محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ مدیرعامل سازمان حمل ونقل بار درون شهری و حومه مشهد گفت: در مصوبه شهریورماه شورای شهر، مبلغ وامی که شهرداری باید پرداخت میکرد، ۲۲ میلیون تومان بود، اما به تازگی باتوجه به افزایش قیمت موتورهای برقی، این مبلغ تا سقف ۳۵ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است. ضمن اینکه سود این وام فقط ۴ درصد و مهلت بازپرداخت آن هم ۶۰ ماه است.
از چهارپنج سال قبل هرازگاهی خبر طرحهای جایگزینی موتورهای برقی به جای موتورهای آلاینده بنزینی در کلان شهرها منتشر میشود و مدیران شهری نیز برای تحقق این مهم وعدههای جدید به شهروندان میدهند، اما درعمل هیچ اتفاقی خاصی نمیافتد و در بر همان پاشنه آلودگی هوا میچرخد. این بار، اما آن طور که مسئولان سازمان مدیریت حمل ونقل بار درون شهری مشهد اعلام کرده اند، قرار است جایگزینی موتورسیکلتهای بنزینی با برقیها در مشهد (که از سال ۱۳۹۵ زمزمههای آن به گوش میرسد) سرانجام به ثمر بنشیند تا پای ۱۰ هزار موتور برقی به زودی به خیابانهای مشهد باز شود.
تا هشت برابر آلودگی بیشتر
طبق آمار رسمی سازمان حفاظت محیط زیست، این وسیله نقلیه پرمصرف که از اوایل دهه ۲۰ خورشیدی وارد ایران شده است، حدود هشت برابر یک خودرو یورو ۲ آلودگی تولید میکند. آن طور که در سیاهه آلودگی هوای مشهد اعلام شده است، متهم ردیف اول ۶۴ درصد آلودگی هوای شهر مشهد منابع متحرک هستند. حالا اینکه سهم موتورسیکلتها در این آلودگی چقدر است را محمد پذیرا، مدیر مدیریت محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری مشهد، این گونه پاسخ میدهد و میگوید: براساس سنجشها در مشهد، از میان همه منابع متحرکی که در شهر تردد میکنند، سهم موتورسیکلتها برای آلوده کردن هوای شهر مشهد ۷/۳ درصد است و این وسایل نقلیه پرمصرف، گاز پرضرر و آلوده کننده CO را وارد هوای شهر میکنند.
احتمال ممنوعیت ورود موتورسیکلتها به محدوده مرکزی شهر
در مردادماه ۱۳۹۶ قانون هوای پاک با پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست در مجلس به تصویب رسید. قانونی که راهکارهای الزام آوری برای کنترل آلودگی هوا و منابع آلوده کننده دارد و براساس این قانون، موتورسیکلتهای کاربراتوری آلوده کننده هوا باید با مدل برقی جایگزین شوند. موضوعی که معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی هم آن را تأیید میکند و به خبرنگار ما میگوید: بیشتر موتورسیکلتهایی که در ایران تولید میشود و به دست مشتریان میرسد، کاربراتوری است و آلوده کننده؛ بنابراین طبق قانون همه مدلها باید بامدلهای برقی جایگزین شود. شهرداری، پلیس راهور و دیگر سازمانهای مسئول باید تمهیدات و ظرفیتی ایجاد کنند که موتورسیکلتهای فرسوده و کاربراتوری از چرخه مصرف خارج و با برقیها جایگزین شوند.
محمد عرفانی میافزاید: در صورت انجام نشدن این جایگزینی و آلوده ترشدن هوای مشهد شاید تصمیم دیگری برای موتورسیکلتها گرفته شود و مجبور باشیم در شرایط قرمز و نگران کننده، به عنوان نمونه از ورود آنها به محدوده مرکزی شهر مشهد جلوگیری کنیم.
مصوبه نیمه تمام
یکی از متولیان اصلی جایگزین کردن موتورهای کاربراتوری با نمونه برقی، طبق قانون، شهرداری است که باید زمینه این جابه جایی را فراهم کند. برقی کردن ناوگان موتورسیکلت مشهد از سال ۹۴ با چند مصوبه شورای شهر آغاز شد. بهمن ماه ۱۳۹۴ خبر تردد آزمایشی ۵۰۰ دستگاه موتورسیکلت برقی در هسته مرکزی مشهد رسانهای شد. قرار بود بعد چند ماه استفاده از این موتورها، نقاط ضعف و قوت آنها شناسایی و به سرعت سازوکاری برای فروش موتورهای برقی به مردم و جایگزینی آنها تدوین شود. با این همه، اما این طرح بدون هیچ توضیحی به حال خود رها شد و دیگر خبری از آن منتشر نشد. اما در شهریورماه امسال و در جریان صدوششمین جلسه علنی شورای اسلامی شهر، طرح جایگزینی موتورهای برقی با بنزینی با شکل وشمایل جدیدتری تصویب و شهرداری موظف شد این فرایند را آغاز و تسهیل کند.
