محرومیت‌زدایی از «کشاورز»
ریز و درشت بزرگ‌ترین پروژه بزرگراهی مشهد که همین روز‌ها به بهره‌برداری می‌رسد
آزیتا حسین‌زاده عطار
خبرنگار شهرآرامحله
حکایت بازگشایی بزرگ‌ترین بولوار منطقه ۲ از آنجایی شروع شد که شورای شهر درباره محرومیت‌زدایی در محله‌های حاشیه شهر جدی‌تر از گذشته وارد گود شد. بولوار کشاورز از محلات محرومی است که اعضای شورای شهر نیز بر آبادی‌اش اصرار داشتند چنانکه ساکنان خیابان‌ها و کوچه‌های بولوار کشاورز مدت‌ها خاک مسیرش را می‌خوردند. این بولوار تا پیش از اجرای پروژه بهسازی و بازگشایی، بزرگ‌ترین معبر خاکی شهر محسوب می‌شد، اما حالا با توسعه مسیر بولوار کشاورز، بزرگراه ۱۰۰ متری به جاده قدیم متصل شده و بار ترافیکی خیابان شهید طرح‌چی و میدان فهمیده و دیگر محله‌های اطرافش تا بیش از ۳۰ درصد کاهش یافته است.
این گزارش حاصل گفت‌وگوی ما با مدیر پروژه بولوار کشاورز برای بررسی مسائل پیرامونی این پروژه است. پروژه بولوار کشاورز با طول مسیرحدود ۱۵۰۰ متر در حد فاصل بولوار شهید چراغچی تا شهرک حجت قرار دارد. این خیابان در دو باند با میانگین عرض هر باند ۱۵ متر برای سهولت در تردد شهروندان تا ۱۵ آبان ماه افتتاح خواهد شد.
اجرای طرح با برآورد هزینه ۸ میلیاردی
مدیر پروژه بولوار کشاورز در ابتدای گفتگو با شهرآرامحله به تاریخچه این پروژه اشاره می‌کند و می‌گوید: از ۲۴ مهر ۲ سال پیش تا تاریخ شروع پروژه نقشه‌های طرح تصویب شد. مطالعات ترافیکی، طرح و پلان هندسی راه مشخص شد و این آغاز خوبی برای مطالعات و بررسی‌های لازم روی پروژه بولوار کشاورز بود.
حمیدرضا کواکبی می‌گوید: شرکت مجری با برآورد هزینه اولیه ۸ میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان، اجرای طرح را بر عهده گرفت. برآورد اطلاعات و تأمین اعتبارات و دفاعیات طرح که نشان می‌داد به چه دلایلی ضرورت دارد پروژه بولوار کشاورز اجرا شود، در فاصله مهرماه سال ۹۶ تا آذر سال ۹۷ اتفاق افتاد. محل تأمین اعتبار مشخص شد و قرار بر این شد که بودجه سال اولویت‌بندی شود. اولویت‌بندی طرح‌های این چنینی را معاونت فنی شهرداری مشهد مشخص می‌کند و هزینه تخصیص یافته به این پروژه اوایل خرداد همان سال که آغاز سال مالی شهرداری است، مشخص شد.
تسهیل حریم دو برابر پروژه هزینه داشت
مدیر پروژه درباره اتفاقاتی که در یک بازه زمانی ۱۰ روزه از تاریخ ۱۲ آذر ماه سال گذشته رخ داد، می‌گوید: زمین را تحویل گرفتیم تا کار‌های اجرایی را شروع کنیم. پیمانکار ۱۰ روز برای تجهیز کارگاه فرصت نیاز داشت که مقدمات کار را فراهم کند تا نقشه‌های طرح را تهیه و تطبیق وضع موجود با نقشه‌ها و ... را انجام دهد. اجرای طرح به طور رسمی در تاریخ ۲۲ آذر ماه ۹۷ کلیک خورد. اینجا بود که تازه متوجه مغایرت‌هایی در طرح نسبت به وضع موجود شدیم. مشاور بالاخره با رویت محل اجرا، طرح را ارائه داد، اما تنها مشکلی که خیلی توی ذوق می‌زد این بود که طرح بالا دستی که مشاور ما ارائه داده بود مربوط به آینده بود یعنی زمانی که شهروندان برای گرفتن پروانه مراجعه کرده بودند و عقب‌نشینی‌ها انجام شده بود. به همین دلیل، طرحی که به ما تحویل دادند با واقعیت موجود مغایرت داشت.»
