محبوبه عظیمزاده | شهرآرانیوز؛ وقتی از او پرسیدند کشورت را در یک جمله کوتاه توصیف کن، گفت: «کشور خسته شده از جنگ.» دیگری گفت: «کشور زیبای گم شده در آفات و انتحارات و حملات خارجی ها.» و یک نفر دیگر هم ترجیح داد فقط بگوید: «عشق.» بعد دوباره از آنها پرسیدند به نظر شما سرنوشت سرزمینتان چه میشود؟ یکی شان گفت: «رو به تباهی است.» دیگری گفت: «نامعلوم است.» آنهایی که کمی خوشبینانهتر به ماجرا نگاه میکردند، گفتند: «رو به پیشرفت است، اما با موانع زیادی روبه روست.» و «درخشان است.»
اینها صحبتهای ۲ سال پیش دانشجویان دانشگاه کابل است. جماعت دانشجویی که حالا به جای اینکه امیدها و آرزوهای زیبای خود را در یک آینده زیباتر جست وجو کنند، جبر روزگار چشم هایشان را برای همیشه روی این زندگی بسته است. صحبت هایشان که حقیقت است و رگههایی از شور زندگی در آنها جریان دارد، اما تلخ هم هست؛ یک تلخی عجیب وغریب که سال هاست با سرزمین افغانستان و مردمش عجین شده است و دوباره همان شعر غم انگیز سالها پیش را به یاد آدم میآورد که: «سرزمین من، خسته خسته از جفایی، سرزمین من، دردمند بی دوایی...»
۱۲ آبان ماه، ساعت ۱۲ ظهر، دانشگاه کابل
دوازدهم آبان حوالی ساعت ۱۲ بود که صدای تیر در دانشگاه کابل میپیچد و به دنبال آن همهمهای در دانشگاه بلند میشود. همهمهای که با ترس و وحشت آمیخته شده است و چارهای جز فرار پیش پای آدم نمیگذارد. حتما شما هم عکسها و فیلمهایی را که از حمله تروریستی در فضای مجازی دست به دست شده است، دیده اید. نیروهای امنیتی دانشجوها را برای خروج به سمت دروازه جنوبی راهنمایی میکنند، یعنی درست در خلاف جهتی که مهاجمان وارد دانشگاه شدند.
پدری از نگرانی دنبال فرزندش آمده و وقتی میبیند زنده است، در آغوشش میگیرد. اشکهایی که در این میان از چشمها میریزد و صداهای نامعلومی که به هوا بلند میشود، میگوید داستانی تکراری، اما در یک شکل وشمایل دیگر در افغانستان و این مرتبه در دانشگاه کابل رخ داده است. آن هم درست در روزی که قرار بود با حضور مقامات ایران و افغانستان، نمایشگاه کتابی افتتاح شود و پوسترهای آن در محوطه دانشگاه به چشم میخورد.
آن طور که در برخی خبرگزاریها ذکر شده، بهادر امینیان، سفیر، و مجتبی نوروزی، وابسته فرهنگی سفارت ایران، هم بنا بوده است در این نمایشگاه که کتابهای ۴۰ ناشر ایرانی نیز در آن ارائه شده بود، شرکت کنند. منابع دولتی در پایتخت افغانستان اعلام کرده اند که این حمله دست کم ۴۱ کشته و مجروح به جا گذاشته است که همه این افراد غیرنظامی و بیشترشان دانشجوی دانشگاه کابل هستند. این حمله در نهایت با کشته شدن ۳ مهاجمی که از در شمالی دانشگاه وارد شدند، پایان یافت؛ البته پایانی فقط برای این ماجرا. حالا به دنبال این اتفاق، سیزدهمین روز از ماه عقرب در افغانستان ماتم ملی اعلام شده است.
مقصر کیست؟
حر فهای ضدونقیض زیادی درباره منشأ این حمله تروریستی وجود دارد. حرفهایی که بخشی از آنها طالبان را مقصر جلوه میدهد و برخی دیگر داعش را. برخی مقامات دولت افغانستان میگویند طالبان مسئول حمله به دانشگاه کابل است، اما ذبیح ا... مجاهد، سخنگوی طالبان، خیلی سریع دست به کار شد تا در توئیتر، خود و گروهش را از این داستان مبرا کند. از طرفی دیگر به ظاهر داعش اعلام کرده که مسئولیت این حمله را به عهده گرفته و بیانیه داده و در بیانیه خود تعداد کشتهها و زخمیها را هم ۸۰ تن اعلام کرده است. با این حال، امرا... صالح، معاون رئیس جمهور افغانستان، مدعی است که مدارک زیادی وجود دارد که اثبات میکند کار، کار طالبان است و اعلامیه داعش جعلی است.
تمام این صحبتها درحالی است که در ماه فوریه صحبت صلح با طالبان حسابی در اوج بود و ایالات متحده و نمایندگان طالبان به توافقهایی رسیده بودند و همچنین مذاکرات صلح میان دولت افغانستان و گروه طالبان در دوحه قطر از سر گرفته شده بود. این دومین حمله به نهادهای آموزشی کابل در ۱۰ روز گذشته بود. پیش از این مرکز آموزشی کوثر دانش که در منطقه شیعه نشین غرب کابل قرار دارد، سوم آبان ماه هدف یک حمله انتحاری قرار گرفت که در این حمله هم ۲۴ نفر کشته شدند. بیشتر قربانیان این حمله را دانش آموزان شانزده تا بیست ساله تشکیل میدادند. پیش از این در سال ۲۰۱۶ هم انفجار یک بمب خارج از محوطه اصلی دانشگاه کابل جان ۸ نفر را گرفته بود.
ما زیادیم!
عدهای از دانشجویان این دانشگاه، در پاسخ به این حمله تروریستی بنری را در دست گرفته اند که روی آن نوشته شده است: «ما را نکشید، گلوله کم میآورید، ما زیاد هستیم.» اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان، هم در واکنش به اتفاق تلخی که برای هم وطنانش افتاده است، گفت انتقام این حمله را چند برابر خواهیم گرفت: «به طالبان و همه گروههای تروریستی میگویم که با این عملها اراده ملت افغانستان را نمیتوانید کنترل کنید. دشمنان افغانستان و حامیان آن باید بدانند که هیچ گاه در برابر وحشت ظالم سر خم نکرده ایم.»
در افغانستان، وزارت خارجه پاکستان هم با انتشار بیانیهای این حمله را به شدت محکوم کرده و آن را یک عمل تروریستی خوانده است. در این بیانیه همچنین ذکر شده است که این کشور به حمایت خود از افغانستان آرام و باثبات ادامه میدهد. سفارت ایران در افغانستان هم در روز گذشته حمله خونین به دانشگاه کابل را محکوم کرد و ضمن تسلیت گفتن به بازماندگان، خواستار واکنش جامعه جهانی به چنین حملاتی شد. عربستان سعودی و برخی کشورهای اروپایی نیز جزو کشورهایی بودند که این حمله را محکوم کردند.