وحدت ارضی و ساختار جغرافیایی کشور با زبان و ادبیات فارسی پیوند دارد و نباید از این امر غافل بود. این، نکتهای بنیادین در سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در شورای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی بود. سید عباس صالحی در این شورا از سویی به جایگاه زبان و ادبیات فارسی در حفظ هویت ما و از سوی دیگر به پیوند آن با بخش شایانتوجهی از میراث بشری اشاره کرد و خواستار جدیت در پاسداری از آن شد.
در این نشست که مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی روز گذشته گزارش آن را منتشر کرد، محمد شالویی، دبیر شورای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی، گفت: این شورا با توجه به اهمیت زبان و ادبیات فارسی تشکیل شده است. نخستین مصوبه درباره زبان فارسی در تاریخ ۲۶ خرداد سال ۱۳۶۱ به تصویب رسید. دومین مصوبه مبنی بر اجتناب جدی فروشگاهها از اسامی خارجی و بیگانه نیز در جلسه ۱۷۹ شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ ۴ بهمن ۱۳۶۷ مصوب شد. سومین مصوبه را مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۱۴ آذر ۱۳۷۵ به تصویب رساند. چهارمین آن در جلسه هیئت وزیران در سال ۱۳۷۸ بود که آییننامه اجرایی ممنوعیت استفاده از واژههای خارجی و بیگانه را که مصوبه سال ۱۳۷۵ مجلس بود به مرحله اجرا رساند و هیئت دولت نیز در سال ۱۳۹۴ اصلاحیهای برای قانون اجرایی آن انجام داد و ابلاغ کرد و از آن زمان شورای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی شکل گرفت.
شالویی افزود: هم قوانین موجود برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی و هم تأکیدات رهبر معظم انقلاب بر اعتلای زبان فارسی اهتمام و توجه به این موضوع را نشان میدهد.
اما صالحی، وزیر ارشاد، نیز در این نشست گفت: بخشی از میراث انسانی از جمله میراث علمی، فلسفی، ادبی و... به این زبان متصل است و بخش شایان توجهی از میراث اسلامی ما نیز پابهپای این زبان در جریان بوده است؛ بنابراین زبان فارسی از منظر میراثبانی فرهنگی، ادبی، علمی، انسانی و اسلامی ایرانی جایگاه ویژهای دارد.
به گفته او، زبان و ادبیات فارسی در حلقه اتصال با جامعه آشنا با این زبان در خارج از کشور هم نقش بسزایی ایفا میکند و با توجه به جایگاه رفیع و پراهمیت خود، بخش گستردهای از جغرافیای بشری را در خارج از کشور به خود اختصاص میدهد. رئیس شورای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی ادامه داد: از طرفی دیگر نسل جدید با توجه به تحولات دنیا از میراث فارسی انقطاع یافته است و این واقعیت، برای زبان فارسی مخاطرهای محسوب میشود. نسل امروز کمتر سعدی و حافظ را میشناسد و با پرچمداران هویت ایرانیاسلامیمان در حد یک اسم آشناست. صالحی در عین حال تصریح کرد: فضای مجازی نیز با همه فرصتهایی که دارد مانند هر پدیده فناوری جدید مخاطراتی هم دارد و آشفتگی زبانی از جمله این مخاطرات است و آشفتگی زبانی در مظاهر اجتماعی نیز از دیگر مخاطرات به شمار میآید. او با اشاره به نقش اقوام ایرانی در پاسداشت و اعتلای زبان و ادبیات فارسی گفت: در کنار نقش مثبت و تاریخی اقوام در پاسداشت زبان فارسی، افراطگرایی اقوام هم میتواند برای زبان و ادبیات فارسی مخاطرهآمیز باشد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بر لزوم جدی گرفتن بیش از پیش زبان و ادبیات فارسی تأکید و اظهار کرد: نظر به تأکیدات رهبر معظم انقلاب بر توجه به اعتلای این زبان، باید جایگاه شایان توجهی در سیاستگذاریهای خود برای آن در نظر بگیریم. او با اشاره به قوانین موجود برای پاسداشت و اعتلای زبان و ادبیات فارسی یادآور شد که دستگاههای مرتبط در این زمینه باید وظایف ذاتی خود را دنبال کنند. عضو کابینه تدبیر و امید افزود: در این حوزه باید وضعیت موجود خود را بدانیم و به رفع موانع در این زمینه بپردازیم. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز با راهاندازی دبیرخانه این شورا در حوزه وزارتی با هدف اهتمام در اعتلای زبان فارسی فعالیت خود را دنبال میکند.
او با اشاره به وظایف دبیرخانه شورای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی ادامه داد: این دبیرخانه باید بحثهای راهبری در این زمینه را دنبال کند و اقداماتی از جمله برگزاری نشستهای تخصصی و انجام گزارشهای پژوهشی داشته باشد. توجه به فرهنگسازی و اقدامات اقناعی از دیگر اقداماتی است که باید مورد توجه این دبیرخانه باشد. جمعآوری گزارشهای دستگاههای مختلف در حوزه پاسداشت زبان و ادبیات فارسی و در اختیار اعضای شورا گذاشتن، ارتقای شاخصهای کمی و کیفی برنامههای پاسداشت زبان فارسی و... نیز باید مورد توجه قرار گیرد.