کواکبی با اشاره به اینکه نتیجه مطالعات ژئوتکنیک از اواخر برج ۹ تا اواسط برج ۱۰ سال گذشته انجام شد و اعداد و ارقام محاسبات عملیات اجرایی روسازی به دست آمد، می‌گوید: همزمان چندین مکاتبه با اداره حمل و نقل و ترافیک و اداره املاک انجام شد. ورود سازمان حمل و نقل و ترافیک بابت این بود که طرح نسبت به عقب‌نشینی‌هایی که پلان اولیه داشت اصلاح شود. از سوی دیگر برای تسهیل حریم به همکاری اداره واحد املاک منطقه هم نیاز بود. البته در نهایت تسهیل حریم به این دلیل که تملک املاک چیزی در حدود دو برابر مبلغ پروژه هزینه داشت به نتیجه نرسید. بالاخره قرار شد طرحی را به عنوان طرح میان مدت اجرا کنند. برای اینکه عقب‌نشینی املاک به هیچ وجه امکان‌پذیر نبود و بیشتر به این فکر می‌کردند که خروجی کار، طرحی باشد که مردم بتوانند از آن‌استفاده بهینه داشته باشند. در نهایت طرحی که به ما ارائه شد در هیچ‌کدام از محل‌های مذکور به عقب‌نشینی نیاز نداشت.
سدراه هم نشویم
دی‌ماه سال گذشته، مشکل بزرگ دیگری در مسیر اجرای پروژه بولوار کشاورز وجود داشت و آن تداخل و هم‌زمانی پروژه شرکت آب و فاضلاب با پروژه بولوار کشاورز بود که چند روز پیشتر از این پروژه کار خود را آغاز کرده بودند. بودجه دولتی در اختیار شرکت آب و فاضلاب قرار گرفته بود که در مدتی خاص باید هزینه می‌شد و همزمان مجوز اجرای خط اگو را در بولوار کشاورز در اختیار داشتند. کواکبی در این باره توضیح می‌دهد: «چند جلسه‌ای با مدیر پروژه و پیمانکار و مشاور شرکت آب و فاضلاب در همین دفتر کارگاه برگزار شد و به توافقی برای یک زمان‌بندی اجرایی رسیدیم که همزمان بتوانیم کار کنیم و سد راه یکدیگر نباشیم.» برنامه‌ریزی‌های لازم انجام شد و توافق‌نامه‌ای بین آن‌ها بسته شد که برای حل مشکل، مسیر را زون‌بندی کنند و در نهایت برای پروژه ۶ زون در مسیر رفت و برگشت پروژه بولوار کشاورز مشخص شد. حمیدرضا کواکبی بیان می‌کند: «هماهنگی‌هایمان در این راستا بود که کارمان با هم تداخل نداشته باشد و مادامی که ما روی یک زون کار می‌کنیم، آب و فاضلاب روی زون دیگری مشغول فعالیت باشد.»
نشست زمین به دلیل بارندگی و سهل‌انگاری
اسفند سال گذشته طبق گزارش‌های هواشناسی، میزان بارندگی‌های آخر سال در ۲۵ سال اخیر بی‌سابقه بود. در زمان بارندگی، چند قسمت از پروژه در محل دور میدان کشاورز به دلیل جنس خاک ماسه‌ای روی کار شرکت آب و فاضلاب نشست کرد. مدیر پروژه بولوار کشاورز می‌گوید: «بنا بود رفع و رجوع نشست‌ها ۲۰ روزی زمان ببرد، اما کار سه روزه جمع شد.» گرچه در ماجرای نشست‌هایی که به دلیل سستی زمین و گاه به دلیل سهل‌انگاری کارگران پروژه شرکت آب و فاضلاب اتفاق می‌افتاد کسی آسیب جدی ندید، اما مواردی جراحت جزئی پیش آمد.
یک هفته توقف برای جابه‌جایی خط گاز
هشتم اسفند ماه سال گذشته در زمان خاکبرداری قسمت زون ۵ وقتی کار تا ۲۰ درصد پیشرفت داشت کارگران به مشکلی در دو خط لوله گاز و آب رسیدند که باید حتما جابه‌جا می‌شد. دو هفته‌ای کار مختل شد تا شرکت‌های آب و گاز به جابه‌جایی این انشعابات اقدام کنند. با وجود استعلامی که متولیان اجرایی پروژه از شرکت‌های گاز و آب پیش از اجرا و خاکبرداری گرفته بودند، خطوطی مانند این ۳ مورد در مسیر اجرای پروژه از سوی آن شرکت‌های تأسیساتی شناسایی نشده بود. حمیدرضا کواکبی، مدیر پروژه بولوار کشاورز، با اشاره به اینکه متأسفانه برخی پیمانکار‌های شرکت‌های تأسیساتی خودشان هم از لوله‌گذاری‌ها و تأسیسات خود خبر ندارند و همین سبب شد که با وجود استعلام‌گیری پیش از خاکبرداری پروژه، باز هم به بسیاری از انشعاب‌های غیر مجاز در طول اجرای پروژه مواجه شویم، می‌گوید: «وقتی با مصائب تأسیساتی در سر راه فعالیت خود مواجه می‌شدیم، تازه می‌فهمیدیم شرکت‌ها از بسیاری از انشعابات خود خبر ندارند.» نتیجه این بی‌اطلاعی در کل زمان پروژه نیز نمود داشت وقتی بار‌ها در طول جریان کار چندین لوله آب و گاز و سیم برق جابه‌جا شد که در حین انجام پروژه پیشروی کار را به تأخیر می‌انداخت. کواکبی با اشاره