سیدی | شهرآرانیوز؛ در شهرآرانیوز و همراه با شما به بسیاری از روستاهای خراسان رضوی سفر کردیم؛ از روستاهای سرسبز و کوهستانی «مارشک» و «یَدک» گرفته تا روستاهای کویری «مزینان» و «فخرآباد». سری به روستاهای تاریخی «گاه» و «نشتیفان» که هنوز پابرجاست زدیم، سپس رفتیم به روستاهای «سنگبست» و «شادیاخ» که سالهاست رنگ آبادی ندیده اند. از مشکلات بیآبی اهالی «چَرَمکهنه» در کلات پرآب نوشتیم و از کشاورزی روی پوست خربزه اهالی «جیمآباد».
آنچه بر ما روشن است، نهفقط ۵۵روستای هدف گردشگری معرفیشده ازسوی اداره کل میراث فرهنگی خراسان رضوی، که بیشاز ۷۰ درصد روستاهای این استان بهواسطه محصولات کشاورزی، آداب و رسوم محلی، ظرفیتهای تاریخی، مذهبی و طبیعیشان میتوانند جاذبه گردشگری باشند.
اما مسیرهای دسترسی نامناسب به روستاها، نبود امکانات کافی برای حضور گردشگر، نداشتن برنامه مناسب، ناآشنایی با توانمندیهای روستاها و... موجب شده است ظرفیتهای این روستاها مغفول بماند.
نبود طرحی برای تحول و توجه به نیازهای روستاییان باعث شده است بسیاری از روستاهای ما خالی از جمعیت جوان و نیروی کار شوند، چنانکه براساس خبری که آذر همین امسال منتشر شد ۱۸سال است که نوزادی در روستای «دیسفان» گناباد متولد نشده است.
در این مطلب میخواهیم براساس مشاهدات و بررسیهایفنی خودمان، سه روستایی را معرفی کنیم که میتوانند براساس داشتههایشان در فهرست روستاهای گردشگری جهان جای گیرند. ازآنجاییکه اولین قدم در راه گردشگری، تمایل و همراهی اهالی روستاست، تلاش شده است سه روستایی معرفی شود که این تمایل در اهالی آن وجود داشته باشد. توجه به پایداری محیط زیست، یکی دیگر از معیارهای درنظرگرفتهشده در این سه روستاست.
همدلی بیش از هرچیزی بین اهالی پیوهژن دیده میشود. اینکه اگر فردی در شغلی موفق بوده است، تلاش کرده سایر اهالی روستا را نیز با خود بالا بکشد. امروز در خانه هر پیوهژنی، حداقل یک یا دو نفر در صنعت جواهرسازی مشغول به کار است. قبل از این هم اهالی ورود به یک حرفه را تجربه کردهاند. پیشتر نیز همه آنها به شغل نمدمالی و قالیبافی مشغول بودند.
بااینکه پیوهژنیها از همه مراحل صنعت جواهرسازی یعنی از استخراج تا فروش را بهعهده دارند و همه اهالی روستا نیز به جواهرسازی مشغولاند، سنگاندازی سازمانهای مختلف برای دایرکردن کارگاه در روستا باعث شده است شاغلان این حرفه مجبور شوند برای کار به شهر بروند؛ موضوعی که در تضاد کامل با سیاست مهاجرت از روستا به شهر است. اگر کارگاهها ساخته شود، نهتنها به ماندگاری بیشتر اهالی روستا کمک میکند، که تماشای روند کار جواهرسازی برای گردشگرانی هم که به روستا وارد میشوند، میتواند جذاب باشد.
چشمهسارهای فراوان، درختان سرسبز، روستای پلکانی، آبوهوای خنک و... زیباییهایی است که برای جذب گردشگر به روستایی در ۷۵کیلومتری مشهد کافی است. اما هیچیک از این موارد، دلیل قرارگرفتن روستای دیزباد بالا در فهرست ما نیست. فرهنگ خوب مردم دیزباد بالا در مهربانی با طبیعت و محیط زیست، بیش از هر چیز، ما را شیفته این روستا کرده است.
شورای روستای دیزبادبالا تصویب کرده است که اگر کسی میخواهد خانهای بسازد یا مرمت کند، حتما بخشی از خانه باید آشیان پرنده باشد. دلیل این قانون علاوهبر انتقال حال خوب پرندگان به روستا، استفاده از کود پرندگان برای حاصلخیزی خاک است. آنها همچنین برای گرازها در داخل خاک، سیبزمینی یا آلوی قطرهطلا جاسازی میکنند، تا آنان برای رسیدن به سیبزمینی، با پوزه قویشان خاک را زیرورو کنند. با این کار نهتنها به گراز کمک میکنند، که دیگر نیازی به استفاده از تراکتور برای شخمزدن نیز ندارند و درنتیجه خاک روستا نیز زیر چرخها و شخمهای تراکتور سست نمیشود. اهالی روستا همچنین سالیانه مبلغی از یارانه خود را به یگان مردمی حفاظت از محیط زیست روستا تحویل میدهند. همه این اقدامات محیط زیستی میتواند توجه سازمان جهانی گردشگری را جذب کند.
آسباد، معماری شگرف ایرانی است که نشاندهنده سبک زندگی مسالمتآمیز آدمهای قناعتگر کویر است. جایی که آسمان، آب را از زمین دریغ میکند و آسیابهای آبی، دیگر پاسخی برای گرداندن آس نیست، انعطاف بادهای ۱۲۰روزه کویر میتواند پرههای چوبی آسیاب را بچرخاند و گندم را آرد کند. سالهاست که آسبادها از چرخش افتادهاند، اما مرمتشان شده است منبع نان مردم کویر. اهالی روستای نشتیفان توانستهاند با ساخت صنایع دستی و تکیه بر گردشگری در روزهای بیآبی، زندگی خود را بگذرانند.