امید حسینی نژاد | شهرآرانیوز - تابستان داغ سال ۱۳۸۱، جلسه آموزش قرآن بود و استاد سید مجتبی سادات فاطمی یکی از استادان بزرگ تلاوت قرآن در مشهد، مشغول آموزش نکاتی به قرآن آموزان. من نیز در گوشهای از جلسه حضور داشتم و به سخنان او گوش میدادم. پس از گذشت مدتی استاد گفت: «امروز قرار است مراسم اختتامیه مسابقات کشوری اوقاف برگزار شود.» محسن حاجی حسنی کارگر رتبه اول را کسب کرده است. بیایید با هم تلاوتش را بشنویم.
اولین بار بود که نام محسن را میشنیدم. وقتی به قاب تلویزیون نگاه کردم چهره او نیز برایم نمایان شد. محسن به عنوان نفر اول مسابقات قرآن اوقاف کشور در مراسم اختتامیه این مسابقات مشغول تلاوت بود. در همین زمان من نیز با خود حدیث نفس کردم و گفتم: «یعنی میشود من هم یک روزی رتبه اول را کسب کنم؟»
سالها از آن جریان گذشت و در تابستان داغ سال ۱۳۸۴ خورشیدی همان اتفاق برای من افتاد و در مسابقات قرآن کشوری اوقاف و امور خیریه رتبه نخست را کسب کردم. آن حدیث نفس به واقعیت تبدیل شد. اما در این مدت سه سال چه اتفاقهایی برای رسیدن به این مطلوب افتاد؟ یک نوجوان علاقهمند برای پیشرفت در مسیر تلاوت قرآن باید چه مسیری را طی کند؟ کشف استعداد قرآنی به چه صورتی انجام پذیر است؟ استادان مبرزی در شهر مشهد سالها برای پرورش استعدادهای قرآنی زحمت فراوان کشیده اند.
اما کشف استعداد در دهههای ۴۰ و ۵۰ و حتی ۶۰ به گونهای دیگر بود. عشق و علاقه مردم به شرکت در جلسات قرآن و آموزش نوجوانان در این عرصه بسیار فراگیر بود. پس از انقلاب اسلامی این شور و هیجان دوچندان شد و سفر قاریان مصری به ایران و تلاوتهای شورانگیزشان در شهرهای مختلف کشورمان به ویژه مشهد تأثیر بسزایی در شور قرآنی مردم در آن دههها داشت.
برای دسترسی به تلاوت یکی از قاریان مصری گاه لازم بود ساعتها مسیری طی کنیم تا به مغازه نوارفروشی که در چهارراه شهدا، پاساژ فیروزه قرار داشت برسیم و بعد از صرف زمان بسیار نوار را دریافت کنیم و به منزل برگردیم. اما اکنون ورق برگشته است. شما میتوانید با جست وجوی سادهای در فضای مجازی به هزاران فایل تلاوت از قاریان مصری دسترسی پیدا کنید. رشد روزافزون فضای مجازی ذائقه نوجوانان را نیز تغییر داده است.
بازیهای رنگارنگ رایانه ای، شبکههای پرمخاطب مجازی و... سبب شده تا نوجوان امروز ما وقت خود را صرف آنها کند. آیا امروز نیز میتوانیم مثل دهههای ۷۰ و ۸۰ استعدادهای قرآنی نوجوانان را کشف کنیم؟ نسل جدید ما با چه جذابیتی به دنبال آموزش قرآن خواهد آمد؟ برای پاسخ به این سؤالها نیازمند تحلیلی عمیق از جامعه امروز خود هستیم.
قاریان نوجوان ما در میان دیگر کشورها از امتیازات ویژهای برخوردار هستند. با توجه به سفرهایی که به دیگر کشورهای اسلامی داشتم متوجه علاقه زیاد آنان به تلاوت قاریان ایرانی شده بودم. این علاقه ناشی از چیست؟ بارها از زبان برخی از مسلمانان دیگر کشورها شنیده ام که به من میگفته اند علت اصلی موفقیت قاریان ایرانی این است که از نوجوانی به دنبال آموزش آنها هستید. نکتهای که بارها رهبر معظم انقلاب به آن تأکید کرده اند.
هرسال در دیدار قاریان روز نخست ماه مبارک رمضان با ایشان، قاریان نوجوان به تلاوت میپرداختند. من نیز در سال ۸۴ این تجربه را داشتم. پس از انجام تلاوت رهبر معظم انقلاب من را به ادامه دادن این مسیر و کسب تجربههای بیشتر تشویق کردند. استادان ما در شهرها به دنبال کشف استعدادهای قرآنی هستند، اما اگر این تلاشها در قالب طرحی مدون و هدفمند صورت پذیرد جلوه بیشتری خواهد داشت.
«طرح ملی تلاوت» که با تلاش برخی دوستانم در مشهد پایه ریزی شد یکی از طرحهای موفق در زمینه استعدادیابی نوجوانان قرآنی است. این طرح ابتدا در مشهد و برخی مراکز دیگر شروع به کار کرد و کم کم با رشد روزافزون علاقهمندان توانست فصلی درخشان در عرصه استعدادیابی نوجوانان خلق کند. تا آنجا که در استان سیستان و بلوجستان شاهد رشد قاریان نوجوانی بودیم که هنوز هم در حال فعالیت در این عرصه هستند.
سال ۹۵ به دعوت مسئول این طرح برای بازدید از برخی استانها عازم مراکز استان شدیم. جیرفت یکی از شهرهایی بود که در آنجا مؤسسهای قرآنی نمایندگی این طرح را برعهده داشت. دمای هوای ۵۰ درجه این شهر نیز باعث تعطیلی کلاسهای قرآن نشده بود و نوجوانان علاقهمند با چهرههایی خندان بر سر کلاسها حاضر میشدند و همه تلاش خود را صرف آموزش آیات کلام الهی میکردند. شهرهای دیگر نیز به همین صورت بود. نوجوانان به دنبال آن بودند تا خود را پختهتر کنند. این شور و شوق برای من که سالها در این مسیر قدم برمی داشتم بسیار دل پذیر بود.
«طرح ملی تلاوت» اکنون توانسته با برگزاری جشنواره تلاوت برای قرآن آموزان این طرح، جذابیتی تحسین برانگیز ایجاد کند. برگزاری این جشنواره در چند سال در جزیره کیش و همین طور مرحله نهایی آن در کربلای معلی رقابتی زیبا بین نوجوانان ایجاد کرده است. مسئولان فرهنگی عراقی نیز با آغوشی باز میزبان این استعدادهای قرآنی بوده و هستند.
استعدادیابی مسیری است که در کشورهای دیگر دنیا نیز دنبال میشود. برگزاری مسابقات در رشتههای گوناگون هنری در دیگر کشورها برای سنین نوجوان نشان دهنده این مسئله است که قدم اصلی برای پیشرفت فرهنگی هر کشوری، کشف استعدادهای نوجوانان در همه عرصههای هنری است. مسئولان ما اگر به دنبال پیشرفت و برنامه ریزی در مسیر رشد قرآنی کشورمان هستند باید حمایت همه جانبه خود را از چنین طرحهای موفقی ابراز کنند.