آیت الله واعظ طبسی، یار و یاور رهبر معظم انقلاب

دکتر احمد علوی | قائم مقام اسبق آستان قدس رضوی - حدود سال‌های ۱۳۵۸ خورشیدی بود که آیت‌ا... واعظ طبسی از من برای همکاری در آستان قدس رضوی دعوت کردند و سه مسئولیت را پیشنهاد کردند: یکی مدیریت کتابخانه بود، یکی مدیریت فرهنگی و دیگری مدیر روابط عمومی آستان قدس. چون علاقه‌مند بودم بیشتر با مرحوم واعظ طبسی مرتبط باشم، حوزه روابط عمومی آستان قدس رضوی را انتخاب کردم که در آن زمان همه حوزه‌های مسئولیت تحت نظر ایشان را شامل می‌شد. بیست سال مدیرکل آستان قدس بودم. بعد از آن، حدود پنج سال معاون اماکن متبرکه بودم. نزدیک ۹ سال هم قائم‌مقام تولیت در آستان قدس رضوی.

مرحوم طبسی از افرادی بودند که از دیرباز مبارزه علیه رژیم منفور پهلوی را شروع کرده بودند. چندین بار در زندان‌های این رژیم مورد شکنجه قرار گرفتند و با صلابت خاصی در جهت استقرار نظام مقدس اسلامی و ارزش‌های اسلامی مبارزه می‌کردند. هم‌چنین از هم‌رزمان مقام معظم رهبری و شهید هاشمی‌نژاد و بسیاری از مسئولین نظام بودند.

مرحوم طبسی شئون مختلفی داشتند. یک شأنشان تولیت عظمای آستان قدس رضوی بود که حضرت امام (ره) به ایشان سپردند و با نگاهی عمیق و آینده‌نگر مسئولیت را پذیرفتند. آن زمان، آستان قدس در زمینه‌های مختلف محدودیت داشت. فضای حرم مطهر در آن زمان حدود ۱۳۰ هزار متر مربع بود. امروز به یک میلیون متر مربع رسیده است. تولیت فقید در ابتدای پیروزی انقلاب برنامه‌ریزی در جهت توسعه حرم مطهر را شروع کردند. به من امر کردند که یک فراخوان عمومی از همه مهندسان و مشاوران خاص بشود که درباره توسعه حرم مطهر و طرح اطراف حرم نظرات خودشان را ارائه دهند.

از ویژگی‌های مرحوم طبسی، اخلاص در کار‌ها بود. من مکرر به ایشان پیشنهاد می‌کردم که بیایید مصاحبه کنید و منعکس کنید، صحبت کنید، ایشان گفتند: به هیچ عنوان، من این‌ها را انجام می‌دهم تا مردم استفاده کنند. هیچ انگیزه‌ای را غیر از خدا و انجام تکلیف و وظیفه مورد توجه قرار نمی‌دادند. ایشان برای مهمان احترام خاصی قائل بودند. کسانی که می‌آمدند ملاقات می‌کردند، نهایت احترام و ادب را داشتند و بسیار تکریم می‌کردند. یکی از خصائصی که من در سی و پنج شش سال که خدمت ایشان بودم دیدم، این بود که بسیار منضبط بودند. نظم خاصی در کار‌ها را داشتند، چه در زندگی شخصی چه انضباط اداری.

آیت‌ا... طبسی بسیار مقید بودند و دیگران را هم توصیه می‌کردند که در خط رهبری و پشت سر رهبر گام بردارند، و در خط رهبری باشند. ایشان اساسا رمز پیروزی انقلاب را حمایت و پیروی از رهبری، چه در زمان امام (ره) و چه در زمان رهبر معظم انقلاب، می‌دانستند.

یکی از کار‌های بسیار خوبی که آیت‌ا... طبسی در سال‌های ۵۸-۵۹ انجام دادند انتخاب هیئتی از استادان دانشگاه و حوزه بود تا همه وقف‌نامه‌های مربوط را قرائت و نیات واقفان را استخراج کنند، کاری که قبلا انجام نشده بود. نیت واقفان در ۲۵ فصل جمع‌بندی شد. آستان قدس رضوی هم یک بودجه موقوفاتی غیر از بودجه عمومی تنظیم کرد که بر اساس نیت واقفان باید مصرف شود. مثلا وقف‌نامه‌ای برای فرش حرم وجود دارد، اینکه درآمد آن املاک موقوفه برای تأمین فرش حرم هزینه شود. بعد از نیت هم متولی و ناظر را مشخص کردند. همین‌طور در وقف، برای روشنایی حرم، ساخت‌وساز رواق و صحن و توسعه حرم و ... که نمی‌شود نظر واقف را تغییر داد.

از دیگر ویژگی‌های آیت‌ا... واعظ طبسی صراحت بود. اگر احساس می‌کردند مطلبی را باید تذکر بدهند، به آن فرد یا مسئول یا سازمان، صریح تذکر می‌دادند. ایشان با همین صراحت، جناح‌های مختلف را دعوت و با آن‌ها گفتگو می‌کردند. اگر معتقد بودند جناح یا گروهی نباید کاری انجام دهد، با صلابت برخورد می‌کردند. بدون هیچ تعارف و رودربایستی‌ای مطلب را منتقل می‌کردند و اگر رعایت نمی‌شد، برخورد می‌کردند.

ویژگی دیگر مرحوم طبسی صلابت و استقامت بود. یعنی اگر با مشورت به نتیجه‌ای می‌رسیدند، استقامت می‌کردند که کار با یک بنیه قوی و عمیق ساخته شود. نمونه آن بنیاد پژوهش‌های اسلامی بود. زمانی که ایجاد مؤسسات پژوهشی مورد توجه نبود، مرحوم طبسی این بنیاد را با حدود ۲۰۰ محقق حوزوی و دانشگاهی در گروه‌های مختلف تأسیس کردند. گروه قرآن به ریاست مرحوم آیت‌ا... واعظ‌زاده کتاب «المعجم فی فقه لغة القرآن و سر بلاغته» را تعریف کردند که مورد توجه جهان اسلام قرار گرفت. روحش شاد و یادش گرامی باد!