزار تومان ضرورت نگرش جدید در حوزه سیاست‌های شهرسازی پس از جنگ ۱۲روزه پرواز‌ها از فرودگاه مشهد به ۲۱ مسیر خارجی برقرار شد (۱۲ تیر ۱۴۰۴) جزئیات حمایت شبکه بانکی از بازار سرمایه و سهامداران اعلام شد (۱۲ تیر ۱۴۰۴) کاهش قیمت نفت به ۶۰دلار با تداوم ثبات در منطقه تشکیل مرکز رسیدگی آنی به فرصت‌های سرمایه‌گذاری در خراسان رضوی | به‌زودی شهرک‌های صنعتی جدید در استان تأسیس می‌شوند شهرک‌های صنعتی ویژه صادرات در استان احداث می‌شوند | گره‌گشایی از مشکل شهرک‌های صنعتی، یک‌بار برای همیشه انحصار خودروسازان عامل اصلی رکود بازار خودرو است نرخ بلیت اتوبوس افزایش نیافته است | مردم گران‌فروشی‌ها را گزارش دهند قیمت امروز میوه و صیفی‌جات در مشهد (۱۲ تیر ۱۴۰۴) | انگور ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان در تره‌بار شرکت مخابرات ایران علت افزایش ۵۰ درصدی آبونمان تلفن ثابت را اعلام کرد
سرخط خبرها

صنایع کوچک، جایی میان زمین و آسمان

  • کد خبر: ۳۳۱۰۴
  • ۱۶ تير ۱۳۹۹ - ۱۲:۰۴
صنایع کوچک، جایی میان زمین و آسمان
احسان شجاعی - فعال اقتصادی
آدم‌ها یا می‌مانند یا می‌روند‌/ تو، اما هیچ‌کدامشان نیستی‌/ نه آن‌چنان که دل بسوزاند نه آن‌قدر‌ها مانده‌/ که خیال راحت‌کن باشد/ درد دارد این بلاتکلیفی...
این‌روز‌ها که تمام اقتصاد کشور درگیر تأثیرات کروناست و بخش خصوصی و دولتی هر‌کدام در حال برآورد میزان خسارت‌های وارده به اقتصاد و ارائه بسته‌های ضد‌کرونایی هستند، شاید هیچ جمله و کلامی به اندازه اشعار بالا نشان‌دهنده وضعیت صنایع کوچک نباشد؛ صنایعی که هر‌چند بر‌اساس آمار سهم بیش از ۵۰ درصد اشتغال را به خود اختصاص داده‌اند، اما دسترسی آن‌ها به منابع بانکی و حمایت‌های درنظر گرفته‌شده حتی در زمان وفور درآمد‌های نفتی اندک است. نمونه این مسئله به سال ۱۳۹۴ باز می‌گردد، زمانی که بسته ضد رکود با حضور مسئولان دولتی رونمایی شد تا از طریق هم‌زمان تزریق نقدینگی به واحد‌های تولیدی و تحریک بخش تقاضا، تولید رونق بیشتری بگیرد. هرچند در ابتدا این مسئله سبب ایجاد بارقه امید برای حمایت از صنایع کوچک شد، اما بعد از تخصیص منابع مشخص شد که این صنایع بزرگ بودند که بیشترین بهره را از بسته ضد رکود بردند. بررسی فرازونشیب اقتصاد کشور نشان می‌دهد، حتی شروع تحریم‌ها نیز با وجود تحولاتی که در نوع دسترسی به منابع ارزی خارجی به‌وجود آورد، تغییر چندانی در ارجحیت حمایت از صنایع بزرگ نداد. در واقع هرچند بعد از شروع تحریم‌ها و کاهش صادرات نفت و فراورده‌های آن و همچنین کاهش تولید خودرو، اتکای کشور به صادرات محصولات تولیدکنندگان کوچک بیشتر شد، اما باز هم بسته‌های حمایتی به‌گونه‌ای اجرا شدند که در عمل این صنایع بزرگ بودند که بیشتر بهره‌مند شدند. بی‌توجهی به صنایع کوچک در حالی اتفاق می‌افتد که بررسی آماری صورت‌گرفته در پیش از شیوع کرونا نشان می‌داد که از ۴۳ هزار واحد صنایع کوچک در کشور ۱۱ هزار واحد دارای رکود شدید بودند. برخی از این واحد‌ها تنها با ۲۰ درصد ظرفیت فعالیت می‌کردند و نزدیک به ۲۰ درصد از واحد‌های تولیدی کوچک با ظرفیت بالای ۷۰ درصد فعالیت می‌کردند. با شیوع کرونا این وضعیت بدتر شد‌ه است، به‌طوری‌که براساس آمار اعلام‌شده، واحد‌های تولیدی کوچک بیشترین آسیب را از شیوع این بیماری دیده‌اند. دلیل عمده این مسئله آن است که بسیاری از مشتریان نهایی در زنجیره ارزش (vca) واحد‌های صنفی بوده‌اند که فروش آن‌ها افت چشمگیری داشته است.
