جزئیات برنامه‌های تلویزیون در شب‌های قدر واکنش معین به انتشار اخباری درباره رفت و آمد پنهانی‌اش به ایران قسمت آخر فصل چهارم «زیرخاکی» امشب پخش می‌شود (۸ فروردین ۱۴۰۳) احسان علیخانی از آغاز تولید فصل دوم جوکر خبر داد دفتر واشنگتن «ایران اینترنشنال» تعطیل شد + عکس ضرغامی: ایران، ارزان‌ترین بلیط اماکن گردشگری را دارد اسکارلت جوهانسون وارد «دنیای ژوراسیک» می‌شود؟ سعید راد در بیمارستان بستری شد فروش ۷ میلیارد تومانی سینما‌های خراسان رضوی در هفته اول ۱۴۰۳ برنامه تعطیلی سینما‌های کشور در شب‌های قدر شعرخوانی شاعران در محضر رهبر انقلاب + فیلم و متن برگزاری نشست علمی و فرهنگی «حسنه ماندگار» در مشهد واکنش قاضی شهریاری به اظهارات یکتا ناصر در اینستاگرام چه بود؟ قسمت چهاردهم ویژه‌برنامه افطار «هلال» امشب پخش می‌شود (۶ فروردین ۱۴۰۳) + تیزر انتشار اولین تصاویر از «اریک»، سریال جدید نتفلیکس | عروسک‌گردانیِ بندیکت کامبربچ یکتا ناصر و منوچهر هادی در دادسرای جنایی + عکس آمار پرفروش‌ترین فیلم‌ها در سینما‌های خراسان‌رضوی طی هفته‌ای که گذشت (۵ فروردین ۱۴۰۳) قسمت سیزدهم ویژه‌برنامه افطار «هلال» امشب پخش می‌شود (۵ فروردین ۱۴۰۳) + تیزر فیلم های پر فروش اکران نوروز ۱۴۰۳ تا ۴ فروردین + میزان فروش | تمساح خونی در صدر
سرخط خبرها

هوشمندترین انسان‌ها در گفتار امام حسن‌عسکری(ع)

  • کد خبر: ۵۰۶۰۲
  • ۰۴ آذر ۱۳۹۹ - ۱۰:۴۶
هوشمندترین انسان‌ها در گفتار امام حسن‌عسکری(ع)
حجت‌الاسلام محمدرضا جواهری - عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی
هوشمندترین انسان‌ها کیست؟ ملاک و معیار خردمندی و زیرکی چیست؟ امام حسن‌عسکری (ع) پاسخ این پرسش را داده و ملاک هوشیاری را نشان داده‌اند. امام حسن‌عسکری (ع) در تعریف زیرک‌ترین انسان‌ها فرموده‌اند: «زیرک‌ترین زیرکان شخصی است که حساب نفس خود را نگه دارد و حسابرسی نفس خود را انجام دهد و برای پس از مرگ به‌کار برخیزد.» در این حدیث ۲ ویژگی زیبای ارزشمند در توصیف و معرفی زیرک‌ترین و باهوش‌ترین انسان‌ها آمده است. چه کسی این هویت بی‌نظیر الهی را دارد که زیرک و باهوش و اندیشمند و اهل تأمل در کار‌ها و گفتار‌ها و خوش‌فهم و خردمند و دانا و اهل بخشش و خوش‌دست در کارهاست؟ در این حدیث ۲ صفت و فضیلت و ۲ معیار و ۲ عامل کیاست و هوشمندی و فطانت و خردمندی، آن هم در اوج آن بیان شده است. قله فضیلت و فرهیختگی کجاست؟

الف) محاسبه نفس: هوشیارترین انسان‌ها فردی است که به‌حساب نفس خود رسیدگی کند. هر روز گفتار و رفتار خویش را با سنجه شرع و عقل ارزیابی کند. محاسبه نفس چیست و چگونه انجام می‌شود؟ در پایان هر روز به نفس خود رجوع کند و از آن حساب بکشد. خطاب به نفس خویش بگوید: «ای نفس! این روزت گذشت و دیگر هرگز باز نمی‌گردد، خداوند از تو سؤال می‌کند این روز را چگونه گذراندی و در چه کاری فنا کردی؟ چه سخنی در این روز گفتی؟ چه کاری انجام دادی؟ آیا یاد خدا و ذکر و حمد خداوند نمودی؟ آیا حق برادر مؤمن را ادا کردی؟ آیا اندوهی را از دل مؤمنی زدودی؟ آیا در تشییع جنازه برادر مؤمنت حضور یافتی و جانشین خوبی برای بازماندگان او بودی؟ آیا از غیبت برادر مؤمنت باآبرویت جلوگیری نمودی؟ آیا به نیازمندی در این روز کمک کردی؟ آیا به کسی با گفتارت شادی و نشاط و روحیه بخشیدی؟ آیا گره از کار کسی گشودی؟ آیا نمازت را اول وقت خواندی؟ آیا از مظلومی دفاع کردی و رویاروی ظلم و ظالمی ایستادی؟ آیا حق و راست سخن گفتی؟» اگر پاسخ‌هایش مثبت بود و کارنامه روزانه‌اش سراسر خیر و عمل صالح بود، خدا را حمد و ستایش کند و بر توفیقات الهی‌اش شکر کند و اگر پاسخ برخی پرسش‌ها منفی بود و در گفتار و رفتارش معصیت و حرام و تقصیری بود، استغفار و از خداوند طلب آمرزش کند و عزم و قصد بر ترک آن سخن و کار زشت در آینده کند و بکوشد آثار آن کار‌های ناپسند را برطرف کند.

ب) کار برای پس از مرگ: معیار و ملاک دوم برای هوشمندی انسان کار اخروی و عمل برای پس از مرگ است. انسانی که در هر سخن و کاری در اندیشه آخرت و عالم برزخ و روز قیامت است و بر اساس آن زندگی می‌کند، هوشمندترین افراد است. امام یازدهم (ع) در این حدیث به همگان آموزش یاد مرگ و پاسخ‌گویی در پیشگاه خداوند را داده‌اند. مؤمن باید همواره به‌یاد مرگ و سفر آخرت و راز‌های آن باشد و برای سفر طولانی و بی‌پایان آخرت کار کند. یاد مرگ و تلاش برای پس از مرگ، عامل دوری از گناه و باعث انجام عمل صالح است تا برای پس از مرگ او سودمند باشد.

پیروان امام حسن‌عسکری (ع) باید با آگاهی از این ۲ معیار هوشمندی، کوشش کنند به این ملاک‌ها آراسته شوند؛ در آن صورت فرد و جامعه اصلاح خواهد شد. امامان (ع) باهوش‌ترین انسان‌های تاریخ بشریت بوده‌اند. چنین امامانی ملاک‌های قطعی هوشمندی را در ۲ ملاک معنوی به بشریت آموخته‌اند. «محاسبه نفس» و «عمل برای پس از مرگ» ۲ ویژگی نشان‌دهنده هوشمندترین انسان‌ها در منطق اهل‌بیت (ع) است. بی‌تردید با توجه به این ۲ ملاک «حقیقت هوشمندی» آشکار می‌شود. بی‌دینان و دنیاگرایان و آخرت‌گریزان و افراد بی‌توجه به محاسبه نفس خویش، در این جایگاه بلند هوشمندی قرار نمی‌گیرند.
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->