چند بار سراغ مردم رفته ایم؟

چندبار سراغ شهروندان رفته و از آن‌ها پرسیده ایم که نیاز شما چیست؟ چه چیزی برایتان اهمیت بیشتری دارد؟ به نظر شما چه خدماتی باید در اولویت فعالیت‌های شهرداری قرار گیرد؟ واقعیت این است که بعد از شکل گیری شورا‌های اسلامی و نقش آفرینی شان در اداره شهر، باتوجه به اینکه مدیران شهری مستقیم یا غیرمستقیم براساس رأی مردم بر سر کار آمده اند، شاید سعی کرده باشند کمابیش به مردم مراجعه کنند و در نشست‌ها و محافل عمومی از شهروندان سخن بگویند، ولی واقعیت آن است که در عمل، دیدگاه‌های مردم کمتر در اداره شهر نقش داشته است.

این امر به دلیل دو مسئله مهم ایجاد می‌شود؛ اول اینکه در برخی مواقع این باور یا ذهنیت به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه وجود دارد که ما به عنوان متولیان شهر، نیاز و اولویت مردم را بهتر از خود آن‌ها تشخیص می‌دهیم و دوم اینکه یک مکانیسم یا سیستم عملیاتی کارا برای مراجعه به مردم و جلب دیدگاه‌های آن‌ها وجود نداشته است.

در این راستا چند راهکار وجود دارد که می‌تواند نقش آفرینی شهروندان به عنوان «شهروند پویا» را بیشتر کند و همان رویکردی را که از دیرباز به نام «شهر ما، خانه ما» وجود داشته است، دوباره رونق بخشد:

۱- روابط عمومی‌ها باید غیر از اقدامات مربوط به اطلاع رسانی، تبلیغات شهری و تشریفات سازمانی برای اموری همچون «افکارسنجی و نظرسنجی علمی، هدفمند، دقیق و مستمر» نیز برنامه و طرح داشته باشند و رویکرد تعاملی شهرداری را تقویت کنند.

۲- مرکز پژوهش‌های شورا می‌تواند با به کارگیری رویکرد «اداره تعاملی شهر» در فرایند‌های پژوهشی و اقدامات تصمیم ساز خود، زمینه قانون گذاری در توسعه مشارکت‌های اجتماعی، اقتصادی و سرمایه گذاری مردم را فراهم کند.

۳- سامانه مردمی ۱۳۷ علاوه بر دریافت، پیگیری و رسیدگی به شکایت‌های مردمی باید برای دریافت نظر‌های آن‌ها به منظور تشخیص اولویت‌ها و خواسته هایشان، برنامه‌ای عملیاتی طراحی کند.

۴- باید ضمن طراحی مجدد وظایف و نحوه ارتباط شورایاری‌ها و شورا‌های اجتماعی محلات یا هرگونه اجتماع مردم نهاد دیگری که در مدیریت شهر نقش دارد، زمینه اثرگذاری مردم در اداره شهر را گسترش داد.

سخن پایانی اینکه مدیریت شهری همواره باید خودش را مخاطب این سوال قرار دهد که «چندبار سراغ مردم رفته ایم و دیدگاه‌های آن‌ها را در تصمیم‌های خود اعمال کرده ایم؟» پاسخ عملی و منطقی به این پرسش، هم می‌تواند میزان مشارکت و نقش آفرینی شهروندان را نشان دهد و هم می‌تواند عامل مهمی برای اندازه گیری میزان رضایت آن‌ها محسوب شود.