ملیحه موسوی ازغندی
کارشناس گرافیک و مربی هنرهای تجسمی
در دنیایی که مصرف گرایی به سرعت در حال افزایش است هنر چاپ دستی به ما یادآوری می کند که زیبایی و ارزش می تواند در بازیافت و بازآفرینی نمود پیدا کند. چاپ دستی با شابلون یا همان استنسیل، یکی از قدیمی ترین شیوه های هنری است که به ما این امکان را می دهد تا با خلاقیت و نوآوری، لباس های قدیمی و فرسوده را به آثار هنری تبدیل کنیم. با این روش نه تنها می توانیم از منابع موجود بهترین استفاده را ببریم، بلکه می توانیم روی پارچه ها، طرح هایی ویژه و شخصی ایجاد کنیم. چاپ دستی که ریشه در هنرهای سنتی ژاپن و چین دارد، اکنون به یک روش پایدار برای تزیین لباس ها و حفظ محیط زیست تبدیل شده است.
مراحل چاپ دستی با شابلون
طراحی شابلون
ابتدا طرح دل خواه را روی طلق انتقال دهید و سپس با استفاده از کاتر یا تیغ، قسمت هایی را که می خواهید رنگ شوند برش دهید.
آماده سازی پارچه
پارچه نخی را صاف و بدون چروک روی یک سطح سخت قرار دهید. می توانید از یک لایه مقوا یا چند برگ کاغذ زیر پارچه استفاده کنید تا از پخش شدن رنگ جلوگیری شود.
ثابت کردن شابلون
شابلون را با استفاده از چسب نواری روی پارچه ثابت کنید تا هنگام چاپ حرکت نکند.
چاپ با اسفنج یا ابر
رنگ مخصوص نقاشی روی پارچه را روی اسفنج بزنید و اضافه رنگ را بگیرید. سپس با ضربه های ملایم اسفنج را روی شابلون فشار دهید تا رنگ به پارچه منتقل شود.
خشک شدن و تثبیت رنگ
پس از تمام شدن چاپ، اجازه دهید رنگ به طور کامل خشک شود. برای تثبیت بهتر رنگ، می توانید از اتو با حرارت ملایم استفاده کنید.
مزیت های چاپ دستی
چاپ دستی با شابلون بیش از اینکه تکنیک هنری باشد، یک حرکت فرهنگی است و به ما می آموزد جنبه های بازتولید در اشیای دور ریختنی را بیابیم. با هر شابلونی که برش می خورد و هر رنگی که به پارچه می نشیند، شما داستانی از مصرف دوباره و زیبایی را روایت می کنید. این نوع چاپ، مزیت های متعددی دارد که آن را به یک تکنیک محبوب برای هنرمندان و طراحان تبدیل کرده است. در اینجا به برخی از این مزایا اشاره می کنیم.
سادگی و دسترسی
برای انجام چاپ دستی نیازی به ابزارهای تخصصی نیست و می توان با استفاده از مواد و وسایل ساده، آثار هنری زیبایی را در خانه خلق کرد.
تولید آسان
این روش به شما اجازه می دهد تا از تصویری که در گذشته خلق کرده‌اید نمونه های جدیدی بسازید و به اشتراک بگذارید.
خلاقیت و انعطاف پذیری
می توانید از عکس ها، تصاویر مجله و حتی طراحی های خود برای ساخت شابلون استفاده کنید و طرح های ویژه ای خلق کنید.
کنترل بیشتر روی طرح
با تنظیم دقیق شابلون ها و لایه های رنگ، می توانید طرح های پیچیده و دقیقی ایجاد کنید.
صرفه جویی در هزینه ها
چاپ دستی راهی مقرون به صرفه برای تولید آثار هنری است، زیرا نیازی به صرف هزینه های زیاد برای تجهیزات نیست.