تردد ۴۰۰ هزار موتورسیکلت در مشهد
مدیرعامل سازمان حمل ونقل بار درون شهری و حومه مشهد با بیان اینکه بیش از ۴۰۰ هزار موتورسیکلت در مشهد تردد میکنند و باتوجه به وضعیت آلودگی هوا همه اینها باید نوسازی شوند، به حبرنگار ما میگوید: در شهرداری مشهد و در زمینه جایگزینی موتورهای برقی با بنزینی جزو شهرهای پیشرو در کشور هستیم و از حدود ۵ ماه قبل پیگیر این ماجرا بوده ایم و سرانجام در شهریورماه امسال توانستیم مصوبه شورای اسلامی شهر مشهد را دراین زمینه دریافت کنیم؛ مصوبهای که البته به تازگی و باتوجه به شرایط کشور اصلاح شد.
وام ۳۵ میلیون تومانی!
علی باخرد با تأکید بر اینکه شهرداری حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد قیمت موتورهای برقی را به صورت وام به متقاضیان میدهد، ادامه میدهد: تقریبا نزدیک به ۷۰ تا ۸۰ درصد موتورهای برقی و قطعات آنها وارداتی است و باتوجه به افزایش قیمت ارز، قیمت خرید این موتورها هم افزایش پیدا کرده است.
۱۰ هزار موتور خواهد آمد
مدیرعامل سازمان حمل ونقل بار درون شهری و حومه مشهد در پاسخ به اینکه در مرحله اول این طرح قرار است چه تعداد موتور برقی به متقاضیان تحویل داده شود، میگوید: ما از قبل برای تهیه موتورهای برقی با شرکتهای تولیدکننده تفاهم نامههایی منعقد کرده ایم و این شرکتها از آمادگی لازم برای واگذاری موتورها برخوردارند و منتظر اعلام شهرداری هستند. در مرحله اول طرح جایگزینی، موتورهای برقی به افراد و شرکتهایی تحویل داده میشود که موتور وسیله کارشان است و در اصطلاح به آنها «موتورکار» میگویند. در شهر مشهد چیزی نزدیک به ۲۰ هزار موتورکار داریم که در مرحله اول این طرح ۱۰ هزار موتور تحویل داده میشود. البته تفاهم نامههایی از قبل با مراکز مصرف، تشکلهای مربوط به موتورهای کار و شرکتهایی که برای کارهای روزمره شان از این وسیله استفاده میکنند، منعقد شده است تا به محض امضای توافق نامه با بانک که به زودی انجام میشود، در ابتدا این موارد وارد چرخه جایگزینی شوند.
وی ادامه میدهد: یعنی این تشکلها افراد را به شهرداری معرفی میکنند و بعد از آن فرایند تعویض موتور بنزینی با برقی آغاز میشود و پس از پایان آن و در گام بعدی، مردم عادی وارد این چرخه خواهند شد. پیش بینی کرده ایم تا سقف ۱۰۰ هزار موتور برقی در مشهد به کار گرفته شود و در اختیار مردم قرار بگیرد که البته این مهم به تأیید و مصوبه شورای شهر نیاز دارد.
باخرد ادامه میدهد: تأمین ۹۰ درصد هزینه موتورسیکلتهای برقی در قالب وامی بلندمدت و نیز محدودیتهایی که شاید شورای همتا برای تردد موتورسیکلتها در محدوده مرکزی و آلوده شهر مشهد در نظر بگیرد، از عوامل جذابیت این طرح است.
پیش بینی ایستگاه شارژ اضطراری
مدیرعامل سازمان حمل ونقل بار درون شهری و حومه مشهد از ایجاد ایستگاههای شارژ ویژه موتورهای برقی در مشهد خبر میدهد و بیان میکند: هم زمان با جایگزینی موتورهای برقی و تردد آنها در شهر، ایستگاههای شارژی برای آنها در نقاط مختلف شهر در نظر گرفته میشود و تاکنون چیزی نزدیک به ۱۵ ایستگاه جانمایی شده است و تقریبا به ازای هر یک کیلومتر یک ایستگاه ایجاد خواهد شد. شهرداری و شرکت توانیر تا امروز پای کار آمده اند و حتی شرکتهایی که قرار است سرمایه گذاری انجام دهند هم مشخص شده است و فقط منتظر شروع واگذاری هستیم. البته این ایستگاهها فقط برای شارژ اضطراری پیش بینی شده است و اولویت با شارژ خانگی این وسیله نقلیه خواهد بود.