علیرضا ظهیری | شهرآرانیوز؛ در کنار همه رخدادهای خوبی که در سالهای اخیر برای ایجاد فضای نشاط و شادمانی در شهر رقم زده شده است و شاهد ایجاد پارکهای تخصصی و فضای سبز متعدد در جای جای شهر و برای کلان شهر مذهبی مشهد بوده ایم، حالا قرار است شاهد بهره برداری خاص دیگری در مشهد و این بار در جنوب شرقی شهر باشیم و پروژه عظیم آبشار کوهشار با ارتفاع ۱۹۰ متر پذیرای زائران و مجاوران مشهدی باشد.
آن گونه که معاون خدمات شهری شهردار مشهد به خبرنگار ما میگوید: آبشار مصنوعی «کوهشار» در ارتفاعات جنوبی مشهد و در یکی از مناطق محروم به عنوان یک پروژه بی نظیر در این کلان شهر در آیندهای نزدیک به عنوان یکی از مهمترین تفرجگاههای شهر برای زائران و مجاوران بارگاه رضوی (ع)، جلوه نمایی خواهد کرد.
مهدی یعقوبی با تأکید بر اینکه تحقیقات نشان داده است، اکثر افراد در جایی که آب هست، احساس آرامش میکنند و نگاه کردن به آب و گوش کردن به صدای آن، ذهنِ درگیر و مشغول انسان را در یک وضعیت آرام قرار میدهد، میافزاید: در عرصههای کمربند سبز جنوبی مشهد، درههای سبز زیبایی وجود دارد، در مطالعات طرح جامع کمربند سبز، تلاش کردیم با ایجاد و تقویت ارتباط بین این دالانهای طبیعی و فضاهای سبز شهری، امتداد این رود درهها به داخل شهر کشیده شود و از آنجا که جهت وزش بادهای بیشتر هم از سمت کمربند سبز جنوبی به داخل شهر است، تلاش ما این بوده است که بتوانیم با دمیدن هوای تمیزتر با رطوبت نسبی بالاتر، به داخل شهر، محیط زیست مناسب تری را برای شهروندان فراهم کنیم.
معاون شهردار مشهد هدف اجرای پروژه کوهشار را ارتباط یکی از ردهها در کمربند جنوبی مشهد با فضای زندگی در این کلان شهر بیان میکند و ادامه میدهد: عملیات ساخت پروژه کوهشار مشهد در ارتفاعات جنوبی این شهر پس از انجام مراحل مطالعاتی با رعایت موضوعات مربوط به مدیریت منابع آبی و با حداقل دست کاری در محیط طبیعی و منطبق با توپوگرافی محل که اشرافیت کاملی بر شهر دارد، در عرصه ۷۸ هکتاری، طراحی و در حداقل زمان ممکن اجرایی شده است.
وی با بیان اینکه یکی از ویژگیهای مهم این پروژه مدل چرخشی آب این آبشار است، به گونهای که با چرخش آبی که غیرشرب است و از عرصههای کمربندجنوبی تأمین میشود، تا حد امکان از هدر رفت آن جلوگیری میشود، میگوید: مسیرهای رفت وآمد مردم در شیب کوه به صورت طبیعی و منطبق با محیط کوهستانی با پوشش شنی و سایر مسیرهای با شیب تندتر به صورت پاکوب طراحی و اجرا شده و متناسب با استفاده کوهنوردان به صورت طبیعی توسعه پذیر است.
یعقوبی این را هم اضافه میکند که پس از رفع برخی ایرادات و با بهرهبرداری از این پروژه بسیار جذاب و کم نظیر که قطعا در آینده نزدیک به عنوان یکی از مهمترین تفرجگاههای مشهد مورد استقبال شهروندان و زائران قرار میگیرد، آب و عرصه ۱۴ هکتاری متراکم از نظر درختان و فضای سبز در محور پروژه و بقیه عرصه به صورت جنگل کاری روی شیبهای کمربند سبز جنوبی در دوطرف اجرایی شده است و طراحی آن به نحوی است که برای عموم مردم استفاده پذیر است.
طبق مشخصات فنی اعلام شده، نحوه حرکت آب در این پروژه از خط الرأس تا دریاچه پایینی در ابتدا به صورت آبشار است و آب از خط الرأس به صورت عمودی ریزش میکند و همچنین به تعبیه آبراهه، آب در شیب تند به طول بیش از ۲۵۰ متر حرکت میکند و در ادامه این آب به استخری به مساحت ۸۰۰ متر مربع و عمق کمتر از یک متر وارد میشود.