به اینکه پیمانکار برای جلوگیری از این موارد به کمک و هماهنگی دستگاه‌های نظارتی نیاز دارد تا در اجرای پروژه‌ها با این اتفاقات درگیر نشود، درباره حساسیت جابه‌جایی یک لوله گاز می‌گوید: «جابه جایی لوله گاز حساسیت بسیاری دارد. رخ این جابه‌جایی نباید حادثه بدهد. اگر هم حادثه رخ ندهد و ما بتوانیم نوار خطر را پیدا کنیم تأسیسات گاز مثل شرکت آب نیست که شیر فلکه داشته باشد که بتوانند آن را پیدا کنند و ببندند. از همان خط گاز معمولی حدود هزار مشترک استفاده می‌کنند. این مشترک‌ها باید از ۴ روز پیش خبر قطعی را داشته باشند. حتما باید مقابل تک تک خانه‌ها این موضوع را اطلاع‌رسانی کنند. روز مقرر که بناست لوله گاز جابه‌جا شود نباید بارندگی اتفاق بیفتد. آن وقت حفاری‌های اولیه انجام شود و در ادامه دوستان شرکت گاز بیایند برش‌ها را بزنند و کار انجام شود. البته شرکتی که ما را در این پروژه اصلا اذیت نکرد و تعاملات بسیار خوبی داشت شرکت گاز است.»
خاک هم که گل شد کار تعطیل نشد
«پیمانکاران ما تا ۲۹ اسفند همان سال کار می‌کردند و به دلیل شدت بارندگی در این فاصله تا ۴ فروردین هم که کمی شرایط خاک نامناسب بود و زمین گل شده بود کار را به آرامی ادامه دادند و باز از ۴ فروردین که زمین‌ها خشک‌تر شد کار را با قوت بیشتری ادامه دادند.» مهندس کواکبی با بیان این مطلب می‌گوید: «در همان چند روز با وجود شرایط نامناسب جوی پیمانکار کارگاه را تعطیل نکرد و سرعت کار را کمی کاهش داد تا از این اتفاق عبور کنیم.»
از همان روز‌های نخست راه‌اندازی کارگاه، مدیر پروژه و پیمانکار جلسات متعددی را برگزار کردند تا کار به خوبی پیش رود، اما مسائل بیرونی در روند پیشرفت کار مؤثر بودند. کواکبی در این باره می‌گوید: «از همان ابتدا هر دو هفته با معاون فنی و اجرایی منطقه ۲ و همکارانمان در اداره فضای سبز و فنی و عمران و نظارت عالی جلساتی داشتیم و سعی می‌کردیم موانع سد راه پروژه را در سریع‌ترین زمان ممکن برطرف کنیم.»
مشکلات برقی‌مان از همه حساس‌تر بود
از نظر مدیر پروژه، اما مشکلات شرکت برق از همه این اتفاقات حساس‌تر بود. از همان زمان تحویل زمین و برداشت‌های وضع موجود و آغاز فعالیت، ستون‌ها و کابل‌های بسیاری در مسیر قابل رؤیت بود که به جابه‌جایی آن‌ها نیاز حس می‌شد. مدیر پروژه در ادامه توضیح می‌دهد: «از همان ابتدای پروژه هر سری یک اتفاقی می‌افتاد. شهروندان با قطع برق نمی‌توانستند کنار بیایند. زیرا از یک سو مواد فاسدشدنی یخچالشان خراب می‌شد و از سوی دیگر وسایل برقی‌شان آسیب می‌دید. خیلی موارد با وجود اطلاع‌رسانی قطع برق در ساعت‌های مورد نظر که پاره‌ای اقدامات و جابه‌جایی کابل‌ها و ستون‌ها نیاز بود، درخواست می‌کردند که برق را وصل کنیم و کار در زمان‌هایی این‌گونه معطل می‌ماند.»
این در حالی است که پیش از خاکبرداری از تمام شرکت‌های تأسیساتی استعلام گرفته می‌شد که انشعابات خود را تا عمق مشخصی از مسیر پروژه جابه‌جا کنند. کواکبی درباره مسائل تأسیسات برق پروژه اضافه می‌کند: «شرکت برق کابل را تا کنتور وصل می‌کند و اتصال از کنتور تا محل مصرف با مشترک است. عبور از این قسمت روشی اجرایی دارد که خود کابل باید از درون غلاف رد شده و روی غلاف باید خاک نرم ریخته شده باشد و روی خاک نرم باید نوار خطر باشد که این‌ها از علائم هشداردهنده است که ما باید با آن مواجه شویم، اما متأسفانه در طول پروژه با سیم‌هایی مواجه شدیم که اصلا علائم هشدار نداشتند و شناسایی آن‌ها مشکل بود و نیرو‌های ما را به مخاطره می‌انداخت. در این قبیل موارد کابل‌هایی که انشعاب باشد و ضربه بخورد اگر از دست برق‌کاران خودمان بر بیاید سریع مشکل را رفع و رجوع می‌کنیم. از طرفی، چون کابل‌ها مسی است و قیمت زیادی دارد، بسیار اهمیت دارد که اقدامات لازم برای اصلاح و پوشاندن روی آن با دقت و سریع انجام شود. اما درباره ستون برقی که سر راه ما قرار گرفت جابه‌جایی آن دیگر کار ما نیست و برای آن با شرکت‌های برق مکاتبه می‌کردیم که این کار فعالیت ما را به تعویق می‌انداخت.»
