امید حسینی نژاد | شهرآرانیوز - سالهای نخست تحصیل آقا سید جواد در شهر تبریز سپری میشد آن هم در دورانی متلاطم که هر روز آبستن حوادث مهمی در این شهر بود. همه این اتفاقها از نگاه آقا سید جواد میگذشت. او سخنرانیهای پرشور و بلند شوهرخواهر خود، شیخ محمد خیابانی را که گاه تا چهار ساعت ادامه مییافت، از نزدیک میدید.
آقا سید جواد در مکتبخانه دروس ابتدایی را گذراند. یکی از هم دورههایی او مرحوم آیت ا... میلانی بود. حجت الاسلام سیدمحمد خامنه ای، فرزند ارشد او، چنین میگوید: آیت ا... میلانی خودش میگفت که ما و پدرتان هم مکتب بودیم و باهم درس میخواندیم و بازی میکردیم. آن دو خیلی به هم نزدیک بودند و ایشان در اوایل اقامت در مشهد تقریبا هفتهای یک بار به منزل ما میآمدند. پس از فوت پدر عازم مشهد شد و از محضر بزرگان این شهر کسب فیض کرد و با گذشت زمانی کوتاه راهی نجف شد. تحصیل در نجف آن هم در محضر بزرگانی، چون میرزای نایینی و سید ابوالحسن اصفهانی تأثیر بسزایی در جایگاه علمی او داشت. در این زمان بود که با مرحوم سید محمدحسین طباطبایی آشنا شد.
علامه طباطبایی، آیت ا... میلانی و آقا سید جواد در شهر نجف سه یار دبستانی بودند و این ارتباط و دوستی همچنان میان ایشان تا سالها و تا اواخر عمرشان پابرجا بود.
اما جنس ارتباط او با علامه طباطبایی از نوعی دیگر بود. علاقه عاطفی بین او و علامه سبب شده بود تا خانوادهها نیز با یکدیگر آشنا شوند. حجت الاسلام سید هادی خامنهای در این باره میگوید: یکی دیگر از هم دوره ایهای مرحوم ابوی که از کوچکی در تبریز با هم آشنا و بلکه همدرس بودند، علامه طباطبایی بود. آنچه از سالهای دهه چهل شمسی به بعد در خاطرم مانده، اینکه خانواده ما با خانواده علامه ارتباط زیادی داشتند. علامه و خانواده شان هر ساله برای یک ماه یا بیشتر در مشهد اقامت میکردند. کتابهایی را که علامه لازم داشتند، من از کتابخانه پدر به امانت میگرفتم، زیر بغل میزدم و در محل سکونتشان تحویل میدادم، بعد از استفاده علامه دوباره کتابها را به خانه میآوردم و در کتابخانه پدر قرار میدادم.
حجت الاسلام سیدمحمد خامنهای نیز در این باره میگوید: آقای طباطبایی با ما روابط خانوادگی داشت و در دوران اقامت خود در مشهد، هر دفعه که میآمدند خانواده و فرزندانشان را هم میآوردند، بنابراین خانمها با هم دوستی و مراوده نزدیک داشتند، بچههای دو خانواده هم با هم بازی میکردند و روابط نزدیک و صمیمانهای برقرار بود. همین روابط نزدیک باعث شد که خانواده من در قم پس از ازدواج، با خانواده ایشان و خود من با شخص علامه و فرزندانشان روابط خانوادگی داشته باشیم و منزل ما هم شاید کمتر از صد متر با منزل ایشان فاصله داشت.
این ارتباط تنها محدود به این دو مجتهد نبود بلکه همسرانشان نیز علقهای عاطفی و رابطه عمیقی با یکدیگر داشتند. حجتالاسلام سید هادی خامنهای عمق این رابطه را این چنین به تصویر میکشد: مادر ما با همسر مرحوم علامه خواهرخوانده بودند و سری از هم جدا داشتند. من همسر علامه را خوب به خاطر دارم؛ خانمی مهربان و بسیار بامحبت بود. چه آن زمان که آنها به منزل ما میآمدند و چه زمانی که من و مادرم در مشهد به منزلشان میرفتیم، به من محبت میکرد و هنوز آن حس مادرانگی و مهربانی ایشان را در وجودم احساس میکنم.
مرحوم علامه طباطبایی بعضی از سالها با خانواده خود به مشهد مشرف میشدند و یکی دو ماه میماندند و بیشتر اوقات، صبحها برای دیدن آقا سیدجواد به منزلش میرفتند و ساعتی با هم مینشستند و با هم از هر دری صحبت میکردند.
در طول سالهایی که آقا سید جواد در مشهد و مرحوم علامه طباطبایی در قم به سر میبردند مکاتباتی با یکدیگر داشتند. محتوای این نامهها نشان دهنده عمق ارتباط و علاقه این دو مجتهد بزرگ به یکدیگر بود. در این روزها دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب یکی از نامههایی که علامه طباطبایی برای مرحوم آیت ا... سید جواد خامنه ای، پدر عالی قدر رهبر معظم انقلاب، نوشته اند در اختیار علاقهمندان قرار داده اند. متن این نامه را در ادامه میخوانید.
«بعرض مقدس میرساند امیدوارم که وجود مقدس عالی قرین عافیت و موفقیت بوده و ملالی نداشته و گاهگاهی بیاد ارادتمندان و اخلاص کیشان بیفتید. مرقوم مبارک که بیک لحاظ سرافرازی و بلحاظ دیگر تنبیه ارادتمند بود زیارت گردید. مسئله تأخیر حواله چهارصدوپنجاه تومان بهاندازهای ارادتمند را عرق خجلت کرده بود، که خدا شاهد است اگر مرقومه شریفه زیارت نمیشد تا مدتی عریضه نگار نمیشدم.
خدا به حاج شیخ اسماعیل کتاب فروش انصاف بدهد که پول ما را بعد از وصول یکماه و نیم تمام معطل کرد. بالأخره توسط آقای حاجی سید علی اصغرآقا خوئی زورکی وصول کرده حواله خدمت کردیم به هرحال الخیر فیما وقع. لازمه بزرگی و آقائی تان تحمل مشاق و زحمات زیردستان است. راجع به سلسله نسب که مذاکره فرمودید هم به آقای نجفی عرض شده و هم به بعض رفقا که مسافرت طهران کرده سپرده ایم. امیدواریم چند روز دیگر لَفّا با عریضه دیگر ارسال محضر مبارک نمائیم.
خدمت مبارک حضرت آقای آقامیرزا غلامحسین آقا سلام و ارادتمندی و تبریکات صمیمانه دارم. متمنی است گاهگاهی در آستان قدس یادآوری بنمائید. چندی است که کسالت دارم تب میکردم و سینه درد و زکام و غیره. فعلا اگرچه چند روز است تب قطع شده لکن هنوز برء کامل حاصل نشده. خدمت حضرات حجج آقایان ملکی و خوئی و تبریزی و نخجوانی سلام دارم و بالخصوص حضرت آقای نجف آبادی سلام دارم. خانواده خدمت محترم علیه عالیه اهل بیت و متعلقین سلام داشته و تقاضای دعای زیارت جدید دارند. خدمت محترم آقای عبائی هم سلام داشته و عذر زحمات نمودیم.
والسلام علیکم و رحمه ا...
محمدحسین طباطبایی»
در ادامه بخوانید
گفتگو با حجتالاسلام سید هادی خامنهای درباره شخصیت و اندیشههای آیتا... سید جواد خامنهای