مسعود سلطانی | شهرآرانیوز؛ خوراک دام گران شده است و با نرخ مصوب دولتی به دست دامدار نمیرسد، با این حال گوشت قرمز در سطح بازار نهتنها افزایش قیمت نداشته، بلکه در برهههایی، قیمتش کمتر نیز شده است. صورتمسئله کمی عجیب و برخلاف قاعدههای رسمی اقتصادی است. بهطورطبیعی با افزایش هزینههای تولید، انتظار داریم که قیمتها افزایش پیدا کند، اما این اتفاق رخ نداده است. علت چیست؟ پاسخ ساده است. افزایش عرضه، قیمت گوشت را از ابتدای سال تاکنون، ثابت نگه داشته است، این درحالی است که تورم مواد غذایی در این مدت، اغلب بیش از ۵۰ درصد بوده است.
ثابت ماندن نرخ گوشت، مسرتبخش است، اما نکته نگرانکننده، افزایش «کشتار دام از ترس گرسنگی» است؛ مسئلهای که پیش از این نیز شهرآرا در گزارشی با همین تیتر در تاریخ ۲۴ شهریور به آن اشاره کرد و درباره عواقبِ افزایش کشتار دام هشدار داد. در آن گزارش، شهرآرا بهصراحت نوشت: «بررسی میزان کشتار دام طی ماههای اردیبهشت، خرداد، تیر و مرداد، حکایت از افزایش کشتار نسبتبه مدت مشابه سال قبل دارد. به نظر میرسد این روند طی شهریور و همچنین فصل پاییز ادامه پیدا کند.». اکنون نیز انتشار گزارش مرکز آمار از میزان کشتار دام در شهریور، نشان میدهد که پیشبینی روزنامه شهرآرا صحیح بوده است و علاوهبر این، هشدار درباره از بین رفتن ذخیره ژنتیکی دام در کشور و افزایش دوبرابری نرخ گوشت در زمستان، جدی است.
افزایش ۵۷ درصدی کشتار در شهریور
تولید گوشت قرمز در ایران در شهریور امسال نسبتبه مدت مشابه سال گذشته، ۵۷ درصد رشد کرده است. البته این نخستین ماه در سال ۹۹ نیست که تولید گوشت قرمز افزایش پیدا کرده است.
بررسی آمارهای منتشرشده ازسوی مرکز آمار ایران نشان میدهد که امسال تولید گوشت قرمز در مرداد ۴۱ درصد، در تیر ۴۴ درصد، در خرداد ۳۳ درصد و در اردیبهشت ۲۳ درصد نسبتبه ماه مشابه سال گذشته رشد کرده است.
ممکن است گمان کنید که افزایش تولید گوشت قرمز در سال جاری، بهدلیل افزایش تعداد دام سبک و سنگین در کشور بوده است. اما بررسی جمعیت دام، تغییر محسوسی را در جمعیت دام کشور نشان نمیدهد. براساس گزارشهای مرکز آمار ایران، جمعیت دام سبک در بهار ۹۹ نسبتبه مدت مشابه در سال قبل فقط ۱/۰ رصد رشد داشته، درحالیکه کشتار دام سبک تنها در شهریور بهطورمیانگین، بیش از ۵۰ درصد افزایش پیدا کرده است.
دام سنگین نیز وضعیت مشابهی دارد. بررسی گزارشهای مرکز آمار ایران نشان میدهد که جمعیت دام سنگین در بهار ۹۹ نسبتبه زمستان سال گذشته، تنها ۳ درصد افزایش داشته و در تابستان امسال نیز جمعیت دام سنگین نسبتبه بهار تنها ۰۴/۰ درصد یعنی کمتراز یکهزارم رشد داشته است، این درحالی است که میزان کشتار انواع دام سنگین و تولید گوشت در سال جاری، به طورمیانگین بیش از ۶۵ درصد افزایش داشته است.
پیشخرید میکنیم که نکشند
این موضوع را با مدیرکل اداره پشتیبانی امور دام خراسان رضوی درمیان گذاشتیم. سعادت علینیا در اینباره به شهرآرا گفت: صرف افزایش کشتار، نگرانکننده نیست و علاوهبر این، آمار کشتار در خراسانرضوی باید جداگانه بررسی شود. آنچه ممکن است موجب نگرانی شود، کشتار دام مولد است که این کار بهجز مواقع خاص یعنی مریضی دام یا کهولت آن، ممنوع است.
وی ادامه داد: براساس مصوبات ستاد تنظیم بازار کشور، برای جلوگیری از کشتار پیش از موعد و همچنین حمایت از دامداران در خراسانرضوی، اقدام به خرید و همینطور پیشخرید گوشت کردهایم. بر این اساس، در کل کشور برنامهای برای خرید ۱۵۰ هزارتن گوشت درحال اجراست. در خراسانرضوی نیز قرارداد خرید ۸۰۰ تن گوشت با دامداران منعقد شده است.
مدیرکل اداره پشتیبانی امور دام استان افزود: در برنامه پیشخرید، قصد خرید هزارتن گوشت را داریم. به دامداران به میزان ۲۵ درصد، وجه نقد و علوفه میدهیم و شش ماه بعد، گوشت را به نرخ همان زمان خریداری میکنیم.
علینیا تصریح کرد: افزایش کشتار باعث شد قیمت گوساله زنده به کیلویی ۲۱ هزار تومان هم برسد، اما اکنون با برنامههای حمایتی اجراشده، نرخ دام زنده در بازار به ۳۱ هزار تومان رسیده است.
واقعیت ماجرا این است که دامداران برای تامین خوراک و علوفه دچار مشکل هستند و از نظر اقتصادی، نگهداری و پرواربندی دام برایشان توجیه ندارد و از اینرو دست به کشتار زودتر از موعد دام خود میزنند. پیش از این، روزنامه شهرآرا در گزارش «گوشت بر قناره گرانی» که در تاریخ ۲۰ مرداد منتشر شد و همچنین گزارش «کشتار از ترس گرسنگی» که ۲۴ شهریور انتشار یافت، به این موضوع پرداخته بود.