این گزارش حاصل گفت‌وگوی ما با مدیر پروژه بولوار کشاورز برای بررسی مسائل پیرامونی این پروژه است. پروژه بولوار کشاورز با طول مسیرحدود ۱۵۰۰ متر در حد فاصل بولوار شهید چراغچی تا شهرک حجت قرار دارد. این خیابان در دو باند با میانگین عرض هر باند ۱۵ متر برای سهولت در تردد شهروندان تا ۱۵ آبان ماه افتتاح خواهد شد.
اجرای طرح با برآورد هزینه ۸ میلیاردی
مدیر پروژه بولوار کشاورز در ابتدای گفتگو با شهرآرامحله به تاریخچه این پروژه اشاره می‌کند و می‌گوید: از ۲۴ مهر ۲ سال پیش تا تاریخ شروع پروژه نقشه‌های طرح تصویب شد. مطالعات ترافیکی، طرح و پلان هندسی راه مشخص شد و این آغاز خوبی برای مطالعات و بررسی‌های لازم روی پروژه بولوار کشاورز بود.
حمیدرضا کواکبی می‌گوید: شرکت مجری با برآورد هزینه اولیه ۸ میلیارد و ۱۵۰ میلیون تومان، اجرای طرح را بر عهده گرفت. برآورد اطلاعات و تأمین اعتبارات و دفاعیات طرح که نشان می‌داد به چه دلایلی ضرورت دارد پروژه بولوار کشاورز اجرا شود، در فاصله مهرماه سال ۹۶ تا آذر سال ۹۷ اتفاق افتاد. محل تأمین اعتبار مشخص شد و قرار بر این شد که بودجه سال اولویت‌بندی شود. اولویت‌بندی طرح‌های این چنینی را معاونت فنی شهرداری مشهد مشخص می‌کند و هزینه تخصیص یافته به این پروژه اوایل خرداد همان سال که آغاز سال مالی شهرداری است، مشخص شد.
تسهیل حریم دو برابر پروژه هزینه داشت
مدیر پروژه درباره اتفاقاتی که در یک بازه زمانی ۱۰ روزه از تاریخ ۱۲ آذر ماه سال گذشته رخ داد، می‌گوید: زمین را تحویل گرفتیم تا کار‌های اجرایی را شروع کنیم. پیمانکار ۱۰ روز برای تجهیز کارگاه فرصت نیاز داشت که مقدمات کار را فراهم کند تا نقشه‌های طرح را تهیه و تطبیق وضع موجود با نقشه‌ها و ... را انجام دهد. اجرای طرح به طور رسمی در تاریخ ۲۲ آذر ماه ۹۷ کلیک خورد. اینجا بود که تازه متوجه مغایرت‌هایی در طرح نسبت به وضع موجود شدیم. مشاور بالاخره با رویت محل اجرا، طرح را ارائه داد، اما تنها مشکلی که خیلی توی ذوق می‌زد این بود که طرح بالا دستی که مشاور ما ارائه داده بود مربوط به آینده بود یعنی زمانی که شهروندان برای گرفتن پروانه مراجعه کرده بودند و عقب‌نشینی‌ها انجام شده بود. به همین دلیل، طرحی که به ما تحویل دادند با واقعیت موجود مغایرت داشت.»
کواکبی با اشاره به اینکه نتیجه مطالعات ژئوتکنیک از اواخر برج ۹ تا اواسط برج ۱۰ سال گذشته انجام شد و اعداد و ارقام محاسبات عملیات اجرایی روسازی به دست آمد، می‌گوید: همزمان چندین مکاتبه با اداره حمل و نقل و ترافیک و اداره املاک انجام شد. ورود سازمان حمل و نقل و ترافیک بابت این بود که طرح نسبت به عقب‌نشینی‌هایی که پلان اولیه داشت اصلاح شود. از سوی دیگر برای تسهیل حریم به همکاری اداره واحد املاک منطقه هم نیاز بود. البته در نهایت تسهیل حریم به این دلیل که تملک املاک چیزی در حدود دو برابر مبلغ پروژه هزینه داشت به نتیجه نرسید. بالاخره قرار شد طرحی را به عنوان طرح میان مدت اجرا کنند. برای اینکه عقب‌نشینی املاک به هیچ وجه امکان‌پذیر نبود و بیشتر به این فکر می‌کردند که خروجی کار، طرحی باشد که مردم بتوانند از آن‌استفاده بهینه داشته باشند. در نهایت طرحی که به ما ارائه شد در هیچ‌کدام از محل‌های مذکور به عقب‌نشینی نیاز نداشت.
