چالشی به نام حق فنی داروخانه

لاله سادات کوثری | شهرآرانیوز؛ اگر چه بعد از گذشت ۳۵ سال دریافت غیرقانونی وجوه حق فنی داروخانه‌ها از نسخ بیماران گفته می‌شود دریافت حق فنی داروخانه‌ها در قانون بودجه ۱۴۰۰ پیش بینی شده و دریافت این حق امسال کاملا قانونی است، موضوع دریافت تعرفه متفاوت حق فنی داروخانه از بیمار، نوع و مدل محاسبه وجه دریافتی، عدم مشاوره دارویی از جانب دکتر داروساز به بیمار و نیز واریز بهای خدمات مشاوره دارویی مسئول فنی داروخانه به جیب داروخانه دار و مؤسس از جمله مهم‌ترین مشکلات موجود در این حوزه است.

حق فنی داروخانه مبلغی است که تحت هر شرایطی بیمار در قالب نسخه خود باید به داروخانه بپردازد؛ مبلغی که شاید بخش دوم هزینه دریافت دارو به شمار آید. در بیشتر موارد هم برخلاف ارائه مشاوره دارویی توسط داروساز، مبلغ ریالی آن به جیب مؤسس داروخانه واریز می‌شود.

موضوع دریافت حق فنی داروخانه‌ها بدون هیچ پشتوانه قانونی از سال ۶۵ آغاز و اعمال شد. در سال ۸۸ دیوان عدالت اداری با شکایت سازمان بازرسی کل کشور دریافت حق فنی را غیرقانونی اعلام کرد. اما نه تنها در سال‌های بعد از آن، دریافت حق فنی از سوی مسئولان داروخانه‌ها متوقف نشد، بلکه هیئت دولت در سال ۹۳ مصوبه‌ای تازه را درباره حق فنی داروخانه‌ها به تصویب رساند که بر اساس آن به وزارت بهداشت مجوز داد تا رقم حق فنی را افزایش دهد.

تخلف با نامی جدید

دوباره در همان سال، دیوان عدالت اداری بر غیرقانونی بودن دریافت حق فنی از سوی مسئولان داروخانه‌ها تأکید کرد و مصوبه آخر دولت درباره افزایش نرخ این حق را باطل اعلام کرد. با این حال وزارت بهداشت این بار برای دریافت رقمی بالاتر به ازای هر بار نسخه پیچی توسط متصدیان داروخانه ها، نام «حق فنی» را به عنوان «تعرفه خدمات دارویی» تغییر داد.

جنجال بر سر غیرقانونی بودن دریافت حق فنی از سوی داروخانه‌ها تا همین امسال هم ادامه داشت تا اینکه در هنگام تدوین بودجه ۱۴۰۰، موضوع دریافت حق فنی داروخانه‌ها بعد از ۳۵ سال دریافت غیرقانونی، به عنوان یک حق در یک قانون مصوب مجلس (قانون بودجه ۱۴۰۰) دیده شد و علی فاطمی، نایب رئیس انجمن داروسازان کشور، نیز تأیید کرد که حق فنی داروخانه‌ها در قانون بودجه ۱۴۰۰ پیش بینی شده است و امسال دریافت این حق کاملا قانونی است و نباید کسی به آن معترض باشد.

نرخ متفاوت برای یک دارو

درباره نرخ‌های متفاوت و سلیقه‌ای دریافت حق فنی هم حرف و حدیث بسیار است. حفیظی یکی از شهروندانی است که به دلیل بیماری پوستی هر سه ماه باید یک داروی ترکیبی برای پوست مصرف کند. وی درباره نبود نظارت برای دریافت تعرفه حق فنی داروخانه‌ها گفت: داروی ترکیبی برای پوست توسط متخصص برایم تجویز شده است که باید هر سه ماه یک بار تکرار شود.

چون این دارو دست ساز است هر سه ماه یک بار که به داروخانه مراجعه می‌کنم، مبلغ دریافتی پرداختی دارو متفاوت می‌شود.

این شهروند بیان کرد: در ابتدا گمان می‌کردم مبلغ مواد اولیه گران‌تر شده است، اما زمانی که فیش‌های واریزی دو دوره را با هم مقایسه کردم، متوجه شدم مبلغ دستمزد و حق فنی در دو داروخانه، متفاوت محاسبه شده است.

حق فنی حق دکتر است، نه مؤسس

یک دکتر داروساز نیز به خبرنگار ما گفت: حق فنی باید برای دکتر داروساز لحاظ شود؛ زیرا پزشک داروساز هم در قبال دارویی که به بیمار می‌دهد موظف است مشاوره دارویی ارائه کند و نوع و نحوه مصرف دارو را توضیح دهد و حتی احتمال وجود حساسیت در دارو و عوارض آن را به بیمار توصیه کند.

