آیتالله علمالهدی: آیتاللهالعظمی میلانی(ره) نماد جامعیت علمی، اخلاق آموزشی و طاغوتستیزی بود | روحانیت و مرجعیت، حافظ پیوند جامعه با ولایت
نماینده ولیفقیه در خراسان رضوی، با بیان خاطراتی از دوران شاگردی خود نزد آیتاللهالعظمی میلانی، این مرجع بزرگ را نمونهای برجسته از مرجعیت جامع، استاد شاگردپرور و عالمِ شجاع در برابر طاغوت معرفی کرد.
به گزارش شهرآرانیوز، آیتالله سیداحمد علمالهدی، در مراسم افتتاحیه کنگره بزرگداشت پنجاهمین سال رحلت آیتاللهالعظمی میلانی(ره)، از چهرههای ماندگار فقاهت و مرجعیت شیعه، که امروز (۴ دی ۱۴۰۴) در تالار قدس حرم امامرضا(ع) برگزار شد، با تأکید بر جایگاه تاریخی و راهبردی روحانیت در اسلام، گفت: روحانیت از ابتدای دعوت پیامبراکرم(ص)، بهعنوان یک جریان الهی، سازمانیافته و ریشهدار در کنار رهبری امت اسلامی شکل گرفته و همواره در امتداد جریان ولایت و امامت نقشآفرین بوده است.
وی با قدردانی از برگزارکنندگان مراسم و حضور اساتید، علما و شخصیتهای حوزوی، اظهار کرد: توجه به شخصیتهای بزرگ عرصه روحانیت و مرجعیت، در حقیقت توجه به عظمت و اهمیت یک جریان تمدنساز در تاریخ اسلام است؛ جریانی که از صدر اسلام تاکنون استمرار داشته و هدایت دینی جامعه را برعهده داشته است.
روحانیت در قرآن؛ یک جریان، نه یک فرد
نماینده ولیفقیه در خراسان رضوی، با اشاره به آیات قرآن کریم افزود: در آیات شریفه، از تعبیر «طائفه» استفاده شده که ناظر به یک جریان و مجموعه است، نه یک فرد. این تعبیر قرآنی بهروشنی نشان میدهد که روحانیت بهعنوان یک جریان دارای هویت جمعی، از همان آغاز مورد توجه الهی بوده است.
وی ادامه داد: پس از پیامبراکرم(ص)، این جریان در کنار رهبری امت اسلامی و در امتداد ولایت و امامت استمرار یافت و ائمه معصومین(ع) در مقام تثبیت و تقویت آن، برخی از اصحاب برجسته خود را که از شایستگیهای علمی، اخلاقی و اجتماعی برخوردار بودند، برای مأموریتها و مسئولیتهای ویژه انتخاب میکردند.
مأموریتهای اجتماعی و دینی اصحاب ائمه(ع)
آیتالله علمالهدی با بیان اینکه وظایف روحانیت تنها به نقل حدیث محدود نمیشد، تصریح کرد: اصحاب خاص ائمه(ع) علاوه بر تبیین معارف دینی، در عرصههای مختلف اجتماعی، فرهنگی و مدیریتی نیز ایفای نقش میکردند و این نشاندهنده نگاه جامع اهلبیت(ع) به وظایف روحانیت است.
وی افزود: اعزام شخصیتهایی چون حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) از سوی امامهادی(ع) به مناطق مختلف، ازجمله ری، بیانگر آن است که جریان روحانیت، جریانی عمیق، تاریخی و دارای سابقهای ریشهدار از صدر اسلام بوده است.
روحانیت؛ مرز ارتباط جامعه با امامت
امام جمعه مشهد خاطرنشان کرد: جریان روحانیت در طول تاریخ، نقش مرز ارتباطی میان جامعه شیعه و مقام امامت و ولایت را ایفا کرده و همواره در حفظ دستاوردهای امامت و ولایت نقشی بیبدیل داشته است. در قله این جریان، نهاد مرجعیت قرار دارد که جایگاهی تعیینکننده در هدایت دینی جامعه دارد.
آیتالله علمالهدی تأکید کرد: مرجعیت شیعه باید دارای جامعیتی باشد که بتواند پاسخگوی همه نیازهای زندگی فردی و اجتماعی باشد و در عین حال، جامعه دینی را از آسیبها، انحرافات و نفوذ جریانهای دشمن حفظ کند.
طاغوتستیزی؛ ویژگی مستمر روحانیت شیعه
نماینده ولیفقیه در خراسان رضوی با اشاره به سیره تاریخی مراجع تقلید، اظهار کرد: طاغوتستیزی یکی از ویژگیهای مستمر روحانیت شیعه در طول تاریخ بوده و مراجع و علمای شیعه همواره این وظیفه را در بهترین شکل ممکن انجام دادهاند.
آیتاللهالعظمی میلانی(ره)؛ نماد جامعیت و صلابت
عضو خبرگان رهبری با اشاره به شخصیت مرحوم آیتالله میلانی، گفت: آنچه عظمت این عالم ربانی را برجسته میکند، دو ویژگی اساسی است؛ نخست، جامعیت علمی در پاسخگویی به همه نیازهای شیعه در دوران غیبت و دوم، اقتدار و صلابت ایشان در مقابله با طاغوت.