سدراه هم نشویم
دی‌ماه سال گذشته، مشکل بزرگ دیگری در مسیر اجرای پروژه بولوار کشاورز وجود داشت و آن تداخل و هم‌زمانی پروژه شرکت آب و فاضلاب با پروژه بولوار کشاورز بود که چند روز پیشتر از این پروژه کار خود را آغاز کرده بودند. بودجه دولتی در اختیار شرکت آب و فاضلاب قرار گرفته بود که در مدتی خاص باید هزینه می‌شد و همزمان مجوز اجرای خط اگو را در بولوار کشاورز در اختیار داشتند. کواکبی در این باره توضیح می‌دهد: «چند جلسه‌ای با مدیر پروژه و پیمانکار و مشاور شرکت آب و فاضلاب در همین دفتر کارگاه برگزار شد و به توافقی برای یک زمان‌بندی اجرایی رسیدیم که همزمان بتوانیم کار کنیم و سد راه یکدیگر نباشیم.» برنامه‌ریزی‌های لازم انجام شد و توافق‌نامه‌ای بین آن‌ها بسته شد که برای حل مشکل، مسیر را زون‌بندی کنند و در نهایت برای پروژه ۶ زون در مسیر رفت و برگشت پروژه بولوار کشاورز مشخص شد. حمیدرضا کواکبی بیان می‌کند: «هماهنگی‌هایمان در این راستا بود که کارمان با هم تداخل نداشته باشد و مادامی که ما روی یک زون کار می‌کنیم، آب و فاضلاب روی زون دیگری مشغول فعالیت باشد.»
نشست زمین به دلیل بارندگی و سهل‌انگاری
اسفند سال گذشته طبق گزارش‌های هواشناسی، میزان بارندگی‌های آخر سال در ۲۵ سال اخیر بی‌سابقه بود. در زمان بارندگی، چند قسمت از پروژه در محل دور میدان کشاورز به دلیل جنس خاک ماسه‌ای روی کار شرکت آب و فاضلاب نشست کرد. مدیر پروژه بولوار کشاورز می‌گوید: «بنا بود رفع و رجوع نشست‌ها ۲۰ روزی زمان ببرد، اما کار سه روزه جمع شد.» گرچه در ماجرای نشست‌هایی که به دلیل سستی زمین و گاه به دلیل سهل‌انگاری کارگران پروژه شرکت آب و فاضلاب اتفاق می‌افتاد کسی آسیب جدی ندید، اما مواردی جراحت جزئی پیش آمد.
یک هفته توقف برای جابه‌جایی خط گاز
هشتم اسفند ماه سال گذشته در زمان خاکبرداری قسمت زون ۵ وقتی کار تا ۲۰ درصد پیشرفت داشت کارگران به مشکلی در دو خط لوله گاز و آب رسیدند که باید حتما جابه‌جا می‌شد. دو هفته‌ای کار مختل شد تا شرکت‌های آب و گاز به جابه‌جایی این انشعابات اقدام کنند. با وجود استعلامی که متولیان اجرایی پروژه از شرکت‌های گاز و آب پیش از اجرا و خاکبرداری گرفته بودند، خطوطی مانند این ۳ مورد در مسیر اجرای پروژه از سوی آن شرکت‌های تأسیساتی شناسایی نشده بود. حمیدرضا کواکبی، مدیر پروژه بولوار کشاورز، با اشاره به اینکه متأسفانه برخی پیمانکار‌های شرکت‌های تأسیساتی خودشان هم از لوله‌گذاری‌ها و تأسیسات خود خبر ندارند و همین سبب شد که با وجود استعلام‌گیری پیش از خاکبرداری پروژه، باز هم به بسیاری از انشعاب‌های غیر مجاز در طول اجرای پروژه مواجه شویم، می‌گوید: «وقتی با مصائب تأسیساتی در سر راه فعالیت خود مواجه می‌شدیم، تازه می‌فهمیدیم شرکت‌ها از بسیاری از انشعابات خود خبر ندارند.» نتیجه این بی‌اطلاعی در کل زمان پروژه نیز نمود داشت وقتی بار‌ها در طول جریان کار چندین لوله آب و گاز و سیم برق جابه‌جا شد که در حین انجام پروژه پیشروی کار را به تأخیر می‌انداخت. کواکبی با اشاره به اینکه پیمانکار برای جلوگیری از این موارد به کمک و هماهنگی دستگاه‌های نظارتی نیاز دارد تا در اجرای پروژه‌ها با این اتفاقات درگیر نشود، درباره حساسیت جابه‌جایی یک لوله گاز می‌گوید: «جابه جایی لوله گاز حساسیت بسیاری دارد. رخ این جابه‌جایی نباید حادثه بدهد. اگر هم حادثه رخ ندهد و ما بتوانیم نوار خطر را پیدا کنیم تأسیسات گاز مثل شرکت آب نیست که شیر فلکه داشته باشد که بتوانند آن را پیدا کنند و ببندند. از همان خط گاز معمولی حدود هزار مشترک استفاده می‌کنند. این مشترک‌ها باید از ۴ روز پیش خبر قطعی را داشته باشند. حتما باید مقابل تک تک خانه‌ها این موضوع را اطلاع‌رسانی کنند. روز مقرر که بناست لوله گاز جابه‌جا شود نباید بارندگی اتفاق بیفتد. آن وقت حفاری‌های اولیه انجام شود و در ادامه دوستان شرکت گاز بیایند برش‌ها را بزنند و کار انجام شود. البته شرکتی که ما را در این پروژه اصلا اذیت نکرد و تعاملات بسیار خوبی داشت شرکت گاز است.»