هر‌چند دولت اعلام کرده است به این واحد‌ها تسهیلات ارزان‌تری نسبت به نرخ‌های سود متداول می‌دهد، تعطیلی چند ماه کسب‌و‌کار‌ها و رکود شدید بازار در کنار سخت‌گیری‌های بانک‌ها نشان داده است که در عمل صاحبان صنایع کوچک آن‌گونه که انتظار می‌رود نمی‌توانند از این تسهیلات استفاده کنند.
با این توصیفات راه حل چیست؟ به احتمال زیاد بسیاری تا این سؤال مطرح می‌شود، فهرستی از باید‌ها و نباید‌ها مانند اصلاح نظام بانکی، نظام مالیاتی، تأمین اجتماعی، تشویق صادرات، اجرای طرح‌های ویژه برای تحریک تولید، تخصیص منابع ارزی لازم برای واردات مواد اولیه و مقررات‌زدایی را آورده و تأکید می‌کنند تا این سیستم بوروکراسی پیچیده بر کشور حاکم باشد، حمایت از تولید میسر نیست. هر‌چند این نکات واقعیت دارند، اما فقط بخشی از حقایق هستند و ریشه مشکلات صنایع کوچک را باید در جای دیگری جست. سؤال اینجاست که چرا با وجود تمامی این مشکلات، صنایع بزرگ کمتر در بهره‌مندی از حمایت‌ها دچار مشکل می‌شوند؟ جواب را باید در چگونگی نظام تصمیم‌سازی در نظام اقتصادی جست. صنایع بزرگ به دلیل نقش مهم دولت و شبه‌دولتی‌ها در آن‌ها همواره امکان طرح و بیان دغدغه‌های خود و البته رایزنی برای حل مشکلات را با مسئولان مختلف دارند. آن‌ها این امکان را دارند تا مشکلات خود را از وزارتخانه‌ها تا راهرو مجلس پیگیری کنند، اما صنایع کوچک در عمل از چنین امکانی برخوردار نیستند. بر‌این‌اساس اولین راهکار برای حمایت از صنایع کوچک، افزایش نقش آن‌ها در تصمیم‌سازی‌های اقتصادی است و دومین راهکار نگاه یکسان دولت و بخش‌های تصمیم‌سازی به صنایع کوچک و بزرگ، خصوصی و دولتی و خصولتی است. به نظر می‌رسد تا زمانی که این صنایع در حاشیه تصمیم‌سازی‌ها قرار داشته باشند، اجرای صد‌ها بسته رونق اقتصادی با هزاران بازخورد خبری نتواند کمکی به آن‌ها بکند. ما برای بخش کوچک قوی نیاز به اصلاح سیستم تصمیم‌سازی داریم، زیرا در غیر این صورت فقط گرفتار شعار‌های زیبا می‌شویم. نتیجه اینکه صنایع کوچک را دوست داشته باشیم و آن‌ها را دریابیم.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->