نمایندگان مجلس در آزمون شفافیت

به گزارش شهرآرانیوز؛ طرح شفافیت آرا نمایندگان مجلس مخالفان و موافقانی دارد که هر کدام نظراتی برای اجرا یا عدم اجرای آن دارند. 

هنگامی که مجلس یازدهمی‌ها مشغول تهیه و تدوین طرح «شفافیت آرا» بودند، فکرش را هم نمی‌کردند که بعد از گذشت چندماه از شروع کارشان، ایرادات و اشکالات شفاف شدن آرا آن قدر اهمیت پیدا کند که تن دادن به آن سادگی هم که تصور می‌کردند، پیش نرود و در ۱۵بهمن۹۹، هنگامی که طرح در دستور کار قرار گرفت، با ۶۳رأی مخالف پارلمان نشین‌ها و هنگامی که به دوسوم آرا نیاز داشت، رد شود.

نمایندگانی که خود را در صف مقدم شفافیت معرفی کرده بودند و در همان روز‌های ابتدایی به ازای هر رأی گیری در مجلس از رأیشان عکس می‌گرفتند و از توئیتر گرفته تا اینستاگرام و هرجا که می‌توانستند آن را منتشر می‌کردند، درست در روزی که باید مواضعشان را درباره شفاف شدن یا نشدن رأی نشان می‌دادند تناقض در رفتار نشان دادند و با طرح اصلاح آیین نامه داخلی مجلس در راستای شفاف شدن آرا مخالفت کردند؛ مخالفتی که حتی باورش برای حامیان مجلس یازدهم هم سخت بود.

اما با رد این طرح، انتقادات چنان شدت گرفت که ۵۰نماینده مجلس به هیئت رئیسه مجلس برای بررسی مجدد طرح شفافیت آرای نمایندگان در صحن علنی مجلس نامه نوشتند. برهمین اساس، در چند روز اخیر، باز هم بحث برای تصویب طرح شفافیت آرا داغ شده است، تاجایی که حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو هیئت رئیسه مجلس، از نهایی شدن طرح شفافیت آرای نمایندگان در کمیسیون آیین نامه داخلی قوه مقننه خبر داد و گفت: این طرح به هیئت رئیسه ارائه شده است تا در سامانه طرح‌ها و لوایح مجلس بارگذاری شود. باوجوداین هنوز این طرح در دستورکار مجلس قرار نگرفته است.

موافقان و مخالفان طرح چه می‌گویند؟

آنچه از ظاهر امر پیداست، این بار تعداد نمایندگان موافق طرح شفافیت آرا بیشتر از مخالفان انگشت شمار آن است. حجت الاسلام محمدحسین حسین زاده بحرینی، نماینده مشهد که یکی از موافقان این طرح است، درباره آن گفت: با تصویب طرح شفافیت آرای نمایندگان، کیفیت تقنین و نظارت در مجلس شورای اسلامی به صورت چمشگیری ارتقا پیدا می‌کند. مجلس محل اجتماع منتخبان ملت است و ما به نمایندگی از کل مردم ایران تصمیم می‌گیریم، و طبیعتا حق نداریم بدون مطالعه و دقت کافی رأی بدهیم. طرح شفافیت آرا باعث می‌شود که هر نماینده، قبل از رأی گیری همه جوانب را بسنجد و با استدلال رأی بدهد.

اما علیرضا بیگی، نماینده تبریز که با طرح شفافیت آرا مخالفت کرده است، در گفتگو با «پانا» گفت: موضوع شفافیت آرا نباید باعث شود استقلال و حُریت نماینده تحت تأثیر قرار گیرد. اگر ما احزاب مختلف داشتیم پاسخ گویی هم شفاف می‌شد؛ زیرا نظریات احزاب نمی‌تواند پنهان باشد و نماینده‌ای که ازطریق حزب وارد مجلس می‌شود ناچار است برای اینکه از اهداف حزب خود صیانت کند و پاسخگوی دستاورد‌های خودش نزد افکار عمومی باشد، شفاف عمل کند. همچنین مسائلی وجود دارد که بازتاب‌های قشری و صنفی یا منطقه‌ای دارد؛ باید دقت کنیم که نماینده تحت تأثیر این عوامل آزادگی خود را از دست ندهد.

