محمدمعین وطنخواه | شهرآرانیوز؛ امروزه افراد بسیاری ترجیح میدهند کارهای حقوقی خود را به صورت جزئی یا کلی به متخصصان این حوزه بسپارند و بهاصطلاح به یک شخص خاص وکالت بدهند. به طور کلی، وکالت یک قرارداد دوطرفه است که براساس آن، فردی شخص دیگری را برای انجام کارهای حقوقی تعیین میکند. در این زمینه، به فردی که وکالت میدهد «موکل» و به کسی که به او وکالت داده میشود وکیل میگویند. معمولا برای انجام اموری مانند خرید و فروش خانه، تعویض پلاک خودرو و مدیریت شرکتهای تجاری میتوان به شخص دیگری وکالت داد. پیش از توضیح چهگونگی تنظیم وکالتنامه، لازم است با انواع آن آشنا شویم.
وکالتنامهها از جهت حدود اختیارات به ۲ دسته مقید و مطلق تقسیم میشوند. وکالت مقید به این معناست که مورد وکالت مشخص و معین است و وکیل باید فقط در همان مورد معین عمل کند، مانند خرید خانه یا فروش خودرو.
منظور از وکالت مطلق این است که شخصی را برای همه امور وکیل کنند. این انواع وکالت شامل امور اداری و مالی موکل میشود مثل خرید و فروش یا پرداخت هزینه خانواده. بنابراین، در این قسم اعمال، وکیل به اجازه موکل نیاز ندارد.
به خاطر داشته باشید مورد وکالت باید چیزی باشد که به موجب قانون یا در انحصار شخص نباشد، مانند وکالت در مجلس معامله که باید خود فرد عمل کند و نمیتواند دیگری را وکیل قرار دهد.
همچنین خود شخص موکل باید بتواند آن را انجام دهد. برای نمونه، شخص ورشکستهای که از دخالت در اموال ممنوع است، نمیتواند درباره آن اموال به دیگری وکالت دهد.
وکالت کاری نوع دیگری از انواع وکالت حقوقی است. بر اساس آن، شخصی به وکیل یا نماینده خود اجازه میدهد کاری را برای او انجام دهد؛ لذا نماینده یا وکیل حق تصرف در اموالی را که در قرارداد میآید ندارد.
برای آنکه فردی بتواند به دیگری وکالت کاری بدهد، باید در دفاتر اسناد رسمی وکالتنامه کاری تنظیم شود. وکالتنامه کاری تعهدات و وظایف ۲ طرف قرارداد را در مقابل یکدیگر مشخص میکند.
در زمان اعطای وکالت کاری، دقت کنید در قراردادی که امضا میشود، حتما باید همه موارد اداری قید شود تا اختیار جابهجایی اموال شما به دست کسی نیفتد. زمان پایان وکالت کاری را نیز باید در متن قرارداد ذکر کرد.
وکالت بلاعزل وکالتی است که در آن، موکل بهتنهایی نمیتواند وکیل را عزل کند. یعنی در وکالتنامه، وکالت وکیل یا عدم عزل وکیل در ضمن عقد، شرط شده باشد. در این حالت موکل دیگر حق عزل وکیل و فسخ وکالت را ندارد.
نکات بسیار مهم در وکالتهای بلاعزل این است: در امور جزئی داده شود نه کلی، طرفین مورد وکالت را با دقت مطالعه و ملاحظه کنند و آنچه ایشان مد نظر دارند، به طور دقیق در وکالتنامه نوشته شده باشد.
وکالت بلاعزل در برخی موارد ممکن است دارای پیامدها و مشکلاتی باشد یا با امضای یک وکالتنامه محضری رسمی بلاعزل، افراد ناخواسته همه دارایی و اموال خود را از دست بدهند.
در واقع، باید در دادن وکالت بلاعزل به فرد یا افراد دقت لازم را داشته باشیم، زیرا بعضی افراد از طریق همین وکالت کلاهبرداری میکنند.
در قرارداد وکالت، باید نوشته شود وکالت عقدی جایز است و وکیل و موکل حق دارند هر وقت بخواهند، قرارداد را فسخ کنند.
دقت شود آنچه مورد نظر موکل است صریح درج شود. موضوع وکالتنامه و حدود اختیارات ۲ طرف هم کاملا مشخص باشد. البته باید همه موارد مدنظر وکیل هم به صورت واضح و روشن نوشته و از توضیحات کلی پرهیز شود.
همچنین موکل باید سمت قانونی خود را در وکالتنامه ذکر کند و حقوق و وظایفش مشخص باشد.