الهام ظریفیان| شهرآرانیوز؛ شاید در نگاه اول به نظر نرسد، ولی انگار شغل فروش لوازم الکتریکی شغل خیلی جذابی است و مزیتهای زیادی دارد. آنچنان که توانسته علی حاجیزاده را در ۲۶ سالگی به توانمندی مالی و دستیابی به رضایتمندی کامل شغلی برساند. او از ۱۶ سالگی با این شغل آشنا شد؛ وقتی که پدرش خود را از کار ساختمان سازی بازنشسته کرد و یک مغازه کوچک الکتریکی راه انداخت تا سرش گرم باشد. علی آن موقع در هنرستان رشته علوم اداری میخواند و بعدازظهرها به مغازه پدرش میرفت.
۳سال بعد سومین برادرش در خیابان گاز یک مغازه الکتریکی باز کرد و بعد از مدتی آن قدر کارش گرفت که ۲برادر بزرگ ترش هم ترغیب شدند شغلهای مهندسی و حسابداریشان را رها کنند و وارد این شغل شوند. علی هم همان جا بود که تصمیمش را برای شغل آیندهاش گرفت. از بچگی دوست داشت وکیل شود و میخواست از علوم اداری یک جوری راه خودش را به آن سمت باز کند. ولی وقتی برادرانش را دید که با تحصیلات دانشگاهی به این نتیجه رسیده اند که وارد بازار شوند، تصمیمش عوض شد. تصمیم سختی بود، ولی در آن شرایط منطقیتر از هر انتخاب دیگری به نظر میرسید.
دیپلمش را که گرفت یکی ۲سال کار و پسانداز کرد. سرجمع توانست ۱۵ میلیون تومان جور کند که آن هم ۳میلیون تومانش چک بود. یک مغازه کوچک اجاره کرد و رسما فروشگاه لوازم الکتریکی خودش را افتتاح کرد. بعد از یک سال توانست یک پژوی ۴۰۵ با یک سال کارکرد بخرد. ۳سال بعد همان مغازه را به ۲۰۰ میلیون تومان واگذار کرد. حالا دیگر کار را از خود کرده بود و به چم و خم کار سوار شده بود.
از آن موقع تا حالا ۶بار مغازه لوزم الکتریکی راهاندازی کرده، به جای مطلوبی رسانده، آن قدر که خواهان برایش پیدا شده و او هم که قلق کاسبی دستش آمده با سود خوبی واگذار کرده. الان هم مدتی است یک مغازه ۴۰ متری با ۳۰ متر بالکن در بولوار پیروزی راه انداخته است.
توی مغازهاش هر چیز مرتبط با برق را میتوانی پیدا کنی، از کلید و پریز و انواع سیم برق گرفته تا لوستر و خیلی چیزهای دیگر. میگوید کسی بخواهد الان این کار را شروع کند، با هزینه رهن و اجاره مغازه، دست کم باید ۲۰۰ میلیون تومان توی دستش باشد. ولی آن طور که او رضایتمندانه از شغلش تعریف میکند، هرکسی ترغیب میشوم شانش خودش را امتحان کنم! او میگوید: «شغل الکتریکی یکی از کمضررترین شغلهایی است که در ایران وجود دارد. در مواقع موج شیوع کرونا بیشتر مشاغل را تعطیل کردند. البته ما در گروه یک شغلی بودیم، ولی حتی اگر یک ماه هم تعطیل باشیم، بعد که مغازه را باز کنیم، فقط باید گرد و خاک روی اجناس را پاک کنیم و بعد به فروشمان ادامه میدهیم. درصورتی که بیشتر شغلها این طوری نیستند. خیلی از شغلها فصلیاند. ولی در الکتریکی همان لامپهای رشتهای که ۵۰ سال پیش فروش میرفت، هنوز هم فروش میرود.»
البته در هیچ کاری نمیتوان به یکباره وارد شد و باید حتما قبلش آموزش دید. علی آقا هم همین کار را کرده است. او بعد از ۶ماه که اولین مغازهاش را افتتاح کرد افتاد دنبال گرفتن جواز. الان این فرایند چیزی نزدیک به ۲ میلیون تومان هزینه دارد. او میگوید: «همان قدر که تاکید دارم این شغل ضرری ندارد، به همان اندازه هم میگویم اگر بدون اطلاعات واردش شوید، نابودتان میکند. برای این شغل حتما باید آموزش ببینید. مشتری که داخل مغازه میآید ممکن است یکسری سوالات فنی از شما بپرسد که باید برای آنها پاسخی داشته باشید. شما باید بدانید او چه میخواهد. چیزی که او میگوید ممکن است به همان نام صحیح کالا که شما در فاکتورتان ثبت کرده اید نباشد. اگر آموزش نبینید ضرر این شغل خیلی بیشتر از آن چیزی است که فکر کنید. صددرصد زمین میخورید.»
به نظر علی آقا ۶۰ درصد آموزشها در این شغل باید تجربی باشد و ۴۰ درصد هم به صورت آکادمیک. «حداقل سه ماه باید با برقکار سر ساختمان بروید و یکی دو ماه هم در یک مغازه کار کنید که با نوع جنس و کالایی که مشتری میخواهد آشنا شوید. اگر شما صد بار هم در کتاب خوانده باشید که سیم ۱.۵ افشان چه ویژگیهایی داشته باشد، تا آن را خودتان به چشم نبینید و با دست لمس نکنید، در ذهنتان نمیماند. آموزش آکادمیک هم در خیلی از موارد مهم است و به درد میخورد. مثلا یک برقکار تجربی شاید معنی اعدادی که روی سیم نوشته شده را نداند، ولی کتاب این را به شما توضیح میدهد. تحصیل در رشته برق ساختمان در هنرستان خیلی میتواند در این زمینه کمک کند. البته خیلی از آموزشها هم هنگام کار به دست میآیند.»
علی آقا میگوید برخلاف تصور عموم مصرف برق در یک مغازه فروش لوازم الکترکی فرق چندانی با بقیه مغازهها ندارد. او میگوید برای مغازه او بدون کولر گازی در یک دوره ۴۵ روزه، یک میلیون تومان قبض برق میآید که با کولر گازی به ماهی یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان با مصرف تجاری میرسد. «مجموع لامپهایی که در یک مغازه الکتریکی روشن میشوند، شاید به اندازه مصرف برق یک خانه باشند. اما چون در یک فضای کوچک هستند بیشتر به چشم میآیند.» او میگوید فروش لوستر، دیوارکوب و کالاهایی مانند آباژور تقریبا این روزها از الکتریکی جدا شده است. اگر الکتریکی کالایی بیاورد که به کارش مرتبط نباشد تداخل صنفی ایجاد شود و باید مجوز جداگانه بگیرد. بیشترین تداخل آنها با دیگر اصناف هم با ابزارفروشیها در بحث فروش لوازم کولر و فروشگاههای لوازم جانبی گوشی همراه است.