درباره صحن انقلاب حرم مطهر رضوی | جلوه شکوه در حرم عشق

به گزارش شهرآرانیوز؛ صحن انقلاب یا صحن عتیق همان گونه که از نام آن پیداست، قدیمی‌ترین صحن حرم مطهر امام هشتم (ع) است و با ۶هزارو ۷۴۰ مترمربع مساحت در ضلع شمالی حرم قرار دارد. نیمی از این صحن تاریخی و باشکوه در دوران تیموریان ساخته شد و نیمه دیگر در تقارن کامل با آن در دوران صفویان توسعه یافت.

وزیر سلطان حسین بایقرا از سلسله تیموریان، دستور ساخت صحن، ایوان جنوبی به نام ایوان طلا (ایوان نادری) و چند بنا در ضلع غربی آن را داد و ۱۵۰سال پس از آن، شاه عباس صفوی ایوان‌های شمالی و بخش شرقی آن را به صورت کاملا قرینه با بخش‌های قبلی گسترش داد.

دو ایوان ساعت و نقاره خانه در تقارن کامل با یکدیگر ساخته شده اند. دو مناره حرم مطهر رضوی بر فراز ایوان طلا و ایوان عباسی ساخته شده است. امیرعلی شیر نوایی، وزیر دانشمند تیموریان که ساخت این صحن با همت وی آغاز شد، درکنار ایوان شمالی خفته است. در صحن انقلاب اسلامی حرم امام رضا (ع) چهار ایوان معروف وجود دارد که به نام‌های ایوان عباسی در شمال صحن، ایوان طلای نادری در جنوب صحن، ایوان نقاره خانه در مشرق صحن و ایوان ساعت در مغرب صحن، شهرت دارند.

زمان ساخت صحن در دوران تیموریان، پنجره‌ای در سمت چپ ایوان نادری در محلی مشرف به ضریح مطهر نصب شد تا زائران بتوانند در فاصله‌ای کم با ضریح زیارت نامه بخوانند. این پنجره اکنون پنجره فولاد نامیده می‌شود. ایوان شرقی در دو طبقه بنا شده و نقاره خانه در طبقه دوم آن جای گرفته است. در طبقه اول آن نیز وسایل مربوط به نقاره نوازی نگهداری می‌شود. به غیر از زمان طلوع و غروب خورشید، در اعیاد و در هنگام مشاهده کراماتی از جانب آقا علی بن موسی الرضا (ع) نیز نقاره نواخته می‌شود. ساعت صحن انقلاب به ساعت معاون نیز معروف است.

این ساعت را شخصی به نام مرحوم عبدالحسن معاون در سال۱۳۳۳ از آلمان خرید و بر سر ایوان غربی صحن انقلاب که به ایوان ساعت معروف است، نصب شد. سقاخانه درست در میانه صحن انقلاب قرار دارد. سنگاب آن که به صورت یکپارچه تراشیده شده است، به دستور نادرشاه افشار از سنگ مرمر تهیه و از هرات به مشهد منتقل شد. سایه بان هشت ضلعی و سقف گنبدی شکل آن را هنرمندی به نام اسماعیل طلایی روی پایه‌هایی از جنس مرمر ساخت و طلاکاری کرد. سقاخانه یک بار در سال۱۳۴۵ مرمت شد.