زوزنی| سالن اصلی تئاتر شهر مشهد عصر پنجشنبه، شاهد حضور گروههای مختلف تئاتر از سراسر استان بود؛ گروههایی که برای اختتامیه بیستونهمین جشنواره تئاتر خراسان رضوی، در مشهد حضور یافته و در انتظار شنیدن آرای هیئت داوران بودند.
درمیان دلهره و شوقی که در چهره همه حاضران در مراسم اختتامیه موج میزد، تعدادی از پیشکسوتان تئاتر نیز حضورداشتند. همچنین جعفر مروارید، مدیرکل اداره فرهنگوارشاد اسلامی استان، حجتالاسلام پژمانفر، عضو کمیسیون فرهنگی و نماینده مردم مشهدوکلات در مجلس شورای اسلامی و حمید نیلی، مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی کشور، از مدعوین این مراسم بودند. در ابتدای برنامه، جمعی از تئاتریها از خانواده شهید مدافع حرم، حسین محرابی، که مراسم افتتاحیه جشنواره هم در منزل او برگزار شد، تجلیل کردند. در ادامه و در خلال مراسم از امین کریمی بهعنوان آقای تئاتر نیشابور و امیر محاسبتی، پیشکسوت مشهدی سینما، تلویزیون و تئاتر، قدردانی شد. با انتخاب هیئت داوران، دو نمایش «آدیداس» و «ژنتیک» برای حضور در جشنواره تئاتر فجر معرفی شدند.
در انتظار جشنوارهای باشکوهتر
محمدرضا محمدی، معاون امور هنری و سینمایی ادارهکل ارشاد و دبیر این دوره از جشنواره، در سخنان خود ابراز امیدواری کرد که در سالهای آینده بتوانند جشنوارهای باشکوهتر و در حد نام و جایگاه تئاتر خراسان رضوی در کشور برگزار کنند. در ادامه نیز آرش خیرآبادی، رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان، بر تمرکز انجمن متبوعش روی آموزش شهرستانها در دوره مدیریتی جدید اشاره کرد و گفت: ما در این دوره، کاری کردیم که شهرستانها با رشد چشمگیری در جشنواره حضور یابند و سعی کردیم از به هدر رفتن استعداد علاقهمندان به تئاتر در شهرستانها بکاهیم.
جشن مشترکها
در پایان، حمید ابراهیمی بهنمایندگی از هیئت سهنفره داوران، که متشکل از او، فریبا متخصص و اتابک نادری بود، در سخنانی کوتاه، دلایل انتخاب برگزیدگان را گفت و پس از آن به معرفی برترینها در هر رشته پرداخت که اغلب انتخابها، مشترک بود.
در بخش کارگردانی نمایش، پویا غازی برای کارگردانی «آدیداس»، مهسا غفوریان برای کارگردانی «ژنتیک» و علی ایزدپناه برای کارگردانی «نسخه پشتیبان»، بهترتیب اول تا سوم شدند.
همچنین در بخش نویسندگی، احسان روحی با متن «حادثه در نوسا»، امین رضایی با متن «مکبث»، مهدی ضیاچمنی با متن «آدیداس»، علی ایزدپناه با متن «نسخه پشتیبان» و مهسا غفوریان با متن «ژنتیک»، بهطور مشترک و بدون اولویت، برترین نویسندگان جشنواره تئاتر استان معرفی شدند. محمد جهانپا نیز توانست نظر هیئت داوران را جلب و مقام نخست بازیگری مرد را از آن خود کند. بعد از او در بخش بازیگری مرد، وحید عباسی برای بازی در «مکبث»، دوم و حسین حقپرست و مهرداد فلاح برای «نسخه پشتیبان» و «ژنتیک» بهطور مشترک سوم شدند. هیئت داوران بازیگر زنی را شایسته کسب مقام اول بازیگری زن ندانستند، اما برای مقام دوم، مشترکا، مبینا خوشدل و دریا ناجی را برای بازی در نمایش «سرخپوش» معرفی کردند و با نظر آنها، میترا بابایی و محدثه عبداللهی برای «نسخه پشتیبان» و «پرونده عجیب مرگ آقایان ف. الف، عین. الف» بهطور مشترک سوم شدند. سروش حیدری جایزه طراحی پوستر و بروشور را برد و مرضیه ناجی رتبه برتر طراحی لباس برای نمایش «حادثه در نوسا» کسب کرد. مسعود صفری برای «ناحملط» و مجید بخششیان برای «سرخپوش» بهطور مشترک جایزه بهترین طراح صحنه را گرفتند و در بخش موسیقی نیز سه اثر «ناحملط»، «آوات» و «دور سهفرمون روی ماری» به ترتیب اول تا سوم شدند.
