بازیگر قزاق فیلم جعلی «تومیریس» پس از اعتراض کاربران ایرانی، ناچار به عذرخواهی شد

محمدناصر حق‌خواه | شهرآرانیوز - یک دهه پیش در ایالات متحده آمریکا فیلمی به‌نام «بوات» ساخته شد که در آن فردی مثلا قزاقستانی با سفر به آمریکا قصد آشنایی با فرهنگ غربی را داشت. در این فیلم کمدی، آن‌قدر با کشور و مردم و فرهنگ و آداب قزاقستان شوخی شد که مردم این کشور به ساخت این فیلم کمدی اعتراض کردند. این معترضان، دولت و هنرمندان و دانشگاهیان قزاق را در بر می‌گرفت که اعتقاد داشتند این فیلم به‌شدت غیرواقعی و نادرست است و در بعضی لحظات رسما به مردم قزاقستان توهین می‌کند.

 

پس از ساخت این فیلم، آن‌طور که در خبر‌ها آمده است، دولت قزاقستان بودجه زیادی برای دفاع از فرهنگ و نشان‌دادن جلوه‌ای خوب از کشورشان کنار گذاشت و قصد صادرات فرهنگی و تولید فیلم با حمایت دولتی را داشت، حمایت‌هایی که در چند روز گذشته باعث جنجالی دیگر شده است، جنجالی که این‌بار نه به‌دلیل شوخی یک کمدین با قزاقستان که به‌دلیل ساخت فیلمی جعلی و تخیلی درباره تاریخ ایران، در قزاقستان اتفاق افتاده است. اثری که سرمایه‌گذار آن دختر رئیس‌جمهور قزاقستان است و جزو همان دسته فیلم‌هایی است که برای ساخت یک تمدن جدید و صادرات آن به کشور‌های دیگر ساخته شده است.

 

 

 

اسم این فیلم قزاقی «تومیریس» است و چند وقتی است در قزاقستان اکران شده است. فیلم درباره زنی به‌نام تومیریس از قبایل عشایری سَکاها، ایرانیان کوچ‌نشین ساکن شرق دریای خزر، است که ۲۵۰۰سال قبل در سرزمین قزاقستان امروزی با کورش کبیر می‌جنگند و او را به قتل می‌رسانند! این فیلم با ۱۰ میلیون دلار بودجه به‌عنوان پرهزینه‌ترین فیلم تاریخ قزاقستان شناخته شده است و وقتی که از تهیه‌کننده آن درباره این هزینه پرسیدند، گفته است: «سینما و دستاورد فرهنگی ما را نباید با بودجه سنجید. تلاش ما بر این است که برای نسل‌های آینده تاریخ خودمان را روایت کنیم.»

 

از همان روز‌های آغازین اکران، این فیلم با انتقاد‌های زیادی رو‌به‌رو شده است و پیش از رسیدن خبر آن به ایران، ساتایف، کارگردان فیلم، با پیش‌دستی گفته بود: «منبع پژوهش تاریخی ما، میراث مکتوب هرودوت است. آیا ما قزاق‌ها با تومیریس ارتباط داریم؟ البته که داریم، زیرا این افراد دقیقا ساکن سرزمین‌هایی بودند که ما اکنون در آن زندگی می‌کنیم. کشف مرد طلایی مصداق این امر است. بی‌شک این شخصیت یکی از اجداد بزرگ ماست، اما در فیلم هیچ تأکیدی بر مسئله ملیت نداریم. این فیلم غیرملی است.»

 

اما به‌هرحال خبر فیلم و صحنه‌هایی از آن به ایران رسید و عده‌ای از کاربران ایرانی به صفحه خانم آلمیرا تورسین، بازیگر اصلی فیلم، رفتند و در نقد این فیلم به او تذکر دادند. تعداد نظر‌ها آن‌قدر زیاد شده بود که خانم تورسین مجبور به واکنش شد و در پستی نوشت: «من فقط نقشم را بازی کردم و در نویسندگی تحریفی این فیلم نقشی نداشتم. پیام‌های زیادی از ایرانی‌ها دریافت می‌کنم! من قضاوت شما از فیلم و واکنشتان به آن را درک می‌کنم! اما لطفا توجه کنید که مفاهیم سینما و زندگی واقعی را جدا کنید! در فیلم، این نقش من است، در زندگی واقعی و به‌عنوان یک شخص، من به کشور، تاریخ، عشق به میهن و روح وطن‌پرستی احترام می‌گذارم!»

به‌هرحال آن چیزی که از فیلم آمریکایی «سیصد» تا همین فیلم قزاقی معلوم است، این است که مردم ایران به تاریخ و فرهنگ خود حساسیت زیادی دارند، اما شاید جای دفاع از فرهنگ، نه در نظر بازیگران فیلم‌ها و بلاک دسته‌جمعی آنان، که در تخصیص بودجه خوب و ساخت فیلم‌هایی در پاسخ به آن‌هاست.