سجاد راستگو | شهرآرانیوز، شبهجزیره اسپانیا در غربیترین نقطه اروپا که امروزه شامل دو کشور مسیحی پرتغال و اسپانیا میشود، سالهای زیادی زیر سلطه مسلمانان بوده است. مسلمانان که در آن سالها بهسرعت در شمال آفریقا، از مصر تا مراکش را تصرف کرده بودند، برای ورود به خاک اروپا، فقط تنگه جبلالطارق را مقابل خود میدیدند. سالها بود که پیشروی مسلمانان از سمت آناتولی (ترکیه امروزی) توسط امپراتوری بیزانس سد شده بود و اسپانیا جبهه جدید حمله به نظر میرسید.
موسیبننصیر که حاکم تونس و الجزایر بود، پس از فتح مراکش گروهی را به فرماندهی طارقبنزیاد راهی اسپانیا کرد. طارق با عبور از تنگهای که میان آفریقا و اروپا بود، پا به خاک اسپانیا گذاشت و با عبور از منطقهای که بعدها به نام خود او جبلالطارق نام گرفت، حمله به اسپانیا را آغاز کرد.
اسپانیا سالهای زیادی پس از آنکه رومیها سواحل تجاری کارتاژ در آنجا را تصرف کرده بودند، بهطور کامل درسیطره رومیها بود. بعد ازهمپاشیدن روم و هجوم اقوام ژرمن به مناطق مختلف حکومت رومیها، چند گروه از این اقوام به اسپانیا هجوم بردند و آن را تصرف کردند. در زمان طارق ویزیگوتها از اقوام ژرمن بر اسپانیا حکومت میکردند.
در آن سالها هرجومرج و شورشهای فراوان سرزمین آنها را فراگرفته بود و هنگامی که طارق وارد جنوب اسپانیا شده بود، ردریک، پادشاه ویزیگوتها، در شمال در حال جنگ با شورشیان بود. طارق چندین شهر در جنوب اسپانیا را فتح کرد و با گرفتن نیروی کمکی از موسیبننصیر، با ارتش تازه از جنگبرگشته ویزیگوتها روبهرو شد.
طارق در جنگ گوادالته، ردریک را شکست داد و حکومت ویزیگوتها را نابود کرد. در ادامه و با ورود موسیبننصیر، هردو آنها به ادامه فتوحات خود پرداختند تا اینکه تقریبا همه شبهجزیره اسپانیا به تصرف آنها درآمد. سرزمینهای فتحشده اندلس اسلامی نام گرفت و سالها با حکومت مسلمانان در آن منطقه، رشد فرهنگی و اقتصادی و معماری فراوانی در آن سرزمین رخ داد. پس از چندینسال از فتح اندلس، مسلمانان که به پیشروی در جنوب فرانسه ادامه میدادند، در انتهاییترین نقطه پیشروی خود در نبرد تور (بلاطالشهدا) مغلوب فرانکها شدند و دیگر پا از اسپانیا فراتر نگذاشتند.
در همه سالهای حکومت مسلمانان بر اندلس، گوشهای کوهستانی از این سرزمین محل مقاومت مسیحیان بود. با روبهضعفگذاشتن حاکمان اندلس و قدرتگرفتن کشورهای مسیحی در اروپا، مسیحیان شروع به تصرف دوباره اسپانیا کردند. آنها شهربهشهر جلو میرفتند تا اینکه درنهایت پس از ۹ ماه محاصره، در چنین روزی شهر غرناطه (گرانادا)، آخرین دژ مسلمانان در جنوب اسپانیا، به تصرف مسیحیان درآمد و مسلمانان بهطور کامل از اسپانیا خارج شدند.
پس از خروج مسلمانان از اسپانیا، حاکمان اسپانیایی پرتغال شروع به تشکیل دادگاههای تفتیش عقاید کردند و مسلمانان را یا مسیحی میکردند، یا در بهترین حالت از اندلس بیرون میانداختند.
سالها حکومت مسلمانان بر اسپانیا تأثیر زیادی بر فرهنگ و معماری آن منطقه داشت و در دوران اوج شکوفایی اندلس، دانشمندان و فرهیختگان زیادی ازجمله ابنرشد، ابنطفیل، عباسبنفرناس و... در این سرزمین زیستند.