مروری بر جشنواره
اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰ در استان خراسانرضوی نمایندگان شهرهایی همچون تربتحیدریه، سبزوار یا نیشابور در جشنواره فجر حضورداشتند، اما در سالهای اخیر این افتخار نصیب هنرمندان مشهدی شده است.
امسال هم از میان ۱۴۵ درخواست حضور در بیستونهمین دوره جشنواره تئاتر خراسانرضوی، در مدت مشخصشده ۱۲۹متن به دبیرخانه این جشنواره ارسال شد که از میان آنها حدود ۸۷ متن نمایشنامه برای بازبینی پذیرفته شد. از آن تعداد ۵۶نمایشنامه از شهرستانهایی همچون سبزوار، خواف، نیشابور، گناباد، فریمان، تربتجام و کاشمر و ۳۱نمایشنامه دیگر از شهرستان مشهد از سوی سیدحجت طباطبایی، علی حاتمینژاد و سیدمحمد مداححسینی بازبینی شدند. در نهایت ۱۴ اثر با هم به رقابت پرداختند و یک اثر (شاهشکار، برگزیده جشنواره منطقهای میثاق) به عنوان میهمان در جشنواره استانی (۲۷ تا ۳۰ آبان ماه) اجرا شدند.
تماشاخانههای هنرهای زیبا، خورشید، اشراق، بهار و سالن اصلی تئاتر شهر در این دوره میزبان جشنواره بودند که از این میان هنرهای زیبا و خورشید برای نخستینبار میزبانی جشنواره تئاتر استانی را تجربه کردند.
جشنوارهها، تئاتریها را به راه اشتباه میبرند
گفتوگوی کوتاه با بازیگر پیشکسوت تئاتر
علیرضا سوزنچی، بازیگر پیشکسوت مشهدی که در حاشیه اختتامیه جشنواره تئاتر خراسان رضوی با شهرآرا گفتگو کرد، توصیههایی برای جوانها و تازهواردان عرصه تئاتر داشت. او که سوز صدایش نشان میداد دلش برای تئاتر میتپد و نگران است که با سهلانگاری جوانها چراغ تئاتر کمسو شود: «خوشحالم که نسل جوان وارد تئاتر شدهاند و مشغول فعالیت هستند، ولی گاهیوقتها آنها دست به کارهایی میزنند که فقط خودشان میفهمند. اصلا تماشاگر را درنظر نمیگیرند. این موضوع بهمرور تماشاگر را دلزده میکند. برای اینکه سالنهای تئاتر در مشهد پر شود و مخاطب به تئاتر روی بیاورد، زحمت فراوانی کشیده شده است، پس باید بهگونهای کار کنیم که آنها با نمایش، ارتباط برقرار کنند و دلزده نشوند. همانطور که من و همدورههایم در گذشته تلاش کردیم آثاری تولید کنیم که مخاطب را با خود همراه کند و او را به سالن نمایش بکشاند.»
به نظر این پیشکسوت تئاتر، نارضایتی مخاطب از یک اثر نمایشی میتواند به کلیت «رابطه مخاطب با تئاتر» ضربه بزند: «وقتی یک تماشاگر با اثری ارتباط برقرار نکند، دوباره برای دیدن تئاتر به سالن نمیآید، اما وقتی او از کار کارگردان یا بازیگری خوشش بیاید، پیگیر کارهای بعدی وی هم خواهد بود.» سوزنچی به جشنوارههای تئاتر هم نقدی وارد کرد و گفت که این جشنوارهها، تئاتریها را به راه اشتباه میبرند: «همین که هنرمندی یک جایزه کوچک میگیرد، دیگر خدا را بنده نیست و حاضر نیست پشتسرش را نگاه کند. این چراغ تئاتر که روشن مانده و به دست جوانها رسیده، به همت و تلاش و ازخودگذشتگی قبلیها بوده است، حالا نوبت جوانهاست که این چراغ را برای آیندگان روشن نگه دارند.»