مرتضی اخوان - اگر اهل تفریح و ورزش باشید، حتی اگر کوهنورد حرفه‌ای هم نباشید، دست‌کم برای تفرج گذری به ارتفاعات کوتاه و بلند اطراف مشهد داشته‌اید. شهر مشهد در میان دو رشته‌کوه هزارمسجد و بینالود قرار دارد و همین امر سبب شده است تا یکی از تفریحات و ورزش‌های جذاب برای خانواده‌هایی که به تفرج گاه‌وبیگاه برای طراوت جان و سلامت جسم اعتقاد دارند، فرصت مناسبی فراهم آورده است. در دهه پایانی آذرماه که هم‌زمان با دهه دوم آخرین ماه میلادی است، روزی به نام «روز جهانی کوهستان» وجود دارد؛ روزی که به بازشناسایی ورزش کوهستان به جامعه ورزش و علاقه‌مندان به طبیعت می‌پردازد. در کشور ما هم در این ایام برنامه‌ها و همایش‌های کوهپیمایی برگزار می‌شود تا شهروندان با رشته‌های ورزشی کوه‌محور و البته کوهپیمایی بیشتر انس بگیرند. شهر مشهد هم به‌واسطه خاستگاه جغرافیایی ارتفاعات جذابی برای ورزش کوهنوردی و حتی کوهپیمایی خانوادگی و طبیعت‌گردی دارد. در این گزارش مروری کرده‌ایم بر 10 ارتفاع اطراف مشهد که برای گردشی زمستانی و خانوادگی مناسب است؛ گردشی با عطر و بوی ورزش و طعم یک تفریح سالم خانوادگی.
شیرباد؛ از آماتور تا حرفه‌ای
قله شیرباد بلندترین قله استان خراسان‌رضوی است. این کوه در پنجاه‌کیلومتری شمال‌غرب مشهد واقع شده و خاستگاه اصلی کوهنوردان حرفه‌ای است. زیرا بسیاری از کسانی که به آموختن کوهنوردی حرفه‌ای علاقه‌مند هستند، کارشان را با شیرباد آغاز کرده‌اند. البته شیرباد برای کوهپیمایی‌ها یا بهتر بگوییم طبیعت‌گردی خانوادگی هم مکانی مناسب است و افراد آماتور هم می‌توانند با رعایت ضوابطی از آن بهره ببرند. پیست اسکی شیرباد هم یکی دیگر از جذابیت‌های این کوه برای خانواده‌هاست که به‌نوعی هم ورزش و هم تفریح است. شیرباد 3هزارو320متر ارتفاع دارد.
فلسکه و ارتفاعات بلندقامت
علاوه بر شیرباد قله‌های فلسکه، دهبار، زشک و چمن نیز ارتفاعات حرفه‌ای برای ورزش کوهنوردی به شمار می‌روند. فلسکه مانند شیرباد ارتفاعی بیش از 3هزار متر دارد و با 3هزارو76متر ارتفاع از قله‌های بلند استان به حساب می‌آید. این قله در 45کیلومتری غرب مشهد واقع شده است و بسیاری از علاقه‌مندان کوهنوردی برای مشق کوه به این قله می‌روند. دهبار در 34کیلومتری غرب مشهد، زشک در 37کیلومتری شمال‌غرب مشهد و چمن نیز در 37کیلومتری شمال‌غرب مشهد قرار دارند؛ قله‌هایی که همه خارج از مشهد هستند و ویژگی مشترکشان مناسب‌بودن برای تمرینات کوهنوردی است و در کنار آن خانواده‌ها هم می‌توانند از تپه‌های آن برای گردش داغ زمستانی بهره ببرند.
زو؛ بالاترین نقطه شهر
قله زو یکی از قله‌های مشهور مشهد در حوزه گردشگری و تفریح است؛ قله‌ای که 1600متر ارتفاع دارد و بسیاری از آماتورها می‌توانند با رعایت برخی اصول به‌راحتی آن را فتح کنند. این قله بالاترین نقطه مشهد به حساب می‌آید و در بولوار وکیل‌آباد و انتهای خیابان هفتم‌تیر واقع شده است. علاوه بر قله‌زو، دو قله دیگر در شهر مشهد وجود دارد که با ارتفاع‌های مناسب برای ورزش و تفریح خانواده‌ها مناسب است. قله چشمه‌پونه در روستای چشمه‌پونه از مسیر بولوار نماز در دسترس است؛ قله‌ای با ارتفاع 1450متر. ارتفاعات خلج هم در انتهای خیابان قائم منطقه سیدی قرار دارد.
خواجه‌مراد؛ فرصتی برای زیارت
قله خواجه‌مراد که به‌نسبت دیگرقله‌ها ارتفاع کمتری دارد و با 1270متر در هفت‌کیلومتری جنوب‌شرقی مشهد قرار گرفته است، دامنه جذابی دارد. این قله در ابتدای جاده فریمان و پس از آرامستان بهشت‌رضا(ع) است و بالادست آرامگاه خواجه‌مراد قرار دارد. آرامگاه خواجه‌مراد یکی از مکان‌های مذهبی‌زیارتی مشهد است که آخر هفته‌ها محل حضور زائران بارگاه رضوی می‌شود و این زائران علاوه بر زیارت، سری هم به قله خواجه‌مراد می‌زنند و تفریح ورزشی را هم در دستورکار قرار می‌دهند.
اژدرکوه؛ اژدهایی در محاصره غفلت‌ها!
قله اژدرکوه با 1641متر ارتفاع، روزگاری فرصت مناسبی برای ورزش و تفریح بود، اما چند سالی است که گرفتار اژدهای غفلت مسئولان شده و رفته‌رفته به سمت‌وسوی نابودی سوق پیدا کرده است. چندسال پیش بود که ماجرای تیشه معدن‌‌کاران به ریشه این کوه صدای حامیان محیط‌زیست را درآورد. آن زمان پاسخ قانع‌کننده‌ای از مسئولان شنیده نشد، اما زنگ خطر را برای این اژدهای خفته به صدا درآورد. این کوه با مراتع سرسبزش می‌تواند فرصت جذابی برای تفرجی ورزشی و خانوادگی باشد.