بررسی راهکار‌های تحقق گفتمان انقلاب اسلامی در سپهر حاکمیت

به گزارش شهرآرانیوز؛ انقلاب اسلامی ایران باعث شکل گیری گفتمان و نظام معنایی جدیدی شد. گفتمان انقلاب اسلامی ایران با دالّ مرکزی اسلام شیعی، توانسته است در رویارویی گفتمانی، به رقابت با گفتمان‌های اسلام سلفی و اسلام اخوانی بپردازد و به عنوان یک الگوی مناسب گفتمان اسلام گرا، گفتمان لیبرال دموکراسی را به «غیر» هویت بخش خود تبدیل کند و با توجه به مبانی غنی اسلام شیعی، ظرفیت این را دارد که با پیروی از الزاماتی، بتواند نظام معنایی خود را در عصر جهانی شدن چیره‌تر و مقبول انسان‌های دارای فطرت پاک بنماید.

بر این اساس، در بستر جهانی شدن که به مثابه عرصه رقابت و غیریت سازی گفتمان هاست، گفتمان انقلاب اسلامی ایران به رقابت گفتمانی می‌پردازد.

ازسویی تحقق تمام و کمال گفتمان انقلاب اسلامی در عرصه حکمرانی در ایران، می‌تواند کشورمان را به مثابه نمونه‌ای آرمانی درزمینه «حکمرانی مطلوب»، برای الگوگیری سایر کشور‌ها در جهان، مطرح کند.

اما این موضوع به طی مراحل و الزامات مشخصی نیاز دارد و راهکار‌های خاصی را می‌طلبد. برای بررسی بیشتر این مهم و پرسش درباره چگونگی تحقق گفتمان انقلاب اسلامی در دولت سیزدهم در گستره ملی و منطقه ای، سراغ جواد آرین منش، فعال سیاسی و نماینده مردم مشهد در دوره‌های هفتم و هشتم مجلس، رفته ایم.

حکمرانی خوب درصدد رفع تبعیض

آرین منش در پاسخ به این پرسش خبرنگار «شهرآرا» که مهم‌ترین راهکار‌های اجرایی و عملیاتی سازی گفتمان انقلاب اسلامی در عرصه حکمرانی کشور چیست، گفت: گفتمان انقلاب اسلامی از نظریه و ایدئولوژی اسلام متولد شده، در تأسیس جمهوری اسلامی تجلی پیدا کرده و درصدد تحقق آرمان‌های بلند اسلامی بوده است. گفتمان انقلاب اسلامی در عرصه حکمرانی در نظریه ولایت فقیه تبلور یافته و همان گفتمان امام (ره) و رهبری است که در نهایت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تجلی پیدا کرده است. در عرصه حکمرانی در قانون اساسی، به مسئله قسط و عدل، توحید، امامت و رهبری، توجه و به مقولاتی همچون کرامت انسانی، آزادی، نفی ستمگری و سلطه گری اشاره شده است.

وی در ادامه افزود: اگر به اصول قانون اساسی نگاه کنیم، در فصل سوم قانون اساسی، وظایفی برای حاکمان و دولت‌ها مشخص شده است، از جمله اینکه در یک حکمرانی مطلوب، دولت‌ها باید محیط مساعدی را برای رشد فضائل اخلاقی فراهم کنند، یا حکمرانان موظف اند که در راستای ارتقای آگاهی‌های عمومی به آموزش و پرورش توجه ویژه کنند.

حکمرانی مطلوب در قانون اساسی، ویژگی‌های مشخصی دارد از جمله طرد استعمار، محو استبداد و خودکامگی و تأمین آزادی‌های سیاسی و مشارکت مردم در عرصه تصمیم گیری. وی ادامه داد حکمرانی خوب درصدد رفع تبعیض، رفع فقر و محرومیت، اصلاح نظام اداری و پی ریزی یک اقتصاد مطلوب در خدمت مردم است. اگر ما به اصول قانون اساسی توجه کنیم، حکمرانی مطلوب را باید در قانون مندی، مسئولیت پذیری، پاسخ گویی به مطالبات مردم و شفافیت سازی مسائل جست وجو کنیم.

حکمرانی مطلوب مستلزم روابط حسنه میان مردم و حکومت است

وی همچنین درباره راهکار‌های اجرایی مشخص تحقق گفتمان انقلاب اسلامی در عرصه حکمرانی گفت: رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب این راهکار‌ها را بیان کرده اند؛ اینکه چگونه باید اصلاحات لازم در عرصه اداری و اجرایی و کشور صورت گیرد و اینکه چگونه یک تعامل مثبت با مردم در دستور کار قرار گیرد. در این بیانیه تأکید شده است که حکمرانی مطلوب، مستلزم روابط حسنه میان مردم و حکومت، عقلانی کردن نقش دولت در جامعه، ارتقای توانمندی‌های مردم، افزایش توان سیاسی، اقتصادی و نظامی کشور، پاسخ گویی به مردم و فراهم کردن بستر و شرایط توسعه اقتصادی و کاهش مشکلات و احترام به حقوق مردم است.

برای تحقق گفتمان انقلاب اسلامی باید ساختار‌های موجود را اصلاح کنیم

آرین منش در پاسخ به این پرسش که پس از تبیین چیستی گفتمان انقلاب اسلامی و شناخت راهکار‌های اجرایی آن در عرصه حکمرانی، اولویت در مرحله سوم، به کارگماردن مدیران و مسئولان وفادار به آرمان‌ها و ارزش‌های والای این گفتمان است یا اصلاح ساختار‌های موجود، گفت: از منظر یک نگاه جامعه شناسانه، ساختار‌ها اهمیت فوق العاده‌ای دارند؛ زیرا وقتی افراد در ساختار‌ها قرار می‌گیرند، تحت تأثیر ساختار‌های حاکم عمل می‌کنند.

اما واقعیت این است که نقش مدیران را هرگز نمی‌توان نادیده گرفت؛ بنابراین ترکیبی از اصلاح ساختار‌ها و تقویت و ارتقای سطح مدیریت در کنار یکدیگر می‌تواند حلال مشکلات و راهگشای شرایط امروز کشور باشد. به عنوان مثال، اگر ما یک قانون بسیار عالی و یک ساختار بسیار مناسب داشته باشیم، اما مجریان ما ناکارآمد باشند، آن قانون جنبه اجرایی و عملیاتی پیدا نمی‌کند و ساختار‌ها نیز هرقدر دقیق ایجاد شده باشند، نمی‌توانند راهگشا باشند.

از سوی دیگر، اگر ما مجریان توانمندی داشته باشیم و سطح مدیریت و کارشناسی نیز استاندارد باشد، اما ساختار‌ها معیوب و فرسوده باشند، مدیران و جریان نیز به تنهایی نمی‌توانند راه به جایی ببرند. در نتیجه، برای تحقق گفتمان انقلاب اسلامی در عرصه حکمرانی کشور، نیاز داریم هم ساختار‌های موجود را اصلاح کنیم و هم مدیرانی را به کار بگیریم که از توانمندی‌های لازم برخوردار و به آرمان‌های والای این گفتمان وفادارباشند.