مژده رنگیان - ورزش بانوان در حال پوستاندازی است و در چند سال اخیر بسترهای فراوانی برای بانوان علاقهمند در بسیاری از رشتهها ایجاد شده است. رشتههای ورزشی که مردان در تمام این سالها به نام خود زده بودند و برای بانوان بر سردر آنها تابلوی «ورود ممنوع» نصب شده بود،حالا وارد فاز جدیدی شده است و بانوان ایرانی میتوانند در رشتههایی مانند کشتی، وزنهبرداری و موتورسواری هم ورود کنند و در آنها بدرخشند. یکی دیگر از رشتههایی که هنوز هم تصور آن برای یک خانم، برای خیلیها سخت است، ورزش مچاندازی است؛ رشتهای که زیرنظر فدراسیون پرورشاندام در حال فعالیت است و مدت زیادی از فعالیت رسمی آن در بخش بانوان نمیگذرد.
تنها 3 سال است که مسابقات قهرمانی کشور آن در حال برگزاری است، اما نکته ارزشمند آن حضور بانوان مشهدی در این رقابتها و اتفاقا کسب عناوین قهرمانی در هر 3 دوره است. در آخرین دوره این مسابقات که تیرماه به میزبانی رشت برگزار شد، 2 بانوی ورزشکار خراسانی موفق شدند 3 طلا و یک برنز کسب کنند. شمیم یعقوبیان، بانوی سیودوساله مشهدی است که توانسته است در هر 3 دوره رقابتهای کشوری از عنوان قهرمانی خود دفاع کرده و 3 مدال طلا کسب کند.یعقوبیان میگوید 13 سال است که ورزش میکند؛ از رزمی و کیکبوکسینگ تا بدنسازی و حالا تمرکز خود را روی مچاندازی گذاشته و منتظر است تا بهزودی راه برای تیم ملی بانوان باز شود و راهی رقابتهای بینالمللی شوند.
قهرمان مچاندازی بانوان ایران درباره شروع فعالیت خود اظهار کرد: 4 سال پیش سونا سرابی، دختر سهراب سرابی، قهرمان جهان در رشته بدنسازی، که خودش نیز استاد و مدرس و مربی است، من را تشویق کرد تا وارد رشته جدیدی شوم. پیشازاین مچاندازی آقایان را دیده بودم؛ اما اینکه بهعنوان یک خانم بخواهم در این رشته حاضر شوم، کمی برایم عجیب بود و شک داشتم، ولی با توجه به آمادگی بدنی که داشتم و اینکه بهترین مچاندازان رزمیکار بودهاند، تصمیم گرفتم در مسابقات باشگاهی شرکت کنم که براساس زور بازو و آمادگی بدن توانستم قهرمان شوم. او ادامه داد: اما پس از این مدال، تمرینات این رشته را بهصورت رسمی آغاز کردم؛ زیرا مچاندازی تکنیکهای ویژهای دارد. پس از آن در رقابتهای استانی نیز اول شدم و راهی مسابقات کشوری شدم و از همان زمان تابهالان دیگر رنگ مدالم که طلایی است، تغییر نکرده است.
دست راست همیشه طلایی
یعقوبیان با بیان اینکه هر ورزشکار در این رشته میتواند از هر 2 دست راست و چپ خود استفاده کند، تصریح کرد: در ابتدا من در وزن 50کیلوگرم و دست راست در رقابتها حاضر شدم؛ اما به توصیه استادم حاجمرادی در دست چپ نیز شانس خود را امتحان کردم و در اولین سال، مدال نقره کشوری را کسب کردم. امسال نیز تلاش کردم بتوانم مدال بهتری با دست چپ به دست بیاورم؛ اما حریفان بسیار قدر شده بودند و اکثرا چپدست بودند، درحالیکه من راستدست هستم و بهاینترتیب باوجود تلاش زیاد، سومی کشور را به دست آوردم.
مسئول کمیته مچاندازی بانوان خراسان رضوی درباره آشنایی بیشتر با این رشته گفت: هیجانی که در رقابت مچاندازی وجود دارد، در رشته دیگری ندیدهام و تماشاچی محو دیدن این مسابقات میشود. در این رشته ورزشکاران براساس وزن خود دستهبندی میشوند که 11 وزن داریم. در ایران محدودیت سنی وجود دارد و تا 40 سالگی فقط میتوان در رقابتها حاضر شد؛ اما این قانون در مسابقات جهانی وجود ندارد. مریم مهرانفر، یکی از قهرمانان خراسانی که 38 سال سن دارد، براساس همین قانون تنها 2 سال دیگر برای حضور در میادین و مسابقات زمان دارد. بهویژه که خیلی از خانمهای ورزشکار، خیلی دیر با این رشته آشنا شدهاند.
