گزارش جدید از بحران قطعه‌سازی | بدهی ۱۱ میلیاردی سایپا روی میز ۵ سال بررسی طرح ساماندهی کارکنان دولت در مجلس | ۳ بار رفت و برگشت یک طرح بین مجلس و شورای نگهبان در ۲ سال جولان لوازم جانبی تقلبی موبایل در بازار | تفاوت بین نمونه اصلی و تقلبی برای خریدار تقریبا غیرممکن است کاهش چراغ‌خاموش ارائه تسهیلات بانک‌ها در خراسان رضوی قیمت طلا در معاملات روز پنجشنبه بازار جهانی، (۲۷ شهریور ۱۴۰۴) اعلام شد مزایده ۶ هزار میلیاردی کالای تملیکی با عرضه خودروی داخلی و خارجی تا چه زمانی ادامه دارد؟ گرانی لبنیات ادامه دارد پیش‌بینی قیمت دلار برای پنجشنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۴ قیمت هر کیلو شمش طلا در بورس کالا بعد از یک ماه به ۱۱.۷ میلیارد تومان افزایش یافت (۲۶ شهریور ۱۴۰۴) پیش‌‌بینی قیمت طلا و سکه پنجشنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۴ نمایشگاه مشهد، آوردگاه ارتباط بی‌واسطه تولیدکننده و خریدار | بیست‌وچهارمین نمایشگاه عرضه مستقیم کالا آغازبه‌کار کرد نظام بانکی چطور ترمزِ جهش تولید مسکن را کشید؟ قانون مالیات بر خانه‌های خالی به بازار مسکن کمک نکرد مدیرکل امور مالیاتی خراسان رضوی: تایید فرم تبصره ۱۰۰ و پرداخت مالیات با پیام‌رسان‌های داخلی ممکن شد قیمت امروز خودرو‌های خارجی و مونتاژی (۲۶ شهریور ۱۴۰۴) | تغییر محسوس قیمت‌ها وزیر جهاد کشاورزی: قیمت گوشت قرمز در اختیار ما نیست و مربوط به بازار است قیمت امروز خودرو‌های داخلی (۲۶ شهریور ۱۴۰۴) | ثبات قیمت‌ها افزایش ۳۰۰ درصدی قیمت میوه از باغ تا دست مشتری قیمت بلیت هواپیما اوج گرفت (۲۶ شهریور ۱۴۰۴) افشای راز ۲۰ میلیارد دلاری که در سال گذشته به اقتصاد برنگشت جلسه شورای عالی کار باید فوراً تشکیل شود تا قدرت خرید کارگران جبران شود اتحادیه طلا درباره سکه‌های پارسیان جعلی در بازار هشدار داد سخنگوی صنف جایگاهداران: راهی جز واردات برای تأمین بنزین سوپر وجود ندارد کوچک‌تر‌های بورس به‌ پا خاستند | ازدست‌رفتن حمایت ۲.۶ میلیون واحدی (۲۶ شهریور ۱۴۰۴) شرط سامانه جامع تجارت برای سرمایه‌گذاران خارجی: به ازای وارد کردن هر خودرو، در ایران ۳۰۰ هزار دلار سرمایه‌گذاری کنید ۹۷ درصد از کارگاه‌های کارگری امن نیستند سکه‌های پارسیان گران شدند (۲۶ شهریور ۱۴۰۴) + جدول قیمت علت اصلی گرانی گوشت و مرغ، نبود پیش‌بینی در واردات نهاده‌های دامی است قیمت طلا در بازار‌های جهانی امروز (۲۶ شهریور ۱۴۰۴) اعلام شد
سرخط خبرها

صنایع کوچک، جایی میان زمین و آسمان

  • کد خبر: ۳۳۱۰۴
  • ۱۶ تير ۱۳۹۹ - ۱۲:۰۴
صنایع کوچک، جایی میان زمین و آسمان
احسان شجاعی - فعال اقتصادی
آدم‌ها یا می‌مانند یا می‌روند‌/ تو، اما هیچ‌کدامشان نیستی‌/ نه آن‌چنان که دل بسوزاند نه آن‌قدر‌ها مانده‌/ که خیال راحت‌کن باشد/ درد دارد این بلاتکلیفی...