خاک هم که گل شد کار تعطیل نشد
«پیمانکاران ما تا ۲۹ اسفند همان سال کار می‌کردند و به دلیل شدت بارندگی در این فاصله تا ۴ فروردین هم که کمی شرایط خاک نامناسب بود و زمین گل شده بود کار را به آرامی ادامه دادند و باز از ۴ فروردین که زمین‌ها خشک‌تر شد کار را با قوت بیشتری ادامه دادند.» مهندس کواکبی با بیان این مطلب می‌گوید: «در همان چند روز با وجود شرایط نامناسب جوی پیمانکار کارگاه را تعطیل نکرد و سرعت کار را کمی کاهش داد تا از این اتفاق عبور کنیم.»
از همان روز‌های نخست راه‌اندازی کارگاه، مدیر پروژه و پیمانکار جلسات متعددی را برگزار کردند تا کار به خوبی پیش رود، اما مسائل بیرونی در روند پیشرفت کار مؤثر بودند. کواکبی در این باره می‌گوید: «از همان ابتدا هر دو هفته با معاون فنی و اجرایی منطقه ۲ و همکارانمان در اداره فضای سبز و فنی و عمران و نظارت عالی جلساتی داشتیم و سعی می‌کردیم موانع سد راه پروژه را در سریع‌ترین زمان ممکن برطرف کنیم.»
مشکلات برقی‌مان از همه حساس‌تر بود
از نظر مدیر پروژه، اما مشکلات شرکت برق از همه این اتفاقات حساس‌تر بود. از همان زمان تحویل زمین و برداشت‌های وضع موجود و آغاز فعالیت، ستون‌ها و کابل‌های بسیاری در مسیر قابل رؤیت بود که به جابه‌جایی آن‌ها نیاز حس می‌شد. مدیر پروژه در ادامه توضیح می‌دهد: «از همان ابتدای پروژه هر سری یک اتفاقی می‌افتاد. شهروندان با قطع برق نمی‌توانستند کنار بیایند. زیرا از یک سو مواد فاسدشدنی یخچالشان خراب می‌شد و از سوی دیگر وسایل برقی‌شان آسیب می‌دید. خیلی موارد با وجود اطلاع‌رسانی قطع برق در ساعت‌های مورد نظر که پاره‌ای اقدامات و جابه‌جایی کابل‌ها و ستون‌ها نیاز بود، درخواست می‌کردند که برق را وصل کنیم و کار در زمان‌هایی این‌گونه معطل می‌ماند.»
این در حالی است که پیش از خاکبرداری از تمام شرکت‌های تأسیساتی استعلام گرفته می‌شد که انشعابات خود را تا عمق مشخصی از مسیر پروژه جابه‌جا کنند. کواکبی درباره مسائل تأسیسات برق پروژه اضافه می‌کند: «شرکت برق کابل را تا کنتور وصل می‌کند و اتصال از کنتور تا محل مصرف با مشترک است. عبور از این قسمت روشی اجرایی دارد که خود کابل باید از درون غلاف رد شده و روی غلاف باید خاک نرم ریخته شده باشد و روی خاک نرم باید نوار خطر باشد که این‌ها از علائم هشداردهنده است که ما باید با آن مواجه شویم، اما متأسفانه در طول پروژه با سیم‌هایی مواجه شدیم که اصلا علائم هشدار نداشتند و شناسایی آن‌ها مشکل بود و نیرو‌های ما را به مخاطره می‌انداخت. در این قبیل موارد کابل‌هایی که انشعاب باشد و ضربه بخورد اگر از دست برق‌کاران خودمان بر بیاید سریع مشکل را رفع و رجوع می‌کنیم. از طرفی، چون کابل‌ها مسی است و قیمت زیادی دارد، بسیار اهمیت دارد که اقدامات لازم برای اصلاح و پوشاندن روی آن با دقت و سریع انجام شود. اما درباره ستون برقی که سر راه ما قرار گرفت جابه‌جایی آن دیگر کار ما نیست و برای آن با شرکت‌های برق مکاتبه می‌کردیم که این کار فعالیت ما را به تعویق می‌انداخت.»