برخی مردان پوزخند میزنند
او افزود: هنوز هم وقتی کسی از من میپرسد در چه رشتهای فعالیت دارم، با شنیدن نام مچاندازی، علامتسؤالهای زیادی برایشان ایجاد میشود یا تعجب میکنند. برخی آقایان هم متأسفانه گاهی پوزخندی میزنند؛ اما پاسخ ما این است که میتوانیم جواب این رفتار را با یک رقابت مچاندازی بدهیم.
یعقوبیان خاطرنشان کرد: پوشش این رشته کامل است، خانمها باید مانتوی بلند و مقنعه داشته باشند؛ البته اجازه عکاسی و فیلمبرداری در حین مسابقات داده نمیشود که بیشتر بهدلیل حواشی و تغییر در نتیجه است. تایم هر رقابت مشخص نیست، حتی ممکن است تا 5 دقیقه نیز طول بکشد و در صورت زیادشدن زمان، داوران میتوانند 30 ثانیه زمان استراحت اعلام کنند. در یکی از رقابتها 2 دقیقه زمان برد تا بتوانم گریپ کنم و دستم در دست حریف جا بیفتد و برخی حریفان بدقلقی میکنند. هر میز 2 داور دارد و میزهای مسابقه باید استاندارد باشند و حتی مقدار کمی تغییر در ارتفاع آن برای ورزشکار آسیبزاست. هر ورزشکار 2 فرصت خطا دارد و با خطای سوم، حریف او برنده اعلام میشود.
او همچنین با اشاره به شرایط مسابقات کشوری تصریح کرد: خداراشکر مسابقات امسال با پیگیریهای فدراسیون خوب برگزار شد و شرایط خوبی داشت. دوره اول و سوم بهصورت قانونمند برگزار شد؛ اما متأسفانه دومین دوره رقابتهای کشوری که در ارومیه برگزار شد، کمی بینظمی و غیراستانداردبودن میزها را شاهد بودیم. بهطوریکه در آن دوره به خاطر دارم هفتهشت مورد شکستگی پیش آمد.
از شکستن بازو تا خداحافظی با مچاندازی
قهرمان مچاندازی درباره آسیبهایی که در این رشته وجود دارد، گفت: اصلیترین آسیب، شکستگی استخوان است که علل مختلفی دارد. اگر میز استاندارد نباشد و ورزشکار حرکت اشتباهی بزند، این اتفاق میافتد. در زمان آموزش مربیان اعلام میکنند اگر در حین مسابقه متوجه میشوی در حال باخت هستی، بباز؛ اما برخی ورزشکاران مقاومت میکنند و دست و بدن، مخالف یکدیگر حرکت میکنند که باعث شکست استخوان بازو میشود. شکستگیهای مچ دست نیز وجود دارد؛ اما بدترین آسیب، شکست استخوان بازوست که نیاز به عمل جراحی و گذاشتن پلاتین دارد و اولین آسیب، آخرین آسیب است، زیرا ورزشکار دیگر نمیتواند در این رشته فعالیت کند. خیلی از شرکتکنندگان وقتی از نزدیک شاهد چنینآسیبهایی هستند، از حضور در رقابت انصراف میدهند.
قول ساخت خانه مچ در مشهد
مسئول کمیته مچاندازی بانوان خراسان رضوی همچنین تصریح کرد: سروش پورآزاد از زمان حضور در هیئت استان، بسیار پیگیر مچاندازی بوده و قول ساخت «خانه مچ» نیز داده شده است. ورزشکاران حتی میتوانند ماههای اول، رایگان در آنجا به تمرین بپردازند. من نیز دورههای مربیگری را دیدهام و منتظر رسیدن مدرکم هستم تا بتوانم آموزش مچاندازی در بخش بانوان را آغاز کنم؛ زیرا بانوان ورزشکار زیادی هستند که اصلا از چنینرشتهای اطلاع ندارند.
خراسانیهای ملیپوش
یعقوبیان درباره حضور در تیم ملی نیز اظهار کرد: نفرات برتر کشور در 3 دوره گذشته همگی در واقع عضو تیم ملی هستند؛ اما تابهحال بهصورت رسمی تمریناتی آغاز نشده است. بهدلیل حجاب در رقابتهای جهانی حاضر نشدهایم. سال گذشته ورزشکاران مسلمان با حجاب مقنعه و ساقبند در مسابقات جهانی حاضر شدند و فدراسیون ایران نیز باید درباره این پوشش زنان مسلمان تصمیم خود را اعلام کند. در صورت آغاز فعالیت تیم ملی مچاندازی بانوان به احتمال خیلی زیاد 3 نماینده از خراسان رضوی خواهیم داشت.
او همچنین گفت: درحالحاضر مربی رسمی مویتای نیز هستم و موفقیتم در بدنسازی و مچاندازی را مدیون حمایتهای همسرم که عنوان استادی من در تمام این رشتهها را نیز دارد، هستم.