آیتالله علمالهدی افزود: مرحوم آیتالله میلانی علاوه بر تبحر در فقه، اصول و مبانی معقول و منقول، از سیر و سلوک معنوی عمیق و روحیهای استوار برخوردار بود. بنده در طول هفت سال حضور در محضر این استاد بزرگ، این ویژگیها را بهروشنی مشاهده کردم؛ هرچند از شاگردان دورههای پایانی ایشان بودم.
وی در ادامه صحبتهای خود، با اشاره به دوران شاگردیاش نزد مرحوم آیتالله میلانی گفت: بنده حدود هفت سال از محضر این استاد بزرگ بهرهمند بودم و آنچه از این وجود مقدس، هم برای یک طلبه جوانِ آن روز و هم برای امروزِ بنده که سالها از آن دوران گذشته، همواره قابل توجه و تأمل بوده، دو نکته اساسی است.
شیوه تدریس؛ تلفیق عمق علمی و بیان روان
نماینده ولیفقیه در خراسان رضوی با اشاره به شیوه آموزشی آیتاللهالعظمی میلانی اظهار کرد: نخستین نکته، نوع تحلیل و شیوه تدریس ایشان بود. ایشان در تدریس، پیچیدهترین مسائل علمی را با بیانی تحلیلی، دقیق و در عین حال روان مطرح میکردند؛ بهگونهایکه برای شاگردان ضعیفتر نیز قابلفهم بود.
وی افزود: در عین حال، مسائل بهظاهر ساده را چنان در لایههای مقدمات علمی و مباحث عمیق مطرح میکردند که شاگرد را از سادهانگاری بازمیداشت و او را به تحقیق، مطالعه و تأمل بیشتر وامیداشت. این ویژگی باعث میشد سطح علمی درس نهتنها پایین نیاید، بلکه باوجود بیان روان، عمق و جایگاه علمی خود را حفظ کند.
آیتالله علمالهدی خاطرنشان کرد: برخلاف برخی روشهای رایج که یا مسئله ساده را پیچیده میکنند یا برای سادهسازی، سطح مطلب را کاهش میدهند، مرحوم آیتالله میلانی دقیقاً بهعکس عمل میکردند؛ از یکسو سطح علمی بحث را با مقدمهچینیهای عالمانه بالا میبردند و از سوی دیگر، مطلب را چنان زیبا و روشن بیان میکردند که حتی طلاب تازهوارد به درس خارج نیز بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.
وی اضافه کرد: دورهای که بنده در محضر ایشان حضور داشتم، از دورههای پایانی تدریس ایشان بود و بیشتر طلاب حاضر در درس، جوانانی بودند که بهتازگی وارد عرصه درس خارج و تحقیقات فقهی و اصولی شده بودند، اما ایشان با همان نشاط علمی، انگیزه پژوهش و شوق فهم را در این طلاب زنده میکردند.
اخلاق علمی، شاگردپروری و معنویت
امام جمعه مشهد در ادامه با اشاره به اخلاق آموزشی و تربیتی مرحوم آیتاللهالعظمی میلانی گفت: ویژگی دوم، اخلاق علمی و شیوه برخورد ایشان با شاگردان بود. باوجود آنکه ایشان در دورههای پیشین، شاگردان برجسته و نامداری تربیت کرده بودند، در برخورد با طلاب جوان و کمتجربه نهایت سعهصدر، احترام و تشویق را به کار میگرفتند و روحیه علمی آنان را احیا میکردند.
وی افزود: در درس ایشان، نظم و چارچوب علمی حاکم بود و اجازه نمیدادند فضای درس با اشکالات پراکنده مختل شود، اما اگر عالمی جاافتاده یا فردی مسن اشکالی مطرح میکرد، با کمال توجه و احترام به سخن او گوش میدادند؛ حتی اگر آن اشکال از نظر علمی چندان استوار نبود. این رفتار، برخاسته از اخلاق والای علمی ایشان بود.
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به ارتباط نزدیک مرحوم آیتالله میلانی با شاگردان تصریح کرد: گاهی پس از درس، فرصتی برای گفتوگو و طرح اشکالات فراهم میشد و اگر طلبهای نکتهای قابلتوجه مطرح میکرد، ایشان بادقت گوش میدادند و در مسیر پرورش علمی او تلاش میکردند. حتی باوجود آنکه بنده در آن زمان از شاگردان کمسنوسال ایشان محسوب میشدم، این روحیه شاگردپروری را بهروشنی مشاهده میکردم.
وی ادامه داد: در روش علمی ایشان، تکیه بر اصول و قواعد فقهی جایگاه ویژهای داشت، اما هرگاه با دلیل معتبر نقلی مواجه میشدند، با یک فقهالحدیث دقیق، تحلیلهای پیشین را بازنگری میکردند. همواره تأکید داشتند که فهم روایت باید عالمانه، دقیق و مبتنی بر تحلیل باشد؛ حتی در نقل روایات برای منبر و سخنرانی.
آیتالله علمالهدی در بخش پایانی سخنان خود، با اشاره به بُعد معنوی شخصیت مرحوم آیتاللهالعظمی میلانی(ره) گفت: توجهات معنوی ایشان، بهویژه در زیارت و ارتباط با اهلبیت(ع)، بسیار برجسته بود. نقل شده است که در حرم مطهر، زیارت را با نهایت توجه و ادب انجام میدادند و همه اعمال عبادی ایشان همراه با احساس حضور و اذن معنوی بود.
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