جلسه‌ای برای تغییر در عرض آیلند‌ها
جلسه‌ای میان مدیر پروژه و پیمانکار با معاونت فنی و عمران شهرداری مشهد، معاونت اجرایی و سازمان ترافیک برگزار شد. کواکبی می‌گوید: «صورت جلسه‌ای منعقد شد که نظارت مقیم با منطقه ۲ باشد و نظارت فنی هم با شهرداری مرکز. بعد از آن صورتجلسه و بررسی‌هایی که از مشکلات پروژه شد نظر دکتر کاظمی این بود که مشاور ترافیکی طرح عرض‌ها را بازنگری کند و نتیجه این شد که عرض آیلند از ۴ به ۳ کاهش داده شود تا عرض سواره‌رو بیشتر شود. آیلند‌هایی داشتیم به عنوان جدا‌کننده لاین کندرو از تندرو که ۲ متر بود و اندازه آن نیز به یک و نیم متر کاهش پیدا کرد.»
هدف این بود که عرض سواره‌رو را بیشتر کنند تا کسبه ابتدای کشاورز که یک سری انبار دارند دچار مشکل در عبورومرور نشوند، چون بیشتر ماشین‌هایی که آنجا تردد می‌کند تریلر و کفی است و عرض‌ها برای ورود و خروج به انبار‌ها کم بود و رفت‌و‌آمد ماشین سنگین‌ها سخت می‌شد.
مزاحمان در مسیر پروژه
در ادامه کواکبی اظهار می‌کند: «اردیبهشت همین امسال در این پروژه تیر برقی را دور میدان بولوار کشاورز داشتیم که قرار بود آن را جابه‌جا کنند، اما محدودیت‌های مالی سبب شد این جابه‌جایی یک ماه و نیم زمان ببرد.» نمونه این مشکل هنوز هم در روز‌های پایانی پروژه ادامه دارد. ۴ مورد مزاحم در مسیر پروژه قرار گرفته بودند که باید جابه‌جا می‌شدند؛ یک کیوسک روزنامه‌فروشی، یک المان شهری، یک ایستگاه اتوبوس و یک تیر برق. ۴ سازمان متفاوت باید موقعیت این موارد را بررسی می‌کردند و تصمیم می‌گرفتند که اگر نیاز به ردیف اعتباری داشته باشد آن را تخصیص دهند و بعد به جابه‌جایی آن‌ها اقدام کنند. پیش‌بینی شده بود که این اقدامات شاید ۱۵ روز کار را مختل کند، اما خوشبختانه در زمان کمتری انجام شد و این در حالی است که از همان اول که پیمانکار می‌خواهد کار را شروع کند، قبل از هر شروعی یک تصویربرداری کلی از پروژه و وضع موجود آن دارد و اعلام می‌کند چه مواردی باید از مسیر پروژه جابه‌جا شوند و شرکت‌های خدماتی باید به آن توجه داشته باشند.
تأخیر در پرداخت‌ها سرعت کار پیمانکار را کم نکرد
تیر ماه امسال در برآوردی افتتاح پروژه را برای ۱۴/ ۷ در نظر گرفته بودند، اما در این تاریخ با حضور دکتر خلیل‌ا... کاظمی جلسه‌ای برگزار شد. این جلسه با پیشرفت ۶۰ درصدی پرو ژه همزمان بود. معاون فنی و عمران شهرداری مشهد در این جلسه گفت ما سعی می‌کنیم ماهی ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان پرداخت کنیم که پیمانکار هم بتواند تأخیرات تحمیلی به پروژه را جبران کند و پروژه را در تاریخ مشخص به ما برساند. حمید رضا کواکبی در این باره می‌گوید: «اتفاقات پیش‌بینی نشده در مسیر پروژه و پرداخت نکردن به موقع به پیمانکار تأخیراتی ایجاد کرد که با توجه به رایزنی‌هایی که از حوزه معاونت اجرایی داشتیم و همچنین طی جلساتی تاریخ افتتاح به ۱۵/ ۸ تغییر پیدا کرد و قرار شد افتتاح پروژه کشاورز در این تاریخ مسجل شود. پیمانکار هم تا همین الان کوتاهی نکرده است. حتی تأخیر در پرداخت‌ها دلیلی بر کاهش سرعت نیرو‌های او نشده است و تا جایی که توانسته‌اند هم و غمشان را برای پیشرفت پروژه گذاشته‌اند.»
