تئاتر خیابانی پیشینه بسیار طولانی در تئاتر جهان دارد که در دورهای از زمان با تطابق دادن خود با شرایط سیاسی و اجتماعی توانسته به حیات ادامه دهد، اما امروز با رشدیافتن و همهگیرشدن عرصههای هنری دیگر همچون تئاتر صحنهای و حتی رشد چشمگیر هنر هفتم یا همان سینما به آرامی به گوشهای رانده شده و کمتر توجهی را به سمت خود جلب میکند تا جاییکه یا جشنوارهای را در شهرهای مختلف به نام خود ثبت کرده و یا در رویدادهای هنری به اجبار جایی را برای خود باز میکند در حالیکه تئاتر خیابانی به دلیل مسئولیتی که بر عهده میگیرد از ارزش بالایی برخوردار است. تئاتر خیابانی با اجرای مداوم میتواند گروههای مختلف مردمی را به سمت هنری فرهنگساز سوق دهد و وضعیت فرهنگی جامعه را بهبود بخشد. بدون شک تئاتر خیابانی، مهمترین عامل نشر مضامین فرهنگی موثر، در قالب نقد یا طرح موضوعات فرهنگساز در سطح جامعه است. در سراسر دنیا اغلب کسانی که به تئاتر خیابانی میپردازند، نمایندگان مجلس هستند. چون آنها درد مردم را هم در خیابان به صورت نمایش برای مردمشان ارائه میدهند و هم در مجلس نماینده خوبی برای آنها هستند.
نمایش در خیابان با نمایش خیابانی از نظر شکل و محتوا بسیار متفاوت است، اما نمایشهایی با ساختار خیابانی در قالبهای مختلفی مانند شورایی، محیطی و میدانی و البته با مضامینی که با مردم در ارتباط هستند، شکل میگیرد.
یکی از ویژگیهای نمایش خیابانی، بداهه است؛ به این معنا که در لحظه از سوی نمایشگر، موضوعی بیان میشود و موردپسند مردم قرار میگیرد و میتواند در همان لحظه بر روی مخاطب کوچه و بازار خود تأثیر بگذارد. به همین دلیل میتوان گفت مردم، مهمترین عامل ایجاد این نوع اجرا هستند و بخشی از داستان تئاترهای خیابانی، در ارتباط با آنها شکل میگیرد و پیش میرود. همواره مشهد یکی از شهرهای مهم در عرصه نمایشهای خیابانی شناخته میشود که البته در چند سال اخیر کمتر به آن پرداخته شده است.
تلاش ما بر این بود که با برگزاری جشنواره نمایش خیابانی «تئاتر در کنار مردم»، این هنر را دوباره در مشهد تقویت کنیم و بگوییم که تئاتر همیشه روی صحنه نیست و مانند هنرهای بیرونی دیگر حوزه نمایش مانند «تعزیه»، «پردهخوانی» و «نقالی» میتواند برای مردم بسیار جذاب باشد، اما مسئولان فرهنگی استان نیز باید برای جلوگیری از انقراض این گونههای جذاب نمایش مردمی طرح و برنامههای بسیاری ارائه کنند.
در جشنواره «تئاتر در کنار مردم»، تصمیم گرفتیم در شرایط کنونی که از حضور مردم به عنوان سرمایه اصلی تئاتر شهرمان، در تماشاخانهها محروم هستیم، به عنوان هنرمند وارد جامعه شویم و در کنار آنها باشیم و نشان دهیم که تئاتر همچنان در این شهر زنده است و میتواند در کنار مردم جان بیشتری بگیرد.
اگر عوامل رونق و رشد اقتصاد تئاتر مشهد را به سه بخش نمایشگر (هنرمند)، تماشاگر و مدیریت تقسیم کنیم و ما در بخش طراحی و مدیریت فعال باشیم، قطعا دو ضلع دیگر با چنین جشنوارههایی پرکار میشوند. به این معنا که در این شرایط بحرانی همین اندک تماشاگر را در سطح خیابانی نداشته باشیم و هنرمندان به واسطه این رویداد تولیداتی نداشته باشند، بهطورحتم آینده تئاتر مشهد به خطر خواهد افتاد. این نوع رویدادها میتواند ریتم حضور نمایشگران و تماشاگران عرصه تئاتر مشهد را حفظ کند.
خوشبختانه استقبال خوب اهالی تئاتر از این رویداد، بیانگر این بود که هرگونه اجرایی به بهبود روحیه هنرمندان در شرایطی که سالنها و تولیدات برای مدت طولانی تعطیل بودند، کمک میکند؛ بنابراین امیدواریم در صورت بهتر شدن شرایط جامعه، بتوانیم جشنواره را با رعایت پروتکلهای بهداشتی، در مرداد و همزمان با عید سعید غدیر در شهرمان برگزار کنیم.
امیدواریم جشنواره «تئاتر کنار مردم» با حضور هرچه بیشتر هنرمندان تئاتر مشهد بتواند در نشر مضامین آثار ناب اجتماعی، دینی و اسلامی موفق عمل کند.