حجت الاسلام نصرا... پژمانفر، دیگر نماینده مشهد، به عنوان موافق این طرح گفته است: کمیسیون آیین نامه طرح شفافیت را تصویب کرد و باید در دستور کار مجلس قرار گیرد. انتظار دارم هیئت رئیسه این مسئله را سریع‌تر در دستور قرار دهد.

از سوی دیگر، حسین امامی راد، نماینده چناران، به عنوان مخالف گفت: مردم یک حوزه انتخابیه باید بدانند که نمایندگان آن‌ها چه موضع گیری‌هایی درباره مواضع داخلی دارند و باید شفافیت را به نقاطی که مصالح مردم در آنجاست ببریم، ولی در برخی مواقع نیاز به شفافیت نیست که می‌توانم به رأی به وزرا و اعضای کابینه اشاره کنم که این موضوع مربوط به این دولت و دولت قبل نیست، بلکه کل دولت‌ها مدنظرم است؛ زیرا شاید در نهایت این شفافیت به نفع مردم حوزه انتخابیه نباشد. شفاف سازی در رأی به اعضای کابینه ممکن است در حوزه انتخابیه تأثیرات منفی داشته باشد و به نفع مردم نباشد.

قالیباف: نمایندگان به طرح شفافیت رأی دهند

اما دیروز «مهر» در خبری نوشت که کمیسیون آیین نامه داخلی مجلس نسخه‌ای ۱۱ ماده‌ای برای شفافیت آرا در مجلس آماده کرده است تا بعد از هشت ماه از رد اولین نسخه، بالاخره تکلیف این وعده انتخاباتی نمایندگان مجلس یازدهم را روشن کند. هم زمان محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، در صحن علنی مجلس گفت: در هفته‌های آتی، بررسی مجدد طرح شفافیت آرای نمایندگان در دستور کار قرار خواهد گرفت.

مراحل اصلاح این طرح با اعمال نظر نمایندگان در کمیسیون آیین نامه داخلی به پایان رسیده است و به رأی نمایندگان گذاشته خواهد شد. هدف این طرح این است که علاوه بر شفافیت آرای نمایندگان در حوزه‌های بسیار مهم، فرایند‌های تصمیم سازی مجلس را نیز شفاف کند. درصورت تصویب نهایی این طرح، جلسات کمیسیون‌ها به صورت علنی برگزار می‌شود و برای پخش این جلسات از طریق صدا و سیما بستری قانونی فراهم خواهد شد. حاضران، غایبان و آرای نمایندگان در جلسات کمیسیون‌ها به صورت عمومی منتشر می‌شود.

وی ادامه داد: از همه دلسوزان و پیگیران بحث شفافیت درخواست می‌کنم تمام جوانب این طرح را مدنظر قرار دهند و نتایج مهم این میزان از شفافیت در فرایند‌های کاری مجلس را در سطح جامعه تبیین کنند. امیدوارم نمایندگان نیز به این طرح مهم و ضروری رأی دهند و اگر نظر اصلاحی داشتند، در بررسی جزئیات نظراتشان را پیگیری کنند و با رأی خود، مجلس را در عرصه شفافیت پیشتاز نهاد‌های قانونی کشور سازند. قالیباف تصریح کرد: مجلس یازدهم شفاف سازی را از خود آغاز کرد؛ لذا جهت گیری اقدامات این مجلس در امور قانون گذاری و نظارت به گونه‌ای خواهد بود که همه دستگاه‌ها به سمت شفافیت و مدیریت تعارض منافع پیش بروند.