این‌روز‌ها که تمام اقتصاد کشور درگیر تأثیرات کروناست و بخش خصوصی و دولتی هر‌کدام در حال برآورد میزان خسارت‌های وارده به اقتصاد و ارائه بسته‌های ضد‌کرونایی هستند، شاید هیچ جمله و کلامی به اندازه اشعار بالا نشان‌دهنده وضعیت صنایع کوچک نباشد؛ صنایعی که هر‌چند بر‌اساس آمار سهم بیش از ۵۰ درصد اشتغال را به خود اختصاص داده‌اند، اما دسترسی آن‌ها به منابع بانکی و حمایت‌های درنظر گرفته‌شده حتی در زمان وفور درآمد‌های نفتی اندک است. نمونه این مسئله به سال ۱۳۹۴ باز می‌گردد، زمانی که بسته ضد رکود با حضور مسئولان دولتی رونمایی شد تا از طریق هم‌زمان تزریق نقدینگی به واحد‌های تولیدی و تحریک بخش تقاضا، تولید رونق بیشتری بگیرد. هرچند در ابتدا این مسئله سبب ایجاد بارقه امید برای حمایت از صنایع کوچک شد، اما بعد از تخصیص منابع مشخص شد که این صنایع بزرگ بودند که بیشترین بهره را از بسته ضد رکود بردند. بررسی فرازونشیب اقتصاد کشور نشان می‌دهد، حتی شروع تحریم‌ها نیز با وجود تحولاتی که در نوع دسترسی به منابع ارزی خارجی به‌وجود آورد، تغییر چندانی در ارجحیت حمایت از صنایع بزرگ نداد. در واقع هرچند بعد از شروع تحریم‌ها و کاهش صادرات نفت و فراورده‌های آن و همچنین کاهش تولید خودرو، اتکای کشور به صادرات محصولات تولیدکنندگان کوچک بیشتر شد، اما باز هم بسته‌های حمایتی به‌گونه‌ای اجرا شدند که در عمل این صنایع بزرگ بودند که بیشتر بهره‌مند شدند. بی‌توجهی به صنایع کوچک در حالی اتفاق می‌افتد که بررسی آماری صورت‌گرفته در پیش از شیوع کرونا نشان می‌داد که از ۴۳ هزار واحد صنایع کوچک در کشور ۱۱ هزار واحد دارای رکود شدید بودند. برخی از این واحد‌ها تنها با ۲۰ درصد ظرفیت فعالیت می‌کردند و نزدیک به ۲۰ درصد از واحد‌های تولیدی کوچک با ظرفیت بالای ۷۰ درصد فعالیت می‌کردند. با شیوع کرونا این وضعیت بدتر شد‌ه است، به‌طوری‌که براساس آمار اعلام‌شده، واحد‌های تولیدی کوچک بیشترین آسیب را از شیوع این بیماری دیده‌اند. دلیل عمده این مسئله آن است که بسیاری از مشتریان نهایی در زنجیره ارزش (vca) واحد‌های صنفی بوده‌اند که فروش آن‌ها افت چشمگیری داشته است.
هر‌چند دولت اعلام کرده است به این واحد‌ها تسهیلات ارزان‌تری نسبت به نرخ‌های سود متداول می‌دهد، تعطیلی چند ماه کسب‌و‌کار‌ها و رکود شدید بازار در کنار سخت‌گیری‌های بانک‌ها نشان داده است که در عمل صاحبان صنایع کوچک آن‌گونه که انتظار می‌رود نمی‌توانند از این تسهیلات استفاده کنند.
با این توصیفات راه حل چیست؟ به احتمال زیاد بسیاری تا این سؤال مطرح می‌شود، فهرستی از باید‌ها و نباید‌ها مانند اصلاح نظام بانکی، نظام مالیاتی، تأمین اجتماعی، تشویق صادرات، اجرای طرح‌های ویژه برای تحریک تولید، تخصیص منابع ارزی لازم برای واردات مواد اولیه و مقررات‌زدایی را آورده و تأکید می‌کنند تا این سیستم بوروکراسی پیچیده بر کشور حاکم باشد، حمایت از تولید میسر نیست. هر‌چند این نکات واقعیت دارند، اما فقط بخشی از حقایق هستند و ریشه مشکلات صنایع کوچک را باید در جای دیگری جست. سؤال اینجاست که چرا با وجود تمامی این مشکلات، صنایع بزرگ کمتر در بهره‌مندی از حمایت‌ها دچار مشکل می‌شوند؟ جواب را باید در چگونگی نظام تصمیم‌سازی در نظام اقتصادی جست. صنایع بزرگ به دلیل نقش مهم دولت و شبه‌دولتی‌ها در آن‌ها همواره امکان طرح و بیان دغدغه‌های خود و البته رایزنی برای حل مشکلات را با مسئولان مختلف دارند. آن‌ها این امکان را دارند تا مشکلات خود را از وزارتخانه‌ها تا راهرو مجلس پیگیری کنند، اما صنایع کوچک در عمل از چنین امکانی برخوردار نیستند. بر‌این‌اساس اولین راهکار برای حمایت از صنایع کوچک، افزایش نقش آن‌ها در تصمیم‌سازی‌های اقتصادی است و دومین راهکار نگاه یکسان دولت و بخش‌های تصمیم‌سازی به صنایع کوچک و بزرگ، خصوصی و دولتی و خصولتی است. به نظر می‌رسد تا زمانی که این صنایع در حاشیه تصمیم‌سازی‌ها قرار داشته باشند، اجرای صد‌ها بسته رونق اقتصادی با هزاران بازخورد خبری نتواند کمکی به آن‌ها بکند. ما برای بخش کوچک قوی نیاز به اصلاح سیستم تصمیم‌سازی داریم، زیرا در غیر این صورت فقط گرفتار شعار‌های زیبا می‌شویم. نتیجه اینکه صنایع کوچک را دوست داشته باشیم و آن‌ها را دریابیم.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
آخرین اخبار پربازدیدها چند رسانه ای عکس
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->