مپنا بدهی خود را تسویه کرد | سود سهام عدالت تا پایان سال ۱۴۰۳، پرداخت می‌شود ویدئو | رئیس بانک مرکزی: نرخ ارز در همین محدوده‌ها حفظ خواهد شد کشف انبار گوشت قرمز و مرغ خارج از شبکه توزیع در نیشابور نظر وزیر نفت در خصوص واردات بنزین سوپر آغاز پیش‌فروش بلیت قطار‌های مسافربری آذرماه از فردا (۲۴ آبان ۱۴۰۳) رشد ۶ درصدی هفتگی بورس | گزارش وضعیت بازار سرمایه (۲۳ آبان ۱۴۰۳) واکسیناسیون بیش از ۱۹ میلیون دام سبک و سنگین در خراسان رضوی پروانه طبابت، پردرخواست‌ترین مجوز کسب‌وکار در خراسان رضوی کاهش قیمت ۱۰ هزار تومانی گوجه‌فرنگی درجه یک در مشهد (۲۳ آبان ۱۴۰۳) آغاز حراج سکه از ساعت ۱۲ امروز (۲۳ آبان ۱۴۰۳) قیمت طلا و سکه در مشهد اوج گرفت (۲۳ آبان ۱۴۰۳) | رشد ۳ میلیون تومانی سکه پذیرش حدود ۴۰ شرکت مستقر در خراسان رضوی در بورس و فرابورس استارت افزایش قیمت خودرو‌های خارجی زده شد (۲۳ آبان ۱۴۰۳) وزیر راه: جلسه شورای عالی مسکن به‌زودی برگزار می‌شود قیمت امروز دلار، طلا، سکه و ارز دیجیتال (۲۳ آبان ۱۴۰۳) | دلار وارد کانال ۶۸ هزار تومان شد رشد ۱ تا ۱۱ میلیونی قیمت خودرو‌های داخلی (۲۳ آبان ۱۴۰۳) | شاهین، یک‌میلیاردی شد قیمت ارز دیجیتال در بازار امروز (چهارشنبه، ۲۳ آبان ۱۴۰۳) | بیت‌کوین قیمت ۹۰ هزار دلاری را تجربه کرد تفاوت قیمت دام زنده در تهران و مشهد چقدر است؟ (۲۳ آبان ۱۴۰۳) قیمت دلار نیما از ۵۱ هزار تومان عبور کرد (۲۳ آبان ۱۴۰۳)  جزئیات واردات آیفون‌های مسافری اعلام شد برداشت محصول زعفران خراسان رضوی، امسال بیشتر از پارسال و کمتر از ظرفیت تولید خواهد بود سهام معدن طلای تفتان در بورس عرضه می‌شود با هم از خاموشی عبور کنیم خودروسازان از ابتدای سال ۱۴۰۳، حدود ۶ میلیارد دلار ارز گرفتند قیمت امروز میوه و صیفی جات در مشهد (۲۳ آبان ۱۴۰۳) | موز را چند بخریم؟ «نسل زِد» هیچ‌وقت بازنشسته نمی‌شود | نسل جدید چه تأثیری بر بازار کار گذاشته است؟ صف‌آرایی مخالفان و موافقان عرضه خودرو در بورس مصرف گاز به نقطه خطر رسید قیمت بنزین سوپر وارداتی چقدر است؟ (۲۲ آبان ۱۴۰۳)
سرخط خبرها

راز نفت‌زدایی از بودجه ایران

  • کد خبر: ۶۲۱۳
  • ۱۱ مهر ۱۳۹۸ - ۰۸:۲۴
راز نفت‌زدایی از بودجه ایران
رضا کربلائی کارشناس مسائل اقتصادی

نفت‌زدایی از بودجه ایران ازجمله گزینه‌های پیش روی دولت برای رهایی از اعتیاد دخل‌وخرج جاری خود به دلارهای نفتی است و گام نهادن دولت در این مسیر هم‌زمان با فشارها و تنگناهای ناشی از تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا علیه صنعت نفت و نظام بانکی ایران با چاشنی انفعال اتحادیه اروپا، قابل دفاع است، اما نیازمند آسیب‌شناسی و کالبدشکافی دقیق است؛ چراکه صفر کردن اعداد درآمدی دولت از محل فروش نفت برای تأمین هزینه‌های جاری، صورت‌مسئله است و سیرت آن این است که دولت به معنای نماد حاکمیت ملی تا چه اندازه قادر خواهد بود که پس از پاک‌سازی «عدد» درآمدهای نفتی در بودجه جاری، «اثر» آن را هم پاک کند. این چالش جدی دولت است و به‌تنهایی قادر به کاستن از اثرات ناشی از فشار تحریم‌ها علیه صادرات و فروش نفت ایران و انتقال و استفاده از درآمدهای ارزی نیست و ضرورت دارد تا در این مسیر دشوار، دیگر ارکان تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیرنده انتصابی و انتخابی هم به دولت کمک کنند.
البته این نقد بر عملکرد دولت وارد است که در سال‌های گذشته، فرصت اصلاح برخی فرایندها و ساختارهای اقتصادی را از دست‌ داده و می‌توانست در شرایط آرام تورمی و ثبات نسبی اقتصادی، دست به اصلاح سیاست‌های اقتصادی بزند، اما اکنون و در اوج فشارهای ناشی از تحریم و دشواری‌های تورم بالا و رشد ضعیف و ناپایدار اقتصادی، چگونه می‌توان از دلارهای نفتی دل برید و بودجه جاری کشور را بدون نفت اداره کرد؟
دست‌کم بر اساس آنچه تاکنون عیان شده، دولت از 2مسیر اصلاح نظام یارانه‌های انرژی و افزایش پایه‌های مالیاتی تصمیم دارد تا وابستگی بودجه جاری را به نفت به کمترین حد ممکن برساند. روشن است که وقتی از یارانه سنگین و پنهان انرژی و اصلاح آن سخن گفته می‌شود، مراد دولت اصلاح قیمت حامل‌های انرژی است و وقتی از تکیه‌ بر درآمدهای مالیاتی خبر می‌دهد، بیش از آنکه به افزایش پایه‌های جدید مالیاتی نظر داشته باشد، دست‌کم در گام نخست به دنبال معافیت‌زدایی از مالیات‌هاست. به‌طور روشن دولت می‌خواهد دامنه اشخاص حقوقی عمدتا وابسته به نهادهای عمومی مشمول معافیت‌های مالیاتی را تغییر دهد و در این مسیر البته با مقاومت‌های جدی مواجه خواهد شد. تردیدی نباید داشت که اصلاح نظام مالیاتی از 2مسیر ممکن است و هر 2مسیر باید هم‌زمان طی شود و یکی را قربانی دیگری نکرد. مسیر نخست پایان دادن بی‌انضباطی و تبعیض مالیاتی و مالیات‌گریزی قانونی در قالب معافیت‌های مالیاتی گسترده است و مسیر دوم شناسایی کانال‌های اقتصاد زیرزمینی و برخورد با مالیات‌گریزی گسترده در لایه‌های زیرین اقتصاد ایران است. نکته مهم در ارتباط با یارانه‌های پنهان انرژی، اینکه این مهم بدون یک اجماع ملی و وحدت نظر نظام سیاسی کشور و البته همراهی و مشارکت مردم به نتیجه مطلوب نمی‌رسد. پس در هر 2راه دولت نیازمند گفت‌وگوی درون سطوح حاکمیتی و البته با مردم و نخبگان است.
اگر دولت و نظام سیاسی دنبال نفت‌زدایی از بودجه جاری است و می‌خواهد اثر آن را پاک کند، نه عدد آن را، دست‌کم 2اصلاح جدی را نباید از نظر دور بدارد؛ اصلاح سیاست‌های ارزی و اصلاح سیاست‌های مالی با هدف انضباط مالی دولت. دولت می‌تواند بودجه‌نویسی کند و میزان رقم درآمدهای نفتی در بودجه جاری را صفر کند، اما بودجه‌ریزی ایجاب می‌کند تا رانت آشکار و نهان از بودجه و خارج از بودجه صفر شود و اقتصاد به رانت دلارهای نفتی عادت نکند.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->