بازگشایی بولوار کشاورز به جاده قدیم
۵ تیرماه امسال، در جلسه‌ای ۲ موضوع دیگر نیز مطرح شد مانند احداث پل توس ۳۹ که در مسیر رفت بولوار کشاورز به کال کنار شهرک حجت ختم می‌شود. دکتر خلیل‌ا... کاظمی در این جلسه پیشنهاد داد اگر توجیهی دارد بازگشایی مسیر بررسی شود و طراحی برای اجرای پل در این محل انجام شود. کواکبی می‌گوید: «دوستان حوزه معاونت از ما خواستند نقشه‌هایی را در اختیارشان بگذاریم که نقشه‌های وضع موجود و طرح‌های بالا دستی بود. بررسی کردند و نیاز به پل را در مسیر انتهای شکری ۲۰ که حالا امتداد بولوار کشاورز شده است دیدند. طراحی پل انجام شد و ما منتظریم که برآورد هزینه‌های آن انجام شود و منتظریم که آن نیز به پیمانکارمان در قالب ۲۵ درصد یا ادامه پروژه ابلاغ شود یا اینکه پیمانکار دیگری کار را عهده‌دار شود. چیزی که مشخص است اجرای این پل قطعی شده است و مطالعات برای احداث آن به پایان رسیده است.» در آن بازدید دکترکاظمی پلی دیگر در امتداد پل کشاورز و تقاطع آن با توس ۳۹ پیشنهاد دادند که قرار شد این پل کشاورز را از مسیر کنار شهرک حجت به جاده قدیم متصل کند تا بالاخره ماشین‌هایی که قرار است داخل شهرک حجت شوند خروجی به سمت جاده قدیم داشته باشند. مهندس کواکبی می‌گوید: «طراحی ترافیکی این پل نیز انجام شده است و باید به تأیید سازمان ترافیک برسد که امکان اجرای سازه آن وجود داشته باشد.»
کشاورز ۱ و ۳ در طرح سازمان ترافیک یک سویه است
معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور در تاریخ ۴ مهرماه برای افتتاح ۲ مجتمع سامان‌دهی مشاغل شهری به این محله آمدند و آیین گشایش ۲ مجتمع سامان اوج و فجر طبرسی را رقم زدند. با وجود اینکه این اتفاق خوش دیگری بود که با بازگشایی مسیر بولوار کشاورز در محدوده اجرای این پروژه محقق شد، در همان جلسه برخی کسبه خیابان کشاورز ۱ و ۳ از یک سویه شدن خیابان‌هایشان گلایه کردند و بنا بر این شد که این مسیر‌ها تا افتتاح پروژه موقتا باز باشد. کواکبی در این باره می‌گوید: «به شهروندان خبر دادیم که این مسیر به دلیل نزدیکی خیابان کشاورز یک به بزرگراه و برای رفع خطرات احتمالی ترافیکی قطعا باید یک سویه شود به صورتی که ورود از کشاورز ۳ و خروج از کشاورز یک به کندروی بولوار کشاورز باشد. شهردار هم که برای بازدید آمد گفت فعلا باز شود، ولی بعد از افتتاح باید مسدود شود تا خطری شهروندان را تهدید نکند.» پس از این ماجرا‌ها شهروندان این دو خیابان با اداره حمل و نقل و ترافیک نامه‌نگاری‌هایی کردند که این طرح دوباره بازنگری شود، ولی در نهایت تصمیم تیم فنی به یک سویه بودن این دو فرعی در بولوار کشاورز است که با اصرار‌های مکرر اهالی هنوز تغییری در آن اعمال نشده است.»
طرحی تازه برای میدان مصالح‌فروشان بولوار کشاورز
یکی دیگر از قسمت‌های اصلی در این پروژه؛ طراحی میدان بولوار کشاورز است که یک و ۷ دهم هکتار مساحت دارد. این میدان تا پیش از این به میدان مصالح‌فروشان معروف بود؛ میدانی بود که حصار نرده‌ای دور تا دورش را گرفته بودند. میدان محل استقرار ماشین‌آلاتی که ضایعات ساختمانی مثل آجر دسته دوم داشتند و پارک ماشین‌های ساختمانی و راهسازی بود. کسی که به این امکانات نیاز داشت می‌توانست برای اجاره ماشین‌های راهسازی و ساختمان‌سازی به آنجا مراجعه کند. کواکبی درباره این میدان می‌گوید: «مشاوری برای این موضوع گرفتند و چند طرح ارائه داده است و حدود ۲ و نیم میلیارد تومان برای احیای میدان کشاورز برآورد هزینه شده است.»
این مدیر پروژه ادامه می‌دهد: آنچه درباره هزینه‌های این پروژه می‌گویند از نظر من در حقیقت بسیار بیشتر از این‌هاست. این مبلغ فقط مبلغی است که پیمانکار پروژه برای خاکبرداری، زیرسازی و جدول‌گذاری دریافت می‌کند. ۴ میلیارد تومان هزینه آسفالت است که خود سازمان عمران شهرداری در حال انجام آن است. ۳ تا ۴ میلیارد فضای سبز آیلند میانی است. نزدیک ۴ میلیارد هم هزینه روشنایی اینجاست که جمعا چیزی حدود ۲۰ میلیارد می‌شود که تازه در این موارد ۲ پل و میدان بولوار کشاورز احتساب نشده است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