به گفته معاون شهردار مشهد، در این پروژه رودخانهای به عرض ۴.۵ متر و طول ۳۰۰ متر منطبق با فضای طبیعی منطقه ایجاد شده است و همچنین یک دریاچه با مساحت ۴۲۰۰ مترمربع نیز در ادامه مسیر آب این پروژه طراحی و ساخته شده است.
معاون خدمات شهری شهردار مشهد به پوشش گیاهی کار شده در این پروژه نیز اشاره میکند و میگوید: پوشش گیاهی دو طرف رودخانه، با گونههای درختچه و بوتهای و به ویژه درختان سایه انداز تقویت شده و یک طرف رودخانه، مسیر پلکانی و طرف دیگر شیب راه برای گذر شهروندان پیش بینی شده است؛ همچنین سعی شده است مناظر زیبای منطبق با ویژگیهای طبیعی منطقه ایجاد شود.
طبق اعلام یعقوبی، مدیریت استفاده از آب در این پروژه با هدف صرفه جویی در مصرف آب، در مقاطع مختلف، مجزا دیده شده است و در ساعات مختلف، بخشهای خاصی از پروژه میتواند فعال باشد. در ساعات گرم روزهای تابستان که میزان تبخیر در وضعیت حداکثری است، به عنوان نمونه از ساعت ۹ صبح تا ۱۸ روزهای تابستان، عمده مسیر آبراهه میتواند غیرفعال باشد و به تناسب حضور مردم در ساعات مختلف صبح و عصر، فعال بودن مقاطع جریان آب مدیریت میشود.
وی با اشاره به جایگاه و اهمیت وجود فضای سبز شهری در کاهش آلودگی هوا، کاهش آلودگی صوتی، سلامت جسم و روان شهروندان و زیباسازی شهر میگوید: مدیریت شهری مشهد به عنوان یک هدف مهم، توسعه فضاهای سبز و تجهیز تفرجگاههای طبیعی را در دستور کار خود قرار داده است، به نحوی که در بازه زمانی نیمه دوم سال ۹۶ تا پایان سال گذشته، ۱۵۴۰ هکتار، شامل ۱۲۶۰ هکتار در کمربند سبز جنوبی و شمالی و ۲۸۰ هکتار در فضاهای سبز شهری توسعه ایجاد شده و سرانه فضای سبز تحت تملک شهرداری از ۱۴.۲۶ متر مربع در سال ۹۶ به ۱۸.۱۰ متر مربع در سال ۹۹ به ازای هر شهروند مشهدی رسیده است.
آن گونه که از برآیندها و عملکرد سالهای اخیر مشخص است، تصمیم توسعه فضای سبز شهری، بیشتر توجه به مناطق پیرامونی و کم برخوردار بوده است و این نکتهای است که معاون شهردار مشهد درباره اش میگوید: در این دوره مدیریت شهری، تلاش شد تا حد امکان با تملک عرصه در مناطق حاشیه ای، توسعه بوستانها و فضای سبز در محدودههای کم برخوردار تسریع شود، به نحوی که از بین تعداد ۱۰۰ بوستان محلی به مساحت ۱۱۵ هکتار و ۴ بوستان شهری و جنگلی به مساحت ۶۵ هکتار که در این دوره مدیریت شهری ساخته شده است، تعداد ۵۷ بوستان از جمله بوستانهای توس ۶۳، خطی دروی فاز ۵ و ۷، رسالت، سلیمی (شفیعی)، آوینی، نظام دوست، اردیبهشت، امید، مهرمادر و زندگی به مساحت ۸۷ هکتار سهم مناطق حاشیهای و کم برخوردار بوده است.
یعقوبی با اشاره به اهمیت پیوند زندگی شهری با طبیعت پیرامون شهرها میافزاید: در راستای پیوند طبیعت با شهر، در سالهای اخیر نیز مدیریت شهری مشهد ضمن تسریع مطالعات و اجرای طرحهای آبخیزداری در عرصههای کمربند سبز و استفاده از گونههای بومی و درختانی که به طور عمده مثمر است، توسعه درختکاری در این ارتفاعات را در دست اقدام دارد.
این پروژه در منطقه ۸ شهرداری مشهد و در کوه های جنوبی شهر مشهد قرار دارد. این پارک در بلوار نماز حد فاصل بلوار ارتش و کوشش ( در نزدیکی منطقه سیدی ) واقع شده است.