تکتم حسینی با بیان اینکه هر پزشکی که فعالیت کاری دارد از بیمار ویزیت دریافت می‌کند بیان کرد: پزشک داروساز حق ویزیت ندارد، اما همین موضوع حق فنی می‌تواند به نوعی موضوع ویزیت را برای او پوشش دهد.

این شهروند با بیان اینکه به طور عمده این مبالغ دریافتی به دست پزشک یا مسئول فنی داروخانه نمی‌رسد افزود: در داروخانه‌هایی که مؤسس دارد و دکتر داروساز کارمند آنجا به شمار می‌رود، این هزینه دریافتی از بیمار در حقوق دکتر داروساز محاسبه نشده است و به جیب مؤ سس واریز می‌شود.

حسینی اظهار کرد: اکنون هزینه خدمات دارویی عنوان جدیدی است که جایگزین موضوع حق فنی شده است. دکتر داروساز موظف است مشاوره‌های دارویی را برای داروی بیمار ارائه کند. اگر در نسخه‌ای این اتفاق نمی‌افتد، شهروندان باید از دکتر داروساز آن را مطالبه کنند.

وی با بیان اینکه در بسیاری از داروخانه‌های پر مراجعه، فشار کاری پزشک داروساز بسیار بالاست افزود: برای مسئولان فنی که در این شرایط در داروخانه کار می‌کنند باید حتما درصدی از واریز وجه در نظر گرفته شود که این موضوع هم متأسفانه تنها برای داروسازانی که در بخش دولتی کار می‌کنند اعمال می‌شود.

حق فنی بین ۳ تا ۱۰ هزار تومان است

رئیس انجمن داروسازان خراسان رضوی نیز در این باره گفت: دریافت حق فنی توسط داروخانه‌ها مصوبه مجلس را دارد. دریافت این مبالغ در مقابل ارائه خدمات و مشاوره‌های دارویی بسیار ناچیز است.

علیرضا شهریاری در گفتگو با خبرنگار ما افزود: باید در نظر داشت که هزینه‌هایی که به داروخانه‌ها وارد می‌شود بسیار زیاد است. طبق قانون باید محاسبه حق فنی معادل ۱۰ درصد برآورد شود؛ بدین معنا که اگر دارو در نسخه بیمار یک قلم باشد، مبلغ حق فنی حدود ۳۰۰۰ تومان، دو قلم دارو حدود ۷۰۰۰ تومان و سه قلم دارو به بالا با هر میانگین قیمت، معادل ۱۰ هزار تومان محاسبه می‌شود.

رئیس انجمن داروسازان خراسان رضوی اظهار کرد: در شرایطی که با مراجعه به یک رستوران مبلغی معادل حق سرویس از ما دریافت می‌شود چگونه ممکن است برای دارویی که پزشک داروساز در چند مرحله باید روی آن کار کند حق فنی دریافت نشود.

شهریاری اظهار کرد: دارو در مرحله اول مراجعه بیمار باید ثبت و کنترل شود. در مرحله بعد توسط داروساز دستور مصرف نوشته شود و در مرحله آخر هم باید در نظر داشت همه مسئولیت‌های دارو متوجه پزشک داروساز است.

دریافت حق فنی همه جا مرسوم است

رئیس انجمن داروسازان خراسان رضوی با بیان اینکه در کانادا و اروپا هرنسخه بیمار معادل ۸ تا ۱۵ دلار به عنوان حق فنی داروساز محاسبه می‌شود، درباره درج نشدن قیمت روی برخی دارو‌ها نیز گفت: قیمت دارو‌ها مصوب وزارتخانه است. قیمت دارو را در کمیسیون قانونی مشخص می‌کنند و بیمه‌ها بر اساس آن پول می‌دهند. قیمت دارو مصوب دولت است.

شهریاری ادامه داد: در کمیسیون قیمت گذاری قیمت تولید دارو، قیمت واگذاری دارو به شرکت توزیع و داروخانه و مصرف کننده مشخص می‌شود و همه این موارد مصوبه قانونی دارد. این نرخ‌ها در سیستم ثبت می‌شود.

وی ادامه داد: در شرایط فعلی بیمه تأمین اجتماعی و بیمه جانبازان هنوز ۵ ماه است حقوق داروخانه داران را پرداخت نکرده اند. بالغ بر ۲۵۰۰ قلم دارو وجود دارد. داروخانه داران ما حتی بدون خریدن دارو یا تماس تلفنی شهروند هم اطلاعات و مشاوره دارویی به بیمار ارائه می‌دهند و در مقابل هم وجهی دریافت